SAYIN AHMET NECDET SEZER
CUMHURBAÞKANI
ANKARA

SAYIN CUMHURBAÞKANIM,

TBMM TARAFINDAN KABUL EDÝLEN VE ONAYINIZA SUNULAN 4688 SAYILI “KAMU GÖREVLÝLERÝ SENDÝKALARI KANUNU” HAKKINDAKÝ ODA GÖRÜÞLERÝMÝZ, AÞAÐIDA SUNULMUÞTUR.

SENDÝKAL HAKLAR VE ÖZGÜRLÜKLER, “ÖRGÜTLENME-TOPLU SÖZLEÞME-GREV” BÝRLÝKTELÝÐÝNDE BÝR ANLAM TAÞIMAKTADIRLAR. ULUSLARARASI ÇALIÞMA ÖRGÜTÜ (ILO) TARAFINDAN HAZIRLANAN VE ÜLKEMÝZ TARAFINDAN DA ÝMZALANAN 87, 98 VE 151 SAYILI SÖZLEÞMELER, AVRUPA SOSYAL ÞARTI VE ÝNSAN HAKLARI AVRUPA SÖZLEÞMESÝ, SENDÝKAL HAKLAR KONUSUNDA ÖNEMLÝ HÜKÜMLER ÝÇERMEKTEDÝR. ONAYINIZA SUNULAN YASA, ÇALIÞMA YAÞAMI ÝLE ÝLGÝLÝ GELÝÞMÝÞ ÜLKELERDEKÝ DURUM VE DÜNYADAKÝ GELÝÞMELER DÝKKATE ALINDIÐINDA SON DERECE YETERSÝZDÝR VE ÜLKEMÝZDEKÝ ÇALIÞMA BARIÞINI SAÐLAYACAK NÝTELÝKTE DEÐÝLDÝR.

ÜLKEMÝZDEKÝ KAMU ÇALIÞANLARININ SENDÝKAL HAREKETÝNÝN GELÝÞÝMÝ KONUSUNDA, ÖRGÜTLENME-GREV-TOPLU SÖZLEÞME HAKLARININ YASAK OLUP OLMADIÐI KONUSUNDA YAPILAN TARTIÞMALARA KARÞIN, ÖNEMLÝ VE OLUMLU GELÝÞMELER YAÞANMIÞTIR. 1990’LI YILLARDA KURULAN MEMUR SENDÝKALARININ YASALLIÐI HAKKINDA, 1995 ANAYASA DEÐÝÞÝKLÝKLERÝNDEN ÖNCE VERÝLEN, “ANAYASA VE SENDÝKALAR YASASI ÝZÝN VERMEDÝÐÝNDEN SENDÝKA FAALÝYETLERÝNÝN DURDURULMASI VE KAPATILMASI” YÖNÜNDEKÝ YEREL MAHKEME KARARI, YARGITAY 4. HUKUK DAÝRESÝNÝN E:1993/8217, K:1994/6585 SAYILI VE 11.07.1994 TARÝHLÝ KARARI ÝLE BOZULMUÞTUR. BU KARARIN GEREKÇESÝ; “ TÜRKÝYE BÜYÜK MÝLLET MECLÝSÝ’NCE ONAYLANAN VE USULÜNE GÖRE YÜRÜRLÜÐE KONULAN MÝLLETLERARASI ANDLAÞMALAR KANUN HÜKMÜNDEDÝR. BU NÝTELÝKTEKÝ SÖZLEÞMELER, ÝÇ HUKUKUMUZLA BÜTÜNLEÞEREK BAÐLAYICILIK KAZANMIÞTIR. YASA KOYUCUNUN ONAYLADIÐI SÖZLEÞMELERLE, KURAL OLARAK DEVLET MEMURLARINA SENDÝKA KURMA HAKKINI VERDÝÐÝ VE MEMUR SENDÝKALARINA DA TÜZEL KÝÞÝLÝK TANIDIÐI KABUL EDÝLMELÝ VE MEMUR SENDÝKALARINA ÝLÝÞKÝN YORUMLAR SÖZ KONUSU ONAYLANAN SÖZLEÞMELERE GÖRE YAPILMALIDIR. ÝÇ HUKUKUMUZDA HALEN MEMUR SENDÝKALARININ KURULMASI VE ÖZELLÝKLE KURULMUÞ OLAN SENDÝKANIN TÜZEL KÝÞÝLÝK KAZANAMAYACAÐI BÝÇÝMÝNDE YORUMLANAMAZ.” ÞEKLÝNDEDÝR. BU YARGI KARARI, 1995 YILINDA ANAYASA’NIN 53. MADDESÝNDE YAPILAN DEÐÝÞÝKLÝKTEN ÖNCE KURULMUÞ OLAN MEMUR SENDÝKALARININ YASAL OLMADIKLARINI ÝDDÝA EDEN BAZI KAMU YÖNETÝCÝLERÝ, HUKUKÇULAR VE HATTA SENDÝKA YERÝNE VAKIF KURAN BAZI KAMU ÇALIÞANLARININ ÝDDÝALARINA KARÞIN, SENDÝKALARIN TÜZEL KÝÞÝLÝKLERÝNÝN YASAL OLDUÐUNUN TESCÝLÝ ANLAMINA GELMEKTEDÝR.

1995 ANAYASA DEÐÝÞÝKLÝKLERÝNDEN SONRA GREV VE TOPLU SÖZLEÞME HAKKININ ANAYASAYA AYKIRI OLDUÐUNU ÝLERÝ SÜRMEK, 1995 ÖNCESÝNDE ANAYASANIN SENDÝKA KURMAYA ÝZÝN VERMEYECEÐÝ ÞEKLÝNDEKÝ ANLAYIÞTAN, YANÝ BU HAKLARI VERMEME DÜÞÜNCESÝNÝN BÝR GEREKÇESÝ OLMAKTAN ÝLERÝ GÝTMEMEKTEDÝR. ANAYASA HUKUKU ÝLE ÇALIÞMA ÝLÝÞKÝLERÝ KONULARINDA UZMAN BÝR ÇOK SAYGIN ÖÐRETÝM ÜYESÝ, BU HAKLARIN ANAYASADA BELÝRTÝLMEMÝÞ OLMAKLA BÝRLÝKTE, AÇIKÇA YASAKLANMAMIÞ OLMASINI, BU DURUMUN YASAKLAMA ANLAMINA GELMEYECEÐÝ ÞEKLÝNDE YORUMLAMAKTADIRLAR. NÝTEKÝM, BÝR ÇOK BELEDÝYE ÝLE SENDÝKALAR, MEVCUT ANAYASAL VE YASAL DÜZENLEMELERE KARÞIN, TOPLU ÝÞ SÖZLEÞMESÝ ÝMZALAYABÝLMÝÞTÝR.

ODA’MIZ, ÜLKEMÝZDE ÖRGÜTLENMÝÞ KAMU ÇALIÞANLARININ YARISININ ÝTÝRAZLARINA KARÞIN, ÖZELLÝKLE BÝR KONFEDERASYONUN KURUMSAL KAYGILARLA VERDÝÐÝ DESTEÐÝ ARKASINA ALARAK TBMM’DE KABUL EDÝLEN BU YASANIN; HAKLARINDA ANAYASAYA AYKIRILIK ÝDDÝASI ÝLE ANAYASA MAHKEMESÝNE BAÞVURULAMAZ NÝTELÝKTEKÝ ULUSLARARASI SÖZLEÞMELERÝN, ÝÇ HUKUKUMUZ AÇISINDAN ETKÝ VE SONUÇLARINA GÖRE DEÐERLENDÝRÝLMESÝ GEREKTÝÐÝ GÖRÜÞÜNDEDÝR.

ONAYINIZA SUNULAN YASA, TOPLU SÖZLEÞME VE GREV HAKKINI VERMEDEN SADECE ÖRGÜTLENME HAKKINI VE TOPLU GÖRÜÞME HAKKINI VERMEKTEDÝR. TOPLU SÖZLEÞME HAKKI VE UYUÞMAZLIK HALÝNDE GREV HAKKI OLMADAN, TOPLU PAZARLIK HAKKININ KULLANILAMAYACAÐI BÝR GERÇEKTÝR. BU DURUMDA ORTAYA ÇIKACAK ÖRGÜTLENME MODELÝ ÝLE, TOPLU PAZARLIK KOÞULLARI OLUÞMAYACAK, TEK YANLI OLARAK KARARLAR ALINACAK VE KURULACAK SENDÝKANIN BÝR DERNEKTEN FARKI KALMAYACAKTIR. YASANIN 30., 31., 32., 33., 34. VE 35. MADDESÝ ÝLE GETÝRÝLEN TOPLU GÖRÜÞME YÖNTEMÝ, PAZARLIK KONUSUNDAKÝ ÝRADEYÝ TAMAMEN KAMU YÖNETÝMÝNE BIRAKMAKTADIR. ANLAÞMA SAÐLANIRSA MUTABAKAT METNÝ, SAÐLANAMAZSA ANLAÞMAZLIK TUTANAÐI HAKKINDA KARAR VERECEK TEK ORGAN, BAKANLAR KURULU’DUR. BÖYLE BÝR DURUMDA, SADECE KONUÞMA ÞEKLÝNDE DÝYALOG SAÐLAMA AMACIYLA KURULAN SENDÝKALARA ÇALIÞANLARIN ÜYE OLMALARININ BÝR MANTIÐI KALMAMAKTADIR. BÝR SENDÝKA YA DA KONFEDERASYON, ÜRETÝMDEN GELEN GÜCÜNÜ KULLANAMAYIP, ANLAÞILACAK ÜCRETÝN “ÝKÝ DUDAK ARASINDA” BELÝRLENMESÝNÝ ENGELLEYEMEYECEKSE, ÜCRET DIÞINDA ÜYELERÝNÝN SOSYAL VE MESLEKÝ HAK VE ÇIKARLARINI KORUYUP GELÝÞTÝRMEK ÝÇÝN ETKÝLÝ GÝRÝÞÝMLERDE BULUNAMAYACAKSA, BÖYLE BÝR SENDÝKANIN VARLIÐI VE KURULMA GEREÐÝ, CÝDDÝ OLARAK TARTIÞILMALIDIR. BU NÝTELÝKTEKÝ BÝR SENDÝKA YA DA KONFEDERASYONUN, YASANIN 44. MADDESÝNDE BELÝRTÝLEN VE AÇIKLANAN GÖRÜÞLERÝN ÖNERÝ OLARAK BÝLE DÝKKATE ALINMADIÐI EKONOMÝK VE SOSYAL KONSEYE ÜYE OLMASI, BÝR ANLAM ÝFADE ETMEYECEKTÝR.

YILLARDIR ILO TOPLANTILARINDA ELEÞTÝRÝLEN ÜLKEMÝZ, YASAK SAVARCASINA ÇIKARDIÐI BU YASA SONUCU DAHA DA ACIMASIZCA ELEÞTÝRÝLECEKTÝR. AVRUPA BÝRLÝÐÝ UYUM SÜRECÝNDE ÇIKARILDIÐI SÖYLENEN BU YASA, AB ORGANLARINI VE ÜYE ÜLKELERÝ DE MEMNUN ETMEYECEKTÝR. EN ÖNEMLÝSÝ, “ÞÝMDÝLÝK BUNU ÇIKARDIK, ÝLERÝDE TOPLU SÖZLEÞME VE GREV HAKKINI DA VERECEÐÝZ” DÝYEN VE “TAM SENDÝKAL HAKLARI” SÝYASÝ PARTÝ PROGRAMLARI ÝLE SEÇÝM BÝLDÝRGELERÝNE YAZAN HÜKÜMET ORTAKLARININ SAMÝMÝYETÝNE GÜVEN ORTADAN KALKACAK, SÝYASET KURUMU BÝR KEZ DAHA YARA ALACAKTIR.

TMMOB ZÝRAAT MÜHENDÝSLERÝ ODASI, ÝMZALAYARAK TAAHHÜT ALTINA GÝRDÝÐÝMÝZ ULUSLARARASI SÖZLEÞMELERDE DE BELÝRTÝLEN, GREVLÝ-TOPLU SÖZLEÞMELÝ BÝR SENDÝKAL ÖRGÜTLENMEDEN YANADIR. TBMM’DE BULUNAN KAMU GÖREVLÝLERÝ SENDÝKA KANUNU’NU, BU ANLAMDA BÝR SENDÝKA YASASI OLARAK GÖRMEMEKTE VE BÖYLE BÝR YASAYI ÇALIÞANLARIMIZA YAKIÞTIRMAMAKTADIR. KUÞKUSUZ, TOPLU SÖZLEÞME VE GREV HAKKI VERÝLÝRKEN, KAMU GÖREVLÝLERÝ ARASINDA “STATÜ-SÖZLEÞME AYRIMI” GÖZETÝLEREK, “MEMUR-ÝÞÇÝ” AYRIMININ YENÝDEN YAPILMASINI GEREKLÝ GÖRMEKTEDÝR. 1990’LI YILLARDAN BERÝ BU KONUDA BU TÜR DÜZENLEMELERÝN YAPILMASI GEREKÝRKEN, KAMU EMEKÇÝLERÝNÝN ÝSTEMLERÝ GÖZ ARDI EDÝLEREK ACELE ÇIKARILAN BU YASANIN, ÇALIÞMA BARIÞINI SAÐLAMAYACAÐINI DÜÞÜNMEKTEDÝR.

ODA’MIZ, GÜNDEMDE OLAN ANAYASA DEÐÝÞÝKLÝÐÝNDE BU KONUNUN GÖRÜÞÜLMESÝNÝN ÜLKEMÝZÝN DEMOKRATÝKLEÞMESÝNE OLUMLU KATKIDA BULUNACAÐINI DÜÞÜNMEKTEDÝR. BÜYÜK ÇOÐUNLUÐU KAMUDA ÇALIÞAN 26.000 ÜYEMÝZDEN OLUÞAN MESLEK TOPLUMUMUZ VE TÜM ÇALIÞANLAR ADINA, ÇALIÞMA BARIÞINI SAÐLAMAYACAK VE SOSYOEKONOMÝK HAKLARI ÝYÝLEÞTÝRMEYECEK BU YASAYI ÝADE ETMENÝZÝ DÝLÝYORUZ. GÜNÜMÜZE KADAR, HUKUK DEVLETÝ OLMAMIZ YÖNÜNDE SERGÝLEDÝÐÝNÝZ OLUMLU TAVIR, BÝZLERE BU KONUDA UMUT VERMEKTEDÝR.

EN DERÝN SAYGILARIMLA.

PROF. DR. GÜROL ERGÝN
BAÞKAN
YÖNETÝM KURULU ADINA