ETTE BÜYÜK SPEKÜLASYON - YENİ ŞAFAK
Et fiyatları artarken ortalık da karışmaya devam ediyor. Konya Et Yetiştiricileri Birliği Başkanı, besiciliğin merkezi Konya'da 14,5 liraya sattıkları eti reyonda 35-40 lira olarak gördüklerini belirtirken, Tüketiciler Birliği de 'et boykotu'na katılmayacaklarını belirterek kesicileri Rekabet Kurulu'na şikayet etti.
KONYA(A.A)
Konya Kırmızı Et Yetiştiricileri Birliği Başkanı Nazif Karabulut, beciliğin merkezi Konya‘da 14,5 liraya sattıkları eti reyonda 35-40 lira olarak gördüklerini belirterek, ‘Sorun devletin fiyat denetim mekanizması kuramaması‘ dedi. Son 2-3 yıldır basın kuruluşlarına birlik olarak verdikleri onlarca mülakatta, ‘Maliyetler arttı. Besiciye destek olunmazsa yakında işletme kalmayacak‘ dediklerini anımsatan Karabulut, buna rağmen destek olunmaması nedeniyle besi ahırlarının boş kaldığını savundu.
25 LİRADAN FAZLA FİYATA ALMAYIN
Besicinin elinde kesim aşamasına gelmiş hayvan sayısının azalmasıyla birlikte yıllardır toptan karkas (kemikli gövde) kilo fiyatını 9 liraya sattıkları etin fiyatının 14-15 liraya yükseldiğini anlatan Karabulut, şunları kaydetti: ‘Aslında kârıyla birlikte kasapta ya da bir marketin reyonunda kemiksiz dana etinin fiyatı 25 liraya asla geçmemelidir. Oysa, aracılar fırsatı ganimet bilip eti, ‘zam geldi‘ diye tutturabildikleri fiyattan satıyorlar. Besiciliğin merkezi Konya‘dan, özellikle et fiyatında spekülasyonun fazla olduğu İstanbul ve Ankara‘daki vatandaşa sesleniyorum, 25 liradan fazla fiyata kesinlikle dana eti almayın.‘
ÇÖZÜM: KONTROL MEKANİZMASI
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı‘nın, etin önemli bir kısmını üreten Konya‘daki besiciye özel ve acil destek vermesi gerektiğini belirten Karabulut, ‘Besicilik Konya‘da bittiğinde ülkede bitmiş olur. Şu an et fiyatının 40 lirayı bulacağı bir durum yok. Kesinlikle et ithalatı yapılmamalı, et fiyatının kontrol edecek bir mekanizma oluşturup besiciye ahırını yeniden doldurabilmesi için acil destek verilmelidir‘ diye konuştu.
YASA DIŞI HAYVAN ÇIKIŞI ARTTI
TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar da, Türkiye‘ye komşu ülkelere yasa dışı hayvan çıkışlarının artmasının, üreticilerin büyük kısmının hayvanlarını kesime sevk etmesinin fiyatları artırdığına işaret eden Bayraktar, yem ve diğer girdi maliyetleri yükselirken, uzun süredir üretici et fiyatlarında ciddi bir artışın olmamasının, damızlıklar dahil ciddi sayıda koyunun kesilmesinin de fiyatları yükseltici etki yaptığını vurguladı.
Burada amaç başka boykota katılmıyoruz
Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Nazım Kaya, 2009 yılı Mayıs ayında 9,5 lira olan etin toptan satış fiyatının bugün itibarıyla 15,5 lira civarında gerçekleştiğini söyledi. Fiyatların yükselmesinin nedeninin hayvan sayısının azalmasına bağlandığını belirten Kaya, şöyle devam etti: ‘Bazı çevreler, ellerindeki hayvanları piyasaya sürmeyip birkaç spekülatif hareketle fiyatları yükseltmeyi, akabinde et ithalinin yolunu açtırmak istiyorlar. Asıl amaç ithalat...‘ Aralarındaki fiyat anlaşması ve uyumlu eylemler nedeniyle Tüketiciler Birliği olarak ilgili firmaları Rekabet Kurulu‘na şikayet ettiğini vurgulayan Kaya, ‘Piliç sektörüne kesilen rekabeti ihlal cezai yaptırımının rakam olarak daha yükseğinin kırmızı et kesicilerine uygulanacağı kanaatindeyiz. Tüketici, pahalılık nedeniyle ‘ete boykot yapmalı‘ görüşüne katılmıyoruz‘ dedi.
Bakan Eker‘in fikri herkesin zikri oldu
Ette yaşanan tartışmalara ‘Ette ithalata karşıyız‘ açıklmasıyla son noktayı koyan Tarım ve Köyişleir Bakanı Mehdi Eker‘in fikrine neredeyse tüm sektör destek verdi. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Gökhan Günaydın, at eşek kesimi yapıldığı ve kaçak buffalo etlerinin yakalandığına yönelik basında çıkan haberlerin, yüksek fiyatlar nedeniyle zaten et alamayan halkı daha da tedirgin ettiğini belirterek,‘Hayvancılık sektöründeki sorunlar ithalatla çözülmez. Kayıt dışılığına karşı etkin mücadele verilmeli, kontrolsüz kesimlere karşı denetimler artırılmalı‘ dedi. Et ve Balık Kurumu ve Süt Endüstrisi Kurumu gibi düzenleyici ve müdahale edici kuruluşların tasfiye edilmesi sonucunda yem, et ve süt fiyatlarında kartellerin üretici fiyatlarını baskıladığı ortamın oluştuğunu anlattı.
Tüm denge bozulurken ithalat lobileri işbaşında
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kırmızı et fiyatındaki artışın belli bir sürecin sonucu olduğunu, bu sorunun ithalatta değil, üretimi artırıcı politikalarla çözülebileceğini bildirdi. Bayraktar, özellikle iç piyasada az olan küçükbaş canlı hayvan ve etin, Lübnan başta olmak üzere bazı Orta Doğu ülkelerine ihracatının artışıyla birlikte piyasada arz-talep dengelerinin bozulmasının kuzu ve sığır eti fiyatının artmasına yol açtığını belirtti. Yıllardır koyunculuğun bitişini seyredenlerin, 1 milyona yakın damızlık süt ineği kesilirken ses çıkarmayanların bugün hayvancılığı kurtarmak adına ‘ithalat lobiciliği‘ yaptığını belirten Bayraktar, şunları kaydetti: ‘Bugün bu kesimler, ‘et fiyatları 50 liraya kadar yükselecek‘ gibi hiçbir bilimsel dayanağı olmayan mesnetsiz açıklamalarla gerek üreticiler gerekse tüketiciler arasında tedirginliğe ve korkuya yol açmaktadırlar.‘