DANIŞTAY 10. DAİRESİ, TARIMSAL YAYIM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ'NİN YÜRÜTMESİNİ DURDURDU
T.C.
DANIŞTAY
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2006/6776
Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını İsteyen: TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası
Vekili: Av. Zühal Dönmez
Bestekar Sk. No: 49/5 Kavaklıdere / ANKARA
Davalı : Tarım ve Köyişleri Bakanlığı - ANKARA
İstemin Özeti : 8.9.2006 tarih ve 26283 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında geçen "Bakanlık" ibaresi ile ikinci fıkrasının iptali ve öncelikle yürütmenin durdurulması istenilmektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi : Aydın Akgül
Düşüncesi: Yürütmenin durdurulması isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı: Nevzat Özgür
Düşüncesi: Yürütmenin durdurulabilmesine karar verilebilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu‘nun 27 nci maddesinde öngörülen koşulların gerçekleşmediği anlaşıldığından, istemin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince davalı idarenin savunması alındıktan sonra incelenmesine karar verilen yürütmenin durdurulması istemi, savunmanın geldiği görülmekle yeniden incelendi, gereği görüşüldü:
Dava, 8.9.2006 tarih ve 26283 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında geçen "Bakanlık" ibaresi ile ikinci fıkrasının iptali ve öncelikle yürütmenin durdurulması istemiyle açılmıştır.
5488 sayılı Tarım Kanunu‘nun "Çiftçi eğitimi, yayım ve danışmanlık hizmetleri" başlıklı 9 uncu maddesinde; "Bakanlık; tarım, çiftçi eğitimi ve yayım faaliyetlerinde, sivil toplum örgütleri, özel sektör kuruluşları ve serbest danışmanların görev almasını sağlamak için gerekli düzenlemeler yapar, bu kuruluş ve kişileri teşvik eder, çalışma esaslarını belirler ve denetler.
Çiftçi eğitimi, özel yