“<Ý>ÞU SÖYLENEBÝLÝR, BU ÇALIÞMALAR SONUCUNDA ÜRETÝLEN ORGANÝZMALAR ÝNSAN ÜZERÝNDE ALERJÝK REAKSÝYONLARA YOL AÇABÝLÝR, ANTÝBÝYOTÝÐE DAYANIKLILIÐA YOL AÇABÝLÝR VE KANSER ETKÝSÝNE VARAN SAÐLIK TEHDÝTLERÝ YARATABÝLÝR. ÝNSAN, HAYVAN SAÐLIÐINA OLAN BU ETKÝNÝN YANI SIRA BÝTKÝ SAÐLIÐI ÜZERÝNDE DE BENZER OLUMSUZLUKLAR DOÐURABÝLÝR.

GENETÝK YAPISI DEÐÝÞTÝRÝLMÝÞ (GYD) TARIM ÜRÜNLERÝ”, TÜRKÝYE’DE SON YILLARIN ÇOK TARTIÞILAN, FARKLI DEÐERLENDÝRMELERÝN YAPILDIÐI KONU1ARDAN BÝRÝ OLDU. DÜNYADA TARIMSAL ÜRETÝM YAPILAN ALANLARIN HER YIL GÝDEREK ARTAN BÖLÜMLERÝ GYD TARIM ÜRÜNLERÝNE AYRILIRKEN ÜLKEMÝZDE KONUNUN BÜTÜN BOYUTLARI ÝLE BÝR YASAL ÇERÇEVEYE ALINDIÐINI SÖYLEMEK BÝLE ÇOK ZOR... BU KONUDAKÝ TARTIÞMALARI DUYURMAK VE DERÝNLEÞTÝRÝP, GELÝÞTÝRMEK AMACIYLA ZÝRAAT MÜHENDÝSLERÝ ODASI BAÞKANI GÖKHAN GÜNAYDIN ÝLE GÖRÜÞTÜK.

- <Ý>BU KONUYA ZÝRAAT MÜHENDÝSLERÝ ODASI’NIN VE BAÞKAN OLARAK SÝZÝN BAKIÞ AÇINIZI ANLATIR MISINIZ? DÜNYA TARIMINDA GYD ÜRÜNLERÝN YAYGINLIÐI NE BOYUTTADIR? DAHA ÇOK HANGÝ TÜR TARIM ÜRÜNLERÝNDE GYD TOHUMLARI KULLANILMAKTADIR?

- BÝYOLOJÝK YÖNTEMLERDE KENDÝ TÜRÜ HARÝCÝNDE BÝTKÝ TÜRLERÝNDEN ÇEÞÝTLÝ GENLER ALARAK ÇEÞÝTLÝ ÖZELLÝKLERÝ DEÐÝÞTÝRÝLMÝÞ OLAN ORGANÝZMALARA BÝZ GENETÝK OLARAK DEÐÝÞTÝRÝLMÝÞ ORGANÝZMALAR DÝYORUZ. BUNA TRANSGENÝK BÝTKÝLER DE DENÝR. DÜNYADA ASLINDA TRANSGENÝK UYGULAMALAR 1986 YILINDA GERÇEKLEÞTÝRÝLDÝ. EN ÇOK MISIR, PATATES, SOYA, DOMATES GÝBÝ ÜRÜNLERDE UYGULANIYOR. GÜNÜMÜZDE YAKLAÞIK ALTMIÞ MÝLYON HEKTAR ALANDA TRANSGENÝK BÝTKÝ ÜRETÝMÝ YAPILIYOR. ALTMIÞ MÝLYON HEKTARIN NE ANLAMA GELDÝÐÝNÝ SOMUTLAYABÝLMEK ÝÇÝN ÞUNU SÖYLEYEBÝLÝRÝZ: TÜRKÝYE’NÝN YAKLAÞIK TARIM ALANI YÝRMÝ DÖRT MÝLYON HEKTARDIR. BU HESAPLAMAYLA TÜRKÝYE’NÝN TARIM ALANI GENÝÞLÝÐÝNÝN YAKLAÞIK ÜÇ KATI VE NEREDEYSE YÜZÖLÇÜMÜNE YAKIN BÝR ALANDA TRANSGENÝK BÝTKÝLER ÜRETÝLÝYOR. BU ALTMIÞ MÝLYON HEKTARIN ÜÇTE ÝKÝSÝ YANÝ KIRK MÝLYON HEKTARI ABD’DE GERÇEKLEÞTÝRÝLÝYOR. ONU ON ÜÇ MÝLYON HEKTARDA ARJANTÝN ÝZLÝYOR, ARKASINDAN KANADA VE ÇÝN GELÝYOR. BU DÖRT ÜLKENÝN TARANSGENÝK ÜRETÝMDEKÝ SORUMLULUÐU YÜZDE DOKSAN DOKUZDUR. DÝÐER TRANSGENÝK ÜRETÝM YAPAN ÜLKELERÝ SIRALAMAK GEREKÝRSE BUNLAR AVUSTRALYA, MEKSÝKA, FRANSA, ÝSPANYA, G.AFRÝKA, ALMANYA, ROMANYA, BULGARÝSTAN VE URUGUAY. BU SON OLARAK SAYDIÐIMIZ ÜLKELER ÇOK KISITLI BÝR SAHA OLAN YÜZDE BÝRLÝK BÝR ALANDA ÜRETÝM YAPMAKTADIRLAR
 

