TARIM BAKANLIĞI'NIN, TARIM ARAZİLERİNİN KORUNMASI VE KULLANILMASINA DAİR YÖNETMELİĞE KARŞI AÇTIĞIMIZ DAVADA İKİNCİ CEVABI
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
Hukuk Müşavirliği
ANKARA
15.05.2006
SAYI: İD.2005-1084/5143
KONU: T.M.M.O.B. Ziraat Mühendisleri Odası
DANIŞTAY 10. DAİRE BAŞKANLIĞINA
Esas No:2005-3757
CEVABA CEVAP VEREN (DAVALI) : Tarım ve Köyişleri Bakanlığı-ANKARA
KARŞI TARAF :T.M.M.O.B.Ziraat Mühendisleri Odası
VEKİLİ : Av. Zuhal DÖNMEZ
Bestekar Sok. No:49/5 Kavaklıdere/ANKARA
TEBLİĞ TARİHİ : 20.04.2006
TALEP KONUSU : Davacı vekilinin ikinci dilekçesine karşı cevaplarımızın sunulmasından ibarettir.
CEVABA CEVAPLARIMIZ : Dava konusu Yönetmelik, Anayasa ve ilgili Yasalara uygun hazırlanmıştır. Tarım dışı amaçla kullanılabilecek arazilerin bir kritere bağlanması hakkında yapılan düzenlemeler, tarım arazilerinde başıboş, plansız kullanımı önleyecek ve geriye kalan tarım arazilerinin korunmasına ve tarım dışı amaçlı tarım arazisi talanının önlenmesine yönelik hizmetlerdir. Eğer artan nüfusa yeterince sosyal ve ekonomik amaçlı altyapılar (konut, sanayi, turizm vb.) planlı bir şekilde inşa edilmez ise, yıllardır süregelen plansız ve çarpık yerleşimin önünü almak mümkün olmayacağı gibi tarım arazilerinin amaç dışı kullanımı ile arazi spekülasyonu ve haksız rant kazancının önüne geçmek mümkün olmayacaktır. Yönetmelik tamamen bu olumsuzlukları önlemek amacıyla çıkarılmış ve büyük oranda da başarılı olmuştur.
Ayrıca, Bakanlığımız tarım arazilerinin korunması ve planlı şekilde kullanılması konusundaki kararlılığını sürdürmektedir. Bu kararlılığın bir ifadesi olarak, toprağın doğal ve yapay yollarla kaybını ve niteliklerini yitirmesini engelleyerek korunmasını, geliştirilmesini ve çevre öncelikli sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak, planlı arazi kullanımını sağlayacak usul ve esasları belirlemeyi amaçlayan 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu'nu hazırlayarak yasalaşmasını sağlamıştır. Bu Kanun: arazi ve toprak kaynaklarının bilimsel esaslara uygun olarak belirlenmesi, sınıflandırılması, arazi kullanım planlarının hazırlanması, koruma ve geliştirme sürecinde toplumsal, ekonomik ve çevresel boyutlarının katılımcı yöntemlerle değerlendirilmesi, amaç dışı ve yanlış kullanımların önlenmesi, korumayı sağlayacak yöntemlerin oluşturulmasına ilişkin sorumluluk, görev ve yetkilerinin tanımlanması ile ilgili usul ve esasları kapsamaktadır. Tamamen tarım arazilerinin korunması ve planlı kullanımına yönelik hazırlanan bu Kanunda; tarımsal üretim için önemli olan mutlak tarım arazilerinin, özel ürün arazilerinin, dikili tarım arazilerinin ve sulu tarım arazilerinin tarımsal üretim amacı dışında kullanılamayacağı hükmü getirilmiştir. Ancak zorunlu ve çok istisnai hallerde alternatif alan bulunmaması şartıyla kullanılsa dahi bu kullanım sivil toplum örgütlerinin de içinde yer aldığı Toprak Koruma Kurulu'nun uygun görmesi şartına bağlanmıştır. Buradan da görüleceği üzere, Bakanlığımız iddia edilenin aksine tarım arazilerinin korunması ve planlı şekilde kullanılması yönünde kararlılığını sürdürmektedir.
Kaldı ki Bakanlığımız, Toprak Koruma Ve Arazi Kullanımı Kanununun 13. maddesinde yer alan "tarım arazilerinin korunması ve amaç dışı kullanımına dair uygulamaların usul ve esasları tüzükle düzenlenir hükmü ile 24. maddesinde yer alan ''bu Kanunun uygulanmasına dair tüzükler Bakanlar Kurulu tarafından, yönetmelikler ise ilgili kurum ve kuruluşların görüşü alınarak Bakanlık tarafından; Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde yürürlüğe konulur" hükmü gereğince hazırlanması gereken Tüzüğün hazırlanması uzun bir süreç gerektirdiğinden ülke genelinde yasal bir boşluk oluşmaması için 25.03.2005 Tarih ve 25766 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Tarım Arazilerinin Korunması ve Kullanılmasına Dair Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasına devam edileceği, ancak Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu yasal olarak daha üst norm olduğundan bahse konu Yönetmeliğin bu Kanuna aykırı olan hükümlerinin uygulanmaması gerekliğini 81 İl Müdürlüğüne talimat olarak bildirmiştir.(Ek-l) Dilekçeye konu edilen Tarım Arazilerinin Korunması ve Kullanılmasına Dair Yönetmeliğin 10 ve 11 inci maddeleri de 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun 13 üncü maddesine aykırı olduğundan uygulanmayan hükümler arasında yer almaktadır.
Yukarıda belirtildiği üzere, davacının iddiası hukuki temelden yoksun olup somut belge ve bilimsel verilere dayanmamaktadır. Bakanlığımız, ülkenin tarım arazilerini ulusal ve uluslararası bilimsel ve hukuki çalışmalar ışığında koruma kararlılığını şimdiye kadar göstermiş olup, bundan sonra da yapacağı çalışmalarla gösterecektir. Bu konuda yapılan çalışmalar kuşkuya yer bırakmayacak niteliktedir.
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda arz edilen ve re'sen nazara alınacak sair nedenlerle, hukuki dayanağı bulunmayan davanın reddine ve yargılama giderlerinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini arz ve talep ederim.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI ADINA
Behsat İŞERİ
Hukuk Müşaviri
EKLER.
EK1-04.08.2005 gün ve 11892 sayılı talimat (1 sayfa)