İTHALAT TMO'YU VURDU - EVRENSEL - 15.04.2005
Nur Karaoğlu
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın oğlu başta olmak üzere mısır ithalatı yapanların önünü açarak, mısır ithalatında gümrük vergilerini düşüren hükümetin politikaları sonuç verdi. Dışarıdan getirilen mısır yüzünden Toprak Mahsülleri Ofisi, depolarındaki 470 bin tonluk mısırı satamadı. TMO bir an önce mısır ithalatında gümrük vergilerinin artırılmasını istiyor. Ancak, mısır ithalatı bir taraftan devam ederken, bir taraftan da 200 bin ton mısırın ithalatı için bağlantı yapıldı.
İktidara geldiği günden beri Nişasta Bazlı Şeker üreticilerini kollayan hükümet, NBŞ’nin ham maddesi mısır ithalatının önünü açmış, geçen yıl mısır ithalatı döneminde gümrük vergilerini düşürmüştü. Hükümet ithalatta vergi oranını yüzde 185’e çıkarma hakkı varken, geçen yıl mısır ithalatı zamanı, vergi oranlarını yüzde 30’a indirmişti. Unakıtan’ın oğlu başta olmak üzere mısır ithalatçıları binlerce tonluk mısırı Türkiye’ye soktu.
Mısır ithalatı 2005 yılının başından itibaren de devam etti. Ocak ayından bugüne Türkiye’ye 150 bin ton ithal mısır geldi. Bulgaristan, Romanya, Rusya ve Ukrayna’dan da 200 bin tona yakın mısırın da bağlantısı yapıldı. Mısırda bulunan yüzde 100 oranındaki vergi ile Türkiye’ye ortalama 300 bin liradan mısır giriyor. İthalat yüzünden zor durumda kalan TMO kilogramı 330 bin liradan üreticiden aldığı yaklaşık 470 bin ton mısırı satmaya çalışıyor.
DTM’ye başvuru
Elindeki mısırı satamayan TMO’nun ise çare olarak, halen yüzde 100 düzeyinde bulunan ithal mısır vergi oranının en azından yüzde 130’a çıkarılması için Dış Ticaret Müsteşarlığı’na (DTM) başvuruda bulunduğu öğrenildi. Mısırın hasadı ağustos ayında başlıyor. Kızışan ve çabuk bozulan mısır için özel havalı depolar gerekiyor ve buralarda da ancak 1-1.5 yıl bekletilebiliyor. TMO da kendine ait havalı deposu olmadığı için üreticiden aldığı mısırı özel sektörden kiraladığı depolara stokluyor ve buna ciddi miktarda para ödüyor.
Türkiye’nin yıllık mısır ihtiyacı ise 3 milyon 600 bin ton. Yetkilililer bu yıl mısırın oldukça fazla ekildiğini ve yaklaşık 4 milyon ton mısır üretileceğini tahmin ediyor. TMO Genel Müdür Vekili İsmail Kemaloğlu, mısırdaki yüzde 100 oranındaki verginin yeterli olmadığını belirterek, vergi oranlarının artmasını beklediklerini söyledi. Kemaloğlu, “İthal mısır cazibesini sürdürünce elimizdekilerin satışı zorlaşıyor. Dışarıdan mal gelmeye devam ederse mısırımızı rahatlıkla satamayacağız. Bu, bizim için sıkıntı’’ dedi. Mısırın muhafazası zor bir ürün olduğunu belirten Kemaloğlu, “Bu nedenle önümüzdeki sezona kadar bekletme şansımız yok. Elimizdeki mısırın satılmaması fiziki anlamda da sıkıntı doğuracak’’ dedi.
ZARAR ÜRETİCİNİN DEĞİL TÜRKİYE'NİN
ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI ADANA ŞUBE BAŞKANI AYHAN BARUT, TÜRKİYE'de mısır üretiminin bir iki yıldır ilerleme kaydettiğini belirterek, mısırın geçen yıllara göre daha fazla üretilir hale geldiğini, ancak bunun yetkililer tarafından değerlendirilip, ithalatın önünün kesilmesi gerekirken, bunun yapılmadığını söyledi. İthalatta uygulanan gümrük vergilerinin yükseltilmesi gerektiğini belirten Barut, mısır ithalatını yapan çevrelerin belli olduğunu dile getirdi. Barut, hükümete yakın şirketlerin bu ithalattan rant sağladığını bu şirketler yüzünden üreticinin kurban edildiğini ifade etti. Barut, "Zarar sadece üreticinin değil, Türkiye'NİN" DEDİ.
ORDU ZİRAAT ODASI BAŞKANI ONUR ŞAHİN, TÜM ÜLKELERİN ÖNCELİKLE KENDİ ÜRETİCİSİNİ KORUDUĞUNU DİLE GETİREREK, SADECE TÜRKİYE'de yabancı üreticilere öncelik verildiğini söyledi. Uygulanan tüm politikalarla üreticinin ürettiğine pişman edildiğini, mısırın da bunun son örneklerinden olduğunu ifade eden Şahin, uygulanan politikaların üreticiyi üretimden kaçıracak şekilde olmaması gerektiğini söyledi. Üretimden vazgeçen üreticinin kentin varoşlarına akın ederek, işsiz gezdiğini tüm bu gelişmelerin iyi değerlendirilmesi gerektiğini ifade eden Şahin, acilen Türkiye'NİN TARIMSAL ÜRÜN İTHALATINA KISITLAMA GETİRİLMESİ GEREKTİĞİNİN ALTINI ÇİZDİ.