YERYÜZÜNDEKÝ TARIMSAL ÜRETÝM, BU GÜN DÜNYANIN TÜMÜNÜ DOYURMAYA YETÝYOR
 

BÝLÝNDÝÐÝ GÝBÝ TRANSGENÝK BÝTKÝLER KONUSUNDA ABD’NÝN DÜNYA ÜZERÝNDE BÝR BASKILI TUTUMU VAR. BUNU DA SON GÜNLERDE ABD BAÞKANI G. BUSH ÞÖYLE AÇIKLIYOR: “DÜNYANIN ÇOK BÜYÜK BÝR KISMI AÇTIR VE GENETÝK OLARAK DEÐÝÞTÝRÝLMÝÞ BÝTKÝLER VERÝMÝ YÜKSEK, HASTALIKLARA DAYANIKLI ÜRETÝM DOÐURURLAR. DOLAYISIYLA DÜNYANIN AÇLIÐINI ÖNLEMENÝN TEK YOLU, GENETÝK OLARAK DEÐÝÞTÝRÝLMÝÞ ORGANÝZMALARIN ÜRETÝMÝNÝ GERÇEKLEÞTÝRMEKTÝR.” ÞÝMDÝ ÇOK SÝYASÝ BÝR REFLEKSLE ÞU SÖYLENE BÝLÝR: DÜNYADAKÝ AÇLIK ABD’NÝN NE ZAMAN UMRUNDA OLDU KÝ, BÖYLE BÝR TELAÞ ÝÇÝNE DÜÞSÜN!... BU SÝYASÝ REFLEKSÝ BÝRAZ TEKNÝK BÝLGÝYLE DONATIRSAK ÞUNU SÖYLEYEBÝLÝRÝZ: YERYÜZÜNDEKÝ TARIMSAL ÜRETÝM, BUGÜN DÜNYANIN TÜMÜNÜ DOYURMAYA YETÝYOR. ANCAK TARIMSAL ÜRETÝMÝN DENGESÝZ DAÐILIMI SONUCU, DÜNYADA YAÞAYAN ÝNSANLARIN NEREDEYSE YARIYA YAKINININ AÇ OLDUÐUNU, YA DA AÇLIK TEHDÝDÝ ALTINDA YAÞADIÐINI GÖRÜYORUZ.
 

BU SORUNDA DA TARIM TÝCARETÝNDEKÝ HEMEN TÜM SORUNLARDA OLDUÐU GÝBÝ ABD VE AVRUPA ÝLE GELÝÞMEKTE OLAN YOKSUL ÜLKELER KARÞITLIÐI VE BU KARÞITLIKTAN ETKÝLENEN BÝR GENEL DÜNYA DÜZENÝ VAR. TARIM TÝCARETÝNDE HEM AB’NÝN HEM DE ABD’NÝN AÞKIN ÜRETÝM KAPASÝTELERÝ VAR. KENDÝ GEREKSÝNMELERÝNDEN ÇOK FAZLA ÜRETÝYORLAR, BUNU ÜRETEBÝLMEK VE SATABÝLMEK ÝÇÝN DE DIÞ PAZARLARI KAPMA YARIÞI ÝÇERÝSÝNDELER. DÜNYA TÝCARET ÖRGÜTÜ (DTÖ), BUNUN KURALLARINI AB’NÝN VE ABD’NÝN LEHÝNE DÜZENLEME ÝÞLEVÝNÝ GÖRÜYOR. HER DTÖ DÜZENLEMESÝ BÝR ANLAMDA DÜNYANIN GERÝYE KALANI ÝÇÝN YENÝ ZORLUKLAR DOÐURUYOR. CANCUN’U (*) BÝR TARAFA BIRAKALIM CANCUN BÝRAZ DAHA FARKLI BÝR ÖZELLÝK GÖSTERÝYOR. ÞÝMDÝ BU ÇERÇEVEDE SINIR TÝCARETÝNDE VE TARIM ÜRETÝMÝNDE TEKNOLOJÝ VE ARAÞTIRMA-GELÝÞTÝRME (AR-GE) YENÝLÝÐÝNÝN ASLINDA ONA SAHÝP OLAN ÜLKENÝN KENDÝSÝNE BÝR AVANTAJ SAÐLAMA ÇABASI OLDUÐUNU DA KAYDETMEK GEREKÝR. ABD GERÇEKTEN TEKNOLOJÝK ANLAMDA BU ÇALIÞMALARI HERKESTEN ÖNCE YAPTI VE BÝR ÜSTÜNLÜK ELDE ETTÝ. BU ÜSTÜNLÜÐÜN KENDÝSÝNE VERDÝÐÝ AVANTAJI KULLANMAK ÝÇÝN ÞÖYLE BÝR ARGÜMAN KOYUYOR: “GENETÝK OLARAK DEÐÝÞTÝRÝLMÝÞ ORGANÝZMALAR (GENETÝCALLY MODÝFÝED ORGANÝSM GYD) ASLA HAYVAN SAÐLIÐI ÝÇÝN, ÇEVRE ÝÇÝN ZARARLI DEÐÝLDÝR”. AVRUPA ÝSE GENE KENDÝ POZÝSYONUNUN GEREÐÝ TAM TERSÝ BÝR ÞEY SÖYLÜYOR: “HAYIR BUNUN ÝNSAN VE HAYVAN SAÐLIÐINA, BÝTKÝ ÇEÞÝTLERÝNE ZARARLI OLMADIÐINI ORTAYA KOYA BÝLMEK ÝÇÝN ÇOK UZUN YILLAR ARAÞTIRMALAR GEREKEBÝLÝR VE DOLAYISIYLA BUNDAN EMÝN OLAMAYIZ”. AVRUPA BÖYLE SÖYLÜYOR AMA BÝR TARAFTAN DA ÖZELLÝKLE FRANSA VE ÝSPANYA ÝLE HEM DENEME HEM DE ÜRETÝM AÞAMASINA GEÇÝYOR. ÝNGÝLTERE BU ANLAMDA BU ÝKÝLÝÐÝ ÝZLEYEN BÝR YAPI SERGÝLÝYOR AMA AVRUPA’NIN GERÝYE KALAN BÜYÜK ÇOÐUNLUÐUNDA ÖZELLÝKLE TÜKETÝCÝ MUHALEFETÝ NEDENÝYLE GYD’LERE YÖNELÝK BÝR KARÞI DURUÞ DA SÖZ KONUSU... GYD’LÝ ÜRÜNLER AVRUPA’YA GÝREMÝYOR YA DA ÜZERÝNDE “BU GYD’LÝ ÜRÜNDÜR” ETÝKETÝNÝN OLMASI GEREKÝYOR.
 

- <Ý>AVRUPA’DA BÝR YASAKLAMA VAR MI?

- TABÝ TARIM TÝCARETÝNDE GYD’LÝ ÜRÜNLER AVRUPA’YA GÝREMÝYOR YA DA ÜZERÝNDE “BU GYD’LÝ ÜRÜNDÜR” ETÝKETÝNÝN OLMASI GEREKÝYOR. YANÝ TÜKETÝCÝ BUNU DÝLERSE KULLANABÝLÝYOR. ÞÝMDÝ AVRUPA VE ABD’NÝN TUTUMUNUN YANI SIRA TÜRKÝYE’DEKÝ DURUMA BAKALIM; GYD’LER ÇOK ÖNEMLÝ MÝKTARDA RÝSK ÝÇERÝYOR. BU RÝSKLERDEN KISACA SÖZ ETMEK GEREKÝRSE GEN AKTARIMININ AMAÇLARINDAN BÝR TANESÝ ZARARLILARA KARÞI DAYANIKLILIK SAÐLAMAK. YABANÝ OTLARI ÖLDÜRMEDE KULLANILAN KÝMYASALLAR, BÝZ BUNLARA HERBÝSÝT DERÝZ. HERBÝSÝTLERE KARÞI DAYANIKLILIK SAÐLAMAK, VÝRÜS VE BAKTERÝLERE KARÞI DAYANIKLILIK SAÐLAMAK VE BÖYLECE TARIMSAL ÜRETÝMÝN VERÝMÝNÝ YÜKSELTMEK, HASTALIK VE ZARARLILARA KARÞI DÝRENCÝNÝ YÜKSELTMEK. HATTA BAZEN RAF ÖMRÜNÜ UZATMAK, ÝÇERÝÐÝNÝ ZENGÝNLEÞTÝRMEK, BU TÝP AMAÇLAR DA VAR. ÖRNEÐÝN ÇELTÝKTE; EKSÝK OLAN VÝTAMÝNLERÝ GYD’LERLE ÇELTÝÐE KAZANDIRILMASI SÖZ KONUSU... ANCAK TÜM BU SÜREÇ, ÝNSANOÐLUNUN ASLINDA TAM DA HAKÝM OLAMADIÐI BÝR BÝYOTEKNOLOJÝK ÇALIÞMAYA ATIF YAPIYOR. ÞU SÖYLENEBÝLÝR, BU ÇALIÞMALAR SONUCUNDA ÜRETÝLEN MEKANÝZMALAR, ORGANÝZMALAR ÝNSANLAR ÜZERÝNDE ALERJÝK REAKSÝYONLARA YOL AÇABÝLÝR, ANTÝBÝYOTÝÐE DAYANIKLILIÐA YOL AÇABÝLÝR VE KANSER ETKÝSÝNE VARAN SAÐLIK TEHDÝTLERÝ YARATABÝLÝR. ÝNSAN, HAYVAN SAÐLIÐINA OLAN BU ETKÝNÝN YANI SIRA BÝTKÝ SAÐLIÐI ÜZERÝNDE DE BENZER OLUMSUZLUKLAR DOÐURABÝLÝR. AYRICA GENETÝÐÝ ÝLE OYNANMIÞ BÝTKÝLERÝN DOÐAYA KABUL ETTÝRÝLMESÝ SONUCUNDA BUNLARIN DOÐADA BULUNAN BÝYOLOJÝK ÇEÞÝTLÝLÝK ÜZERÝNDE BASKIN ROL OYNAYACAÐI VE BÝYOLOJÝK ÇEÞÝTLÝLÝÐÝ KISA SÜREDE YOK EDECEÐÝ GÝBÝ ÇEÞÝTLÝ ARGÜMANLAR VAR. ÇEVRESEL ETKÝLERÝ VAR, AYRICA SOSYOEKONOMÝK ETKÝLERÝ DE ELBETTE VAR. BU RÝSKTÝR. BÝR RÝSK ANALÝZÝ VE RÝSK DEÐERLENDÝRMESÝ YAPMAK GEREKÝR. TÜRKÝYE BUNUN NERESÝNDE BULUNMALIDIR...
 

TÜRKÝYE BU ÝÞ YARALI MIDIR ZARARLI MIDIR DÝYE KENDÝSÝ ARAÞTIRMALI.
 

- <Ý>TÜRK TARIMINDA SON YILLARDA YAÞANAN SIKINTILAR AÇISINDA GYD TARIMSAL ÜRETÝM KONUSU NASIL BÝR ÖNEM TAÞIYA BÝLÝR? GÖRÜÞLERÝNÝZ?
 

TÜRKÝYE’NÝN AR-GE ÇALIÞMALARINA HER ALANDA OLDUÐU GÝBÝ BU ALANDA DA AÐIRLIK VERMESÝ LAZIM. KENDÝ ULUSAL AR-GE ÇALIÞMASINI YAPMASI LAZIM. 1998 YILINDA BÖYLE BÝR ÇALIÞMA BAÞLATILDI. TÜRKÝYE’DE, TARIMSAL ARAÞTIRMA GENEL MÜDÜRLÜKLERÝ’NÝN ÇEÞÝTLÝ ÇÝFTLÝKLERÝNDE ÜÇ ÜRÜNDE PATATES, MISIR VE PAMUK, TRANGENÝK BÝTKÝLER DENEME AMACIYLA ÜRETÝLÝYOR. ÞÝMDÝ BURADA TABÝ BAZI RÝSKLER VAR, BUNLARIN KENDÝ YEREL ÇEÞÝTLERÝMÝZÝ TEHDÝT ETMESÝ, TOZLANMA YOLUYLA, KENDÝLÝÐÝNDEN YETÝÞME YOLUYLA KONTROL EDÝLEMEMESÝ GÝBÝ RÝSKLER VAR. TARIM BAKANLIÐI PEK DE ÞEFFAF DEÐÝL; BU ALANDA NEREDE NE YAPTIÐI KONUSUNDA KAMUOYUNA YETERLÝ BÝLGÝLER SUNMUYOR. ÞUNU DA SÖYLEMEK GEREKÝR KÝ EÐER SÝZ BU ÇALIÞMALARI YAPMAZSANIZ BÝR BAÞKASININ YAPTIÐI ÇALIÞMALARIN SONUÇLARINA MAHKUM OLURSUNUZ VE EÐER GÜN GELÝR GENETÝÐÝ ÝLE OYNANMIÞ ORGANÝZMALARIN ÝNSAN VE HAYVAN SAÐLIÐI ÜZERÝNDE ZARARLI OLMADIÐI GÝBÝ BÝR SONUÇ ORTAYA ÇIKARSA, TIPKI BUGÜN KISIR TOHUMLARDA OLDUÐU GÝBÝ SADECE BAÞKALARININ GELÝÞTÝRDÝÐÝ AR-GE’YÝ PARA VEREREK SATIN ALMAK ZORUNDA KALIRSINIZ. TÜRKÝYE BU ÝÞ YARARLI MIDIR ZARARLI MIDIR DÝYE KENDÝSÝ ARAÞTIRMALI VE KENDÝ AR-GE ÇALIÞMASINI KENDÝSÝ YAPMALIDIR. DOLAYISIYLA BEN BU YAPILAN DENEMELERÝN KARÞISINDA DEÐÝLÝM ANCAK BU DENEMELERÝN GERÇEKTEN, TARIM MÜHENDÝSLÝÐÝ BÝLÝMÝNÝN GEREKTÝRDÝÐÝ DÝKKAT VE BÝLGÝ ÝLE YAPILMASI GEREKTÝÐÝNÝ VE YALITILMIÞ ALANLARDA YAPILMASI GEREKTÝÐÝNÝ SÖYLÜYORUM...
 

TÜKETÝCÝMÝZ BÝLMEDEN TRANGENÝK ÜRÜNLERÝ TÜKETÝYOR.
 

TÜRKÝYE’DE BUNDAN DAHA ÖNEMLÝ OLAN BÝR DURUM; TÜRKÝYE’NÝN KENDÝ ÜLKESÝNE ÝTHAL EDÝLEN ÜRÜNLERDEKÝ GENETÝÐÝYLE OYNANMIÞ ORGANÝZMA OLUP OLMADIÐINI SAPTAYABÝLECEK MEKANÝZMA YETENEÐÝNÝN SON DERECE KISITLI OLMASIDIR. ÞU KADARINI SÖYLEYEBÝLÝRÝM KÝ ABD’DEN BOSA FÝYATIYLA DÜNYAYA SATILAN TÜM ÜRÜNLE KESÝNLÝKLE GENETÝÐÝYLE OYNANMIÞ ÜRÜNLERDÝR. BUNLAR TÜRKÝYE’YE GELÝYOR VE ÜRÜNLERÝ KONTROL EDEBÝLECEK BÝR KONTROL SÝSTEMÝMÝZ YOK. BU KONUDA YÖNETMELÝK HAZIRLIKLARI VE BÝR TALÝMAT VAR. EÐER BÖYLE BÝR ÜRÜNÜ ÝTHAL EDECEKSENÝZ BUNUNLA ÝLGÝLÝ ÇEÞÝTLÝ ARAÞTIRMALARIN YAPILMASI GEREKÝYOR. BU ÜRÜNÜN TESCÝL EDÝLDÝÐÝ ÜLKEDE TÝCARÝ OLARAK ÜRETÝLÝYOR OLMASINI TÜRKÝYE ÖN KOÞUL OLARAK ARIYOR. TRANSGENÝK BÝTKÝLERÝN ÝNSAN, HAYVAN, BÝTKÝ VE ÇEVRE SAÐLIÐI AÇISINDAN RÝSK TAÞIMAMASINI ARIYOR. AYRICA TÜRKÝYE FLORA VE FAUNASI ÝÇÝN POTANSÝYEL BÝR TEHLÝKE OLUÞTURMASINI ENGELLEMEK ÜZERE TRANSGENÝK BÝTKÝNÝN TÜRKÝYE’DE YAKIN AKRABA VE YABANÝLERÝ OLAN TÜRLERE AÝT OLMAMASINI DA BÝR ÖN KOÞUL OLARAK ÝSTÝYOR. HEMEN FARK EDECEÐÝNÝZ GÝBÝ, BUNLAR SON DERECE YÜKSEK MÜHENDÝSLÝK BÝLGÝLERÝ VE ALTYAPI, LABORATUAR DONANIMI GEREKTÝREN ARAÞTIRMALAR. MEVZUATIN BUNU ARAMASINA KARÞIN UYGULAMANIN BU YETKÝNLÝKLE YAPILIYOR OLDUÐUNU SÖYLEMEK OLANAKSIZ HATTA TAM TERSÝNÝ SÖYLEMEK MÜMKÜN. BU ALANDA ÖNEMLÝ SIKINTILAR VAR VE TÜKETÝCÝMÝZ BÝLMEDEN TRANSGENÝK ÜRÜNLERÝ TÜKETÝYOR.
 

- <Ý>“TERMÝNATÖR TOHUM TEKNOLOJÝSÝ” YA DA “KISIR TOHUM SATIÞI” SON YILLARDA ÜLKEMÝZDE GÝDEREK YAYILAN, TARIM VE KÖY ÝÞLERÝ BAKANLIÐI TARAFINDAN PEK FAZLA DENETLENMEYEN BÝR UYGULAMA. BÝLDÝÐÝMÝZ KADARI ÝLE, DAHA ÇOK YEÞÝL SEBZE TÜRLERÝNÝN ÜRETÝMÝNDE KULLANILAN TOHUMLARDA BU TEKNOLOJÝ UYGULANIYOR. BÖYLECE, ÜRETÝCÝLERÝMÝZ HER YIL ABD VE ÝSRAÝL TOHUMCULUK ÞÝRKETLERÝNE BÜYÜK BEDELLER ÖDEMEK ZORUNDA BIRAKILIYORLAR. KISIR (VE PAHALI) TOHUM TEKNOLOJÝSÝ HAKKINDA NELER DÜÞÜNDÜÐÜMÜZÜ ÖÐRENEBÝLÝR MÝYÝZ? TÜRKÝYE PAZARINDA FAALÝYET YÜRÜTEN ULUSAL TOHUMCULUK ÞÝRKETLERÝMÝZ VAR MI?
 

- AVRUPA VE ABD KENDÝ ÇOKULUSLU ÞÝRKETLERÝ ARACILIÐIYLA YA DA AVRUPA’NIN VE AMERÝKA’NIN KENDÝNE SAÐLADIÐI DÜNYA ZEMÝNÝ ÜZERÝNDE HAREKET EDEN ÇOKULUSLU ÞÝRKETLER HANGÝSÝNÝN ÖNCELÝKLÝ OLDUÐU ARTIK TARTIÞILIYOR: ULUS DEVLET MÝ ÖNCELÝKLÝDÝR, ÇOKULUSLU ÞÝRKET MÝ ÖNCELÝKTEDÝR DÜNYA SÝSTEMÝNÝ BASKILAMAK VE YÖNETMEK KONUSUNDA, ONUN ÝÇÝN BU AYRIMI VE AÇILIMI VEREREK SÖYLÜYORUM. DÜNYA TOHUM ÜRETÝMÝ VE DAÐITIMI KONUSUNDA TEKEL OLMUÞ DURUMDALAR. BUNA ULAÞABÝLMEK ÝÇÝN TÜM AZ GELÝÞMÝÞ VE GELÝÞMEKTE OLAN ÜLKELERÝN ULUSAL FON ÜRETÝMÝNÝ NEREDEYSE KIRDILAR. KENDÝ KAYNAKLARIMIZI HAREKETE GEÇÝREREK KENDÝ TOHUMCULUÐUMUZU KENDÝ BÝYOTEKNOLOJÝK ARAÞTIRMALARIMIZI VE GELÝÞTÝRMELERÝMÝZÝ YAPMAK ZORUNDAYIZ. BUGÜN TÜRKÝYE ÖZELLÝKLE SEBZE VE MEYVE TOHUMUNDA TÜMÜYLE DIÞA BAÐIMLI. HUBUBAT HALA BÝR MÝKTAR TOHUM ÜRETEBÝLÝYORUZ. ANCAK ORADA DA DIÞARI BAÐIMLI SÜREÇLER HIZLA ARTIYOR. BUNUN YERÝNE NE KONUYOR? BUNUN YERÝNE BÜYÜK TOHUMCULUK FÝRMALARININ TÜRKÝYE’DEKÝ TAÞERON FÝRMALAR ELÝYLE KENDÝ ÜLKELERÝNDE YA DA BAÞKA BÝR ÜLKEDE PLANTASYON HALÝNDE ÜRETTÝKLERÝ TOHUMU YURTÝÇÝ PAZARINA POMPALAMALARI. BUNU BÝR DEFA ALIRSANIZ HER YIL BUNA BAÐIMLI OLMAK ZORUNDASINIZ ÇÜNKÜ TARIM DOÐURGAN BÝR SEKTÖRDÜR; ÝNSANIN DOÐASINDAN GELEN DOÐURGANLIK ASLINDA TARIMDAN KAYNAKLANIR. TOHUM BÝR SONRAKÝ YIL VERÝR AMA KISIR TOHUMLAR YA DA ÝNTÝHAR EDEN TOHUMLAR OLARAK DA TANIMLANAN TOHUMLAR, BÝR SONRAKÝ YIL KULLANILAMAZ VE SÝZ TEKRAR PARA ÖDEMEK ZORUNDA KALIRSINIZ. BU SON DERECE ÖNEMLÝ BÝR DIÞA BAÐIMLILIK YARATIYOR VE YILLARDIR BU SÜRECÝ DÜNYANIN HER TARAFI ÝÇÝN KULLANIYORLAR. BUNUN ÝÇÝN BENCE TÜRKÝYE KENDÝ ULUSAL AR-GE’SÝNÝ OLUÞTURMALIDIR. TARIM BAKANLIÐI’NIN ÞÖYLE BÝR ARGÜMANI VAR: “TÝGEM’Ý (TARIM ÝÞLETMELERÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ) ÇOKULUSLU ÞÝRKETLERE AÇACAÐIZ VE ONLAR BURADA TOHUM ÜRETECEKLER VE BÝZ DOLAYISIYLA TOHUM AÇIÐIMIZI KAPATACAÐIZ.” BÝZ ZMO OLARAK DÝYORUZ KÝ PLANTASYONUN NEREDE OLDUÐUNUN EN UFAK BÝR ÖNEMÝ YOKTUR, O ARJANTÝN’DE, MEKSÝKA’DA, ÞÝLÝ’DE VE YA ENDONEZYA’DA OLABÝLÝR, ÖNEMLÝ OLAN BU AR-GE’YE KÝMÝN SAHÝP OLDUÐU TOHUMUN MÜLKÝYETÝNE KÝMÝN SAHÝP OLDUÐUDUR. TÜRKÝYE’DE ÜRETÝLEN TOHUMU ARJANTÝN’DEN GELEN TOHUM ÝÇÝN AYRICA BÝR NAKLÝYE MASRAFI ÖDEMEDEN AMA SÝZE ASLA BÝR KURU UCUZ OLMAYACAK ÞEKÝLDE BU FÝRMALAR SATACAKLARDIR, DOLAYISIYLA PLANTASYONUN TÜRKÝYE’YE YERLEÞMÝÞ OLMASININ OLSA OLSA DIÞA BAÐIMLILIK SÜRECÝNÝ ARTIRAN BÝR ÝÞLEVÝ OLUR. DOLAYISIYLA BÝZ TÝGEM’Ý HARAÇ MEZAT SAÐA SOLA PEÞKEÞ ÇEKMEK YERÝNE TAM TERSÝNE ORADA KENDÝ KAYNAKLARIMIZI HAREKETE GEÇÝREREK KENDÝ TOHUMCULUÐUMUZU KENDÝ BÝYOTEKNOLOJÝK ARAÞTIRMALARIMIZI VE GELÝÞTÝRMELERÝMÝZÝ YAPMAK ZORUNDAYIZ. EÐER BUNU YAPAMAZSAK TARIMSAL ÜRETÝMDE ÇOK BÜYÜK SIKINTILAR ÝÇÝNE GÝRECEÐÝZ. GELECEKTE, TÜRKÝYE BUGÜNKÜNDEN ÇOK DAHA KÖTÜ DURUMDA OLACAK. KAMUSAL DENETÝMÝ YAPABÝLECEK BÝR ORGANÝZASYONUNUZ VAR ÝSE; TARIM ÝLACI ÝNSAN, BÝTKÝ VE HAYVAN SAÐLIÐI ÝÇÝN ZARARLI DEÐÝLDÝR.
 

- <Ý>DÜNYA TARIM ÝLAÇLARI SEKTÖRÜNÜN PAZARINI TAHDÝT EDEN GYD TARIMSAL ÜRETÝM, DOÐANIN ZEHÝRLÝ KÝMYASAL BÝLEÞÝKLER ÝLE KÝRLETÝLMESÝNÝ ÖNLEYEREK OLUMLU SONUÇLAR YARATABÝLÝR MÝ?
 

- EVET TARIM ÝLACI KULLANIMI AZALIYOR. ÇÜNKÜ BUNLARIN ZARARLILARA VE HASTALIKLARA KARÞI DAYANIKLILIÐI ARTIRILIYOR ANCAK ÞUNU SAPTAMAMIZ GEREKÝR EÐER DOÐRU DOZDA KULLANIRSANIZ VE HASATTAN BELÝRLÝ BÝR SÜRE ÖNCE ÝLAÇLAMAYI YAPIP DAHA SONRA YAPMAZSANIZ VE BUNUN KAMUSAL DENETÝMÝNÝ YAPABÝLECEK BÝR ORGANÝZASYONUNUZ VAR ÝSE, TARIM ÝLACI ÝNSAN, BÝTKÝ VE HAYVAN SAÐLIÐI ÝÇÝN ZARARLI DEÐÝLDÝR. DÜNYADA DA BU KULLANILIR. ORGANÝK TARIM TABÝ ANCAK ORGANÝK TARIMDAN KASTIM HÝÇBÝR, HORMON VE TARIM ÝLACI KULLANILMADAN GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ÜRETÝMDÝR. ANCAK ORGANÝK TARIMDA, DAHA DÜÞÜK VERÝMLE VE ÇOK DAHA YÜKSEK MALÝYETTE ÜRÜN ELDE EDEBÝLÝRÝZ. ORGANÝK TARIM ÜRÜNLERÝ GELÝR AÇISINDAN ÜST DÜZEY BÝR TÜKETÝCÝ GRUBUNU ÝLETÝLEBÝLÝR. BÝZ KONUYA VE SORUN ALANINA HALK SAÐLIÐI AÇISINDAN YAKLAÞMAK ZORUNDAYIZ. HALK DEDÝÐÝMÝZ EN ÜSTTEKÝ %2 DEÐÝLDÝR, OLSA OLSA ONUN ALTINDAKÝ ÇOÐUNLUKTUR. DOLAYISIYLA ORGANÝK TARIMIN SIFIR TARIM ÝLACI VE SIFIR HORMONLA BÝTKÝSEL ÜRETÝM VE HAYVANSAL ÜRETÝM GERÇEKLEÞTÝRMESÝ HALK SAÐLIÐI AÇISINDAN ÞÝMDÝLÝK BÝR ÜTOPYADAN ÖTE BÝR ÞEY DEÐÝLDÝR. GELECEKTE DE ÇOK UMUT VEREN BÝR ÞEY GÖRÜNMÜYOR, BUNUN YERÝNE GYD’LERÝ KOYMAK EN AZINDAN TARIM ÝLACININ DOZ ETKÝLERÝ HANGÝ DOZDAN YÜKSEK OLAMAYACAÐI VE BÝTKÝ VE HAYVAN ORGANÝZMASI ÝÇERÝSÝNDE ETKÝLERÝ BUGÜNE KADAR BÝR ÇOK BÝLÝMSEL ARAÞTIRMAYA KONU OLMUÞ VE AZ ÇOK BÝLÝNEN BÝR ÞEY;OYSA TRANSGENÝK BÝTKÝLER ÝNSAN HAYATI ÝÇÝN BÝR BÜYÜK BÝLÝNMEZÝ OLUÞTURUYOR. DOLAYISIYLA BÝLÝNEN VE ZARARLILIÐINI KONTROL EDECEÐÝMÝZ BÝR ÞEYÝN YERÝNE BÝLEMEDÝÐÝMÝZ VE ZARARLI OLMAYACAÐINI ÞÝMDÝLÝK UMDUÐUMUZ(ÇÜNKÜ ÇOK UZUN YILLARIN DENEMELERÝ SONUCUNDA BUNLARA ÝNANABÝLÝRSÝNÝZ) TRANSGENÝK ÜRÜNLERÝ GEÇÝRMEMÝZ DOÐRU OLMAZ KANISINDAYIZ.
 

<Ý>TARIM ÝLAÇLARI KAÇ YILDIR DENENÝYOR?
 

TARIMDA 19.YY. SONUNDAN BERÝ BU ÝÞ YAPILIYOR. TABÝ YERÝNE VE KULLANILAN ÝLACA GÖRE DEÐÝÞMEKLE BERABER ORTALAMA HASATTAN EVVEL YÝRMÝ BÝR GÜN ÖNCE EN SON ÝLACI KULLANMIÞSA VE DOÐRU DOZ KULLANILMIÞSA; BÝTKÝ ÜZERÝNDE KALAN BÝR REVEZ VE ÝNSANA GEÇEN BÝR ATIK YOKTUR. BU BÝLÝMSEL ÇALIÞMALARLA KANITLANMIÞ BÝR ÞEY.
 

TARIM ÝLACI KULLANIMI AZALIYOR. ÇÜNKÜ BUNLARIN ZARARLILARA VE HASTALIKLARA KARÞI DAYANIKLILIÐI ARTIRILIYOR ANCAK ÞUNU SAPTAMAMIZ GEREKÝR EÐER DOÐRU DOZDA KULLANIRSANIZ VE HASATTAN BELÝRLÝ BÝR SÜRE ÖNCE ÝLAÇLAMAYI YAPIP DAHA SONRA YAPMAZSANIZ VE BUNUN KAMUSAL DENETÝMÝNÝ YAPABÝLECEK BÝR ORGANÝZASYONUNUZ VAR ÝSE, TARIM ÝLACI ÝNSAN,BÝTKÝ VE HAYVAN SAÐLIÐI ÝÇÝN ZARARLI DEÐÝLDÝR.
 

BU ALANDA BÝR SORUN YOK. BU ARGÜMANLARIN TÜMÜ ABD’NÝN ARGÜMANLARIDIR. BU ARGÜMANLARIN HEPSÝ GELÝÞTÝRDÝÐÝ BÝR ÜRÜNÜ DÜNYA PÝYASALARINA SÜREBÝLMEK ÝÇÝN KULLANMAK ZORUNDA OLDUÐU ARGÜMANLARDIR. ABD EÐER BUGÜNE KADAR AÇLIÐI UMURSAMIÞ OLSAYDI VE SÝLAHA YAPACAÐI YATIRIMIN ÇOK DAHA KÜÇÜK BÝR BÖLÜMÜNÜ DÜNYANIN AÇLIK ÝÇERÝSÝNDEKÝ ÝNSANLARINI DOYURMAYA AYIRSAK, BUGÜN ÝÇERÝSÝNDE YAÞADIÐIMIZ DÜNYA BU KADAR SIKINTI ÝÇERÝSÝNDE OLMAZ. DOLAYISIYLA ABD’NÝN BU SÝCÝLÝ ORTADA ÝKEN BÖYLE MASUM GEREKÇELERÝN HÝÇ KÝMSE ÝÇÝN ÝNANDIRICI OLDUÐUNU ZANNETMÝYORUM.
 

- <Ý>ÜLKEMÝZDE TARIMA BÜYÜK BÝR DARBE VURULMUÞ DURUMDA... BU DARBEDE ABD’NÝN ROLÜ VAR MI?
 

TÜRKÝYE’DE TARIM POLÝTÝKALARI ÝÇSEL ETKÝLERLE YÖNETÝLMÝYOR, ÇOK UZUN ZAMANDAN BERÝ BÖYLE... TÜRKÝYE 1950Ý YILLARDAN BERÝ, BÝZÝM ÝKÝZ KARDEÞLER DEDÝÐÝMÝZ IMF VE DÜNYA BANKASI’NIN ONLARIN YANINDA DÜNYA TÝCARET ÖRÐÜTÜ’NÜN ETKÝSÝ ALTINDA... 1980 SONRASI SÜREÇTE NEOLÝBERAL POLÝTÝKALARA GEÇÝÞLE BERABER BU SÜREÇ KUÞKUSUZ SON DERECE HIZLANDI VE 54. HÜKÜMETLE BERABER 1999’DA YAPILAN IMF ANLAÞMASI VE HEMEN ONU TAKÝP EDEN TARIMSAL REFORM UYGULAMA ANLAÞMASI (TURUP) TÜRKÝYE TARIMININ ÞU ÝÇÝNDE BULUNDUÐU ÇÖKÜÞTEN SORUMLU OLAN KURULUÞLAR VE ANLAÞMALARDIR. BUNLARIN YANINDA AB’YÝ BÝR BAÞKA ETKÝ OLARAK ELE ALMAMIZ LAZIM. O DA AYRICA SORGULANMASI GEREKÝR AMA BUNLARIN TÜMÜNÜN ALTINDA, BÝR GENEL SÖMÜRGE DÜZENÝNÝN ÝPUÇLARINI ARAMAK LAZIMDIR. SAÐLIKTA, EÐÝTÝMDE, ULAÞIMDA, TARIMDA VE AKLA GELEBÝLECEK HER ALANDA, TÜM SOSYAL DEVLET ÖZELLÝKLERÝNÝN TASFÝYE EDÝLMESÝ, KAMUNUN KÜÇÜLTÜLEREK ALANDAN ÇIKARILMASI VE BUNUN YERÝNE ÇOKULUSLU ÞÝRKETLER VE O DA TAÞERON OLAN BÝR AVUÇ NE KADAR YERLÝ DENEBÝLÝRSE SERMAYENÝN ETKÝSÝNÝ AÇMAK ULUSLARI GÝDEREK BÝR YOKSULLAÞMA SÜRECÝNE SÜRÜKLEDÝ. KUZEYÝN GÝDEREK DAHA ÇOK ZENGÝN OLMASI KÜRESEL SÜRECÝN ARTIK HERKE TARAFINDAN BÝLÝNEN ÖZELLÝKLERÝNDENDÝR. ABD BÖYLE BÝR SÜRECÝ TETÝKLERKEN, HERHALDE MASUM BÝR ÞEYÝN PEÞÝNDE DEÐÝLDÝ.
 

<Ý>BU ALANDAKÝ ARAÞTIRMALAR ABD KÖKENLÝ MÝ?
 

ELBETTE KÝ ABD KÖKENLÝ. HEM ARAÞTIRMALAR ABD KÖKENLÝ HEM DE ÜRETÝMÝN ÜÇTE ÝKÝSÝNDEN ABD SORUMLU. ALTMIÞ MÝLYON HEKTARIN KIRK MÝLYON HEKTARI ABD’DE ÜRETÝLÝYOR. BU ÜRÜNLER ABD ÝÇ PAZARINDA DA DAÐITILIYOR. BU TEMEL TARTIÞMALARDAN BÝR TANESÝ, ÞÖYLE BÝR SÖYLEM VARDIR: “TEHLÝKELÝ OLSA ABD KENDÝ ÝNSANINA SATAR MI?” EÐER ABD’DE VASP (ANGLOSAKSON VE PROTESTAN) ÝSENÝZ ABD’NÝN BÝRÝNCÝ SINIF ÝNSANISINIZ, EÐER BUNLARIN DIÞINDA ÝSENÝZ ABD’NÝN HERHANGÝ BÝR ÜÇÜNCÜ DÜNYAYA BAKIÞIYLA KENDÝ YURTTAÞINA BAKIÞI ARASINDA FAZLA BÝR FARK YOKTUR. AMERÝKA ÝÇÝ SINIF ÝLÝÞKÝLERÝNÝ DE GÖZ ARDI ETMEDEN BU SORUNA YAKLAÞMAK LAZIM. EVET AMERÝKA KENDÝ ULUSUNU IRAK’TA DA ÖLDÜREBÝLÝYOR, FAKAT ÖLEN O ÇOCUKLAR AMERÝKA’NIN O VASFININ DIÞINDAKÝ ÇOCUKLAR, BU ÜRÜNLERÝ TÜKETEN ÝNSANLAR DA BU VASFIN DIÞINDAKÝ ÝNSANLAR...
 

-<Ý> AMERÝKA DIÞINDA, HANGÝ ÜLKELER YOÐUN OLARAK GYD TARIM ÜRÜNLERÝ ÜRETÝYORLAR?
 

ARJANTÝN VE KANADA TABÝÝ. ARJANTÝN ABD’NÝN ARKA BAHÇESÝDÝR. AMERÝKA’NIN KURDUÐU PLANTASYONLAR ARJANTÝN’DE UYGULANMAKTADIR. MEKSÝKA YENÝ ADAYLARDAN BÝR TANESÝDÝR. KANADA KENDÝ AR-GE’SÝNÝ GELÝÞTÝRMEYE ÇALIÞIYOR. ÇÝN DE %2 BÝR PAY ÝLE BU PAZARDAN PAY KAPMAYA ÇALIÞIYOR. ÇÝN’DE DE ÖNEMLÝ AR-GE ÇALIÞMALARININ YAPILDIÐINI DUYUYORUZ.
 

- <Ý>ÇÝN’DEKÝ AR-GE ÇALIÞMALARININ OLUMLU OLUMSUZ SONUÇLARIYLA ÝLGÝLÝ BÝR BÝLGÝNÝZ VAR MI ?

ÇÝN BU KONUDA ÇOK FAZLA BÝR AÇIKLAMA YAPMIYOR. ÝZLEDÝÐÝ POLÝTÝKALAR SONUCUNDA BÖYLE BÝR AR-GE BAÞARISI ELDE EDÝLÝR VE ÝNSAN SAÐLIÐI ZARARLI KANITLANIRSA BURADA ÇÝN OLARAK BEN SÜRECÝN DIÞINDA OLMAMALIYIM DÝYE DÜÞÜNDÜKLERÝNÝ TEHMÝN EDÝYORUM...
 

- <Ý>TEÞEKKÜRLER...