TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI`NIN "ULUSAL KIRMIZI ET KONSEYİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI"NA İLİŞKİN GÖRÜŞÜ
TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI`NIN "ULUSAL KIRMIZI ET KONSEYİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI"NA İLİŞKİN GÖRÜŞÜ
5488 sayılı Tarım Kanunu`nun 11 inci maddesine dayanılarak hazırlanan "Ulusal Kırmızı Et Konseyi Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Taslağı" ODA‘mızca incelenmiş olup, taslak hakkındaki görüşlerimiz aşağıda sunulmuştur.
· Taslakta; meslek kuruluşları, mühendis odaları gibi kavramlar yer almakta, ancak bunlarla ilgili tanımlama bulunmamaktadır. Bu nedenle taslağın 3 üncü maddesinde meslek kuruluşları tanımlanmalı ve bu tanımda, Anayasa‘nın 135 inci maddesi hükmüne atıf yapılmalıdır. Böylece, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, taslakta tereddütlere yer vermeyecek bir tanım açıklığına kavuşmuş olur. Bu tanım doğrultusunda, taslağın ilgili maddelerinde geçen farklı ifadeler düzeltilmeli ve homojenlik sağlanmalıdır.
· 3 üncü maddenin 1 inci fıkrasının (a) bendi "Araştırma ve Danışma Kurulu: 22 nci maddede belirtilen hükümlere göre oluşturulan kurulu" olarak düzeltilmelidir.
- 4 üncü maddenin 1 inci fıkrası "Konsey, bu yönetmelikte belirtilen üretici ve sanayici alt gruplarının her birisinden en az dört üye olmak üzere en az sekiz üye tarafından yapılacak kuruluş başvurusunun Bakanlık tarafından onaylanmasıyla oluşturulur" Şeklinde düzeltilmelidir.
- 5 inci maddenin 1 inci fıkrasının (b) bendi "Kuruluşu takip eden altı ay içerisinde kaydedilmiş olan üyelerin katılımıyla Konseyin ilk olağan Genel Kurul toplantısını gerçekleştirir," Şeklinde düzeltilmelidir.
- 5 inci maddenin 1 inci fıkrasının (c) bendi "Kuruluşu takip eden altı ay içerisinde kaydedilmiş olan üyelerin katılımıyla Konseyin ilk olağan Genel Kurul toplantısını gerçekleştirir." Şeklinde düzeltilmelidir.
- 5 inci maddenin 2 nci fıkrası "Kurucular Kurulu ve Geçici Yönetim Kurulunun görev süresi ilk olağan Genel Kurul toplantısına kadar devam eder." Şeklinde düzenlenmelidir.
- 6 ıncı maddenin 1 inci fıkrasının (b) bendi "Sanayici Alt Grubu: Kırmızı et üreten hayvanlardan; karkas, et ve ürünlerini meri mevzuat hükümlerine göre; üreten, işleyen, pazarlayan gerçek veya tüzel kişilerin oluşturdukları, ulusal kırmızı et üretiminin en az %5`ini işleme kapasitesine haiz birlik, dernek veya kooperatifle, vakıflar ve bunlara üye olan gerçek veya tüzel kişiler" olarak düzeltilmelidir.
- 6 ncı maddenin 1 inci fıkrasının (c) bendinin başlığı "Kamu Alt Grubu" olarak değiştirilmelidir.
- 6 ıncı maddenin 1 inci fıkrasının (ç) bendinin başlığı "Araştırma Kurumları, Meslek Odaları ve Sivil Toplum Kuruluşları Alt Grubu" olarak değiştirilmelidir.
- 7 nci maddenin 1 inci fıkrasının (p) bendi "Kırmızı et ve ürünlerinin üretim ve işlenmesinde sürdürülebilirlik, insan sağlığı ve çevreye duyarlılık ilkesi çerçevesinde yeterli ve güvenilir gıda arzının sağlanmasına katkıda bulunacak faaliyetler gerçekleştirmek," şeklinde yeniden düzenlenmelidir.
- 8 inci maddenin 2 nci fıkrasının (a) bendi "Kurum, kuruluş ve tüzel kişiliklerin Konseye üyelik başvurusu için yetkilendirilmiş temsilci belirlemeleri gerekir. Temsilciler birden fazla kurum veya kuruluşu temsil edemezler. Kamu alt grubu üyeleri hariç olmak üzere tüzel kişilikler birer temsilciyle temsil edilir." şeklinde düzeltilmelidir.
- 8 inci maddede Meslek odalarının da giriş ve yıllık aidat ödemekten muaf olduğu net olarak belirtilmelidir. (Mevcut uygulama da bu şekildedir)
- 8 inci maddenin 4 üncü fıkrasının (a) bendinin son cümlesi "Başvuru belge ve bilgilerinin eksiksiz olması sağlanır." Şeklinde düzeltilmelidir.
- 8 inci maddenin 4 üncü fıkrasının (b) bendi "Üyelik başvuruları evrak kayıt defterine kaydedilir, üyelik başvurusunda bulunana başvurunun alındığına dair bir belge verilir" şeklinde düzeltilmelidir.
- 8 inci maddenin 5 inci fıkrasının (a) bendinde yer alan "Yönetim Kurulu, üye kayıt defterine yazılmış kişilerin isim listesini" ibaresi, "Yönetim Kurulu, üyeliğe kabul edilenlerin isim listesini" şeklinde değiştirilmelidir.
- 8 inci maddenin 5 inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "Üyeler, askı süresi içinde Yönetim Kuruluna başvurularla ilgili itirazlarda bulunabilir." cümlesi "Yönetim Kurulunca üyeliği kabul edilip askıya çıkarılan üyeliklere askı süresi içerisinde, asil üyelerce itirazda bulunulabilir." Şeklinde değiştirilmelidir.
- 9 uncu maddede üyeliğin askıya alınması ve üyeliğin sona erdirilmesi konusunun yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir. Maddenin 1 inci fıkrasında yer alan ""Konseyin amaçlarına uygun davranmayan üyeler….." Şeklindeki ifade çok geniş bir anlama sahiptir. Yönetim kurulu bu ifadeye bağlı olarak herhangi bir üyenin üyeliğini askıya alabilme gücüne neredeyse tam anlamıyla sahip olmaktadır. Bu serbestinin sağladığı güç, herhangi bir üyenin seçime katılmasını engellemeye yönelik olarak kullanılabilir. Bu da yönetimin demokratikliğini zedeler. Bu nedenle "Hakkında askı kararı alınan Konsey üyeleri, askı süresince Konseyin hiçbir faaliyetinden faydalanamaz ve oy kullanamaz." İfadesi "Hakkında askı kararı alınan Konsey üyeleri, askı süresince Konseyin hiçbir faaliyetinden faydalanamaz" şeklinde değiştirilmelidir.
- Taslağın 11 inci maddesinin 2 nci fıkrasında; Genel Kurul olağan toplantılarının Bakanlık tarafından ertelenebileceği, 12 nci fıkrada ise Bakanlığın Olağanüstü Genel Kurul toplantısı yapabileceği belirtilmektedir. Bakanlığa verilen bu geniş yetki Konseyin demokratik bir biçimde işleyişine engel olacaktır.
· 11 inci maddenin 13 üncü fıkrası "Kamu alt grubu, araştırma kurumları, Meslek Odaları ve üniversiteler dışında giriş ve yıllık üyelik aidatlarını ödemeyenler Genel Kurulda oy kullanamaz." Şeklinde değiştirilmelidir.
· Taslağın 14 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında Yönetim Kurulu`nun her bir alt grubun kendi üyeleri arasından seçimle belirleyeceği üyeler ile Bakanlık temsilcisi üyeden oluşacağı belirtilmektedir. Yönetim kurulu üyeleri seçimle belirlenirken, Bakanlığın yönetimde doğrudan temsilci bulundurması, konsey çalışmalarının Bakanlık kontrolünde yapılmasına neden olacaktır.
- 15 inci maddenin 2 nci fıkrasındaki üyeliğin askıya alınması konusunun yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir. Zira bu maddede Yönetim Kurulu`na çok geniş bir yetki verilmiştir ve kararlara itiraz edilemeyeceği hükmü konulmuştur. Bu da yönetimin demokratikliğini zedeler.
- 15 inci madde başlığı "Yönetim Kurulu Toplantıları"dır. O halde maddenin 3 üncü fıkrasında yer alan"Yönetim Kurulu, olağan toplantılara ait gündemi toplantıdan en az beş gün önceden belirleyerek, toplantıya katılacaklara bildirir" ifadesindeki "olağan toplantılar" "Yönetim Kurulu Toplantıları" olmalıdır.
· 18 inci maddenin 2 nci fıkrası "Denetleme Kurulu üyelerinin görev süresi iki yıldır. Bu süre içerisinde herhangi bir nedenle boşalan üyeliklere kalan süreyi tamamlamak üzere kendi alt grubundan yedek üye görevlendirilir. Bakanlık tarafından, atanan üyeliğin boşalması halinde yeniden atama yapılır." Şeklinde değiştirilmelidir.
· 19 uncu maddenin 2 nci fıkrası "Konsey yetkilileri, Denetleme Kurulunun talep ettiği her türlü bilgi, belge ve kayıtları göstermek veya vermekle yükümlüdür." Şeklinde değiştirilmelidir.
· Konsey‘in 24 üncü maddede sayılan gelirleri, taslak kapsamında Konsey organlarına verilen geniş görev alanı için yeterli değildir. Aidat, ücret, danışmanlık, reklam yanında, yurtiçi-yurtdışı bağış, yardım ve fonlardan sağlanacağı umulan gelirlerin yetersizliği, Konsey‘in ölü doğumuna neden olacaktır. Ayrıca bir ulusal kurumun, yurtdışı bağış ve yardım ile işlerini yürüteceğinin ilan edilmesi, ulusal onur açısından da oldukça sorunludur. Bu bakımdan, Konsey`e her yıl Tarım bütçesinin belirli bir payının tahsis edileceğinin 24 üncü madde kapsamında ifade edilmesi doğru olacaktır.
· Taslağın 27 nci maddesinde Bakanlığı‘nın Konsey üzerinde her zaman idari ve mali denetim yetkisine haiz olduğu belirtilmesi Konsey‘in bağımsız ve özerk işleyişini baştan ortadan kaldırmaktadır. Bu kapsamda, denetleme yetkisinin mali işler ile sınırlı tutulması ve Bakanlığa idari denetim yetkisi veren düzenlemenin ortadan kaldırılması doğru olacaktır.