DTÖ'nün SİNSİ TARIM PLANI - EVRENSEL - 08.08.2004
DTÖ’nün sinsi tarım planı
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) geçtiğimiz günlerde Cenevre’de İleri Tarım Müzakereleri Çerçevesinde yeni bir anlaşmaya vardı. Zengin ülkelerin açık pazar yaratma hayallerine hizmet eden anlaşma az gelişmiş ülkelerin tarımsal üretimini ortadan kaldırmayı hedefliyor. Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Gökhan Günaydın, anlaşmanın az gelişmiş ülkelerin tarımı üzerinde tamamen yıkıcı bir etkisi olacağının altını çizerek, anlaşmanın gelişmiş ülkelerin mevcut pazarlarını koruyarak, yeni pazarlar yaratmalarının önünü açtığını belirtti.
DTÖ’nün anlaşma metnini değerlendiren Günaydın, DTÖ’nün yürüttüğü tarım müzakerelerinin pazara giriş, iç destekler ve ihracat sübvansiyonları olmak üzere üç ayağı bulunduğunu belirtti. Günaydın, anlaşmaya göre gelişmiş ve az gelişmiş ülkelerin pazar fiyat desteği, girdi desteği gibi destekleri azaltmayı taahhüt ettiğini ifade ederek, ancak bu destekleri en çok kullanan gelişmiş ülkelerin başka avantajlar elde ettiğini belirtti. Anlaşma uyarınca ihracat sübvansiyonlarını azaltmasının tam bir aldatmaca olduğuna dikkat çeken Günaydın, gelişmiş ülkelerin üreticilerine verdiği tarımsal desteklerin yanında ihracat sübvansiyonlarının tarımsal ticarette çok az bir etki değeri olduğunu vurguladı. Bu desteklerin ne zaman kaldırılacağının da belli olmadığının altını çizen Günaydın, gelişmiş ülkelerin diğer alanlardaki kazanımlarını örtmeye çalıştığını belirtti.
Günaydın, anlaşma uyarınca az gelişmiş ülkelerin gümrük duvarlarını tamamen ortadan kaldırılmasının istendiğine ve gümrük duvarlarının yıkılmasının az gelişmiş ülkelerin tarımsal üretimi üzerinde yıkıcı bir etki yaratacağının altını çizen Günaydın, gelişmiş ülkelerin de gümrük tarifelerini düşük tuttuğunu, ancak anlaşma kapsamında birçok kazanım da elde ettiklerini, bunlardan en önemlisinin Özel Korunma Önlemleri hakkı olduğunu ifade etti. Günaydın, bu hak ile gelişmiş ülkelerin tarımsal ürün ithalatı sırasında malın ithalat fiyatının o ürünün üretilebilirliğini tehdit etmesi durumunda, o malın ithalatına ek vergi koyabileceğini bildiren az gelişmiş ülkelerin bu haktan mahrum olduğunun altını çizdi.
‘Amaç yeni pazarlar’
Günaydın, anlaşmanın üç ayağı olmasına rağmen, tamamen pazara giriş konusuna odaklandığına dikkat çekerek, anlaşma ile tamamen, gelişmiş ülkelerin mevcut pazarlarını koruma ve yeni pazarlar yaratmak amaçlandığını vurguladı. Türkiye’nin de bu kapsamda tarımsal üretim yapısı yok edilirek, tüketici bir konuma getirilmek istendiğini ifade eden Günaydın, bu durumun sadece Türkiye için değil, yoksul ülkelerin tamamı için bir tehdit oluşturduğuna dikkat çekti. Günaydın, “Dünya ölçeğinde hakim devletlerin hegomonyasına hizmet eden üç temel örgüt bulunmaktadır. Bunlar IMF, DB ve DTÖ’dür” dedi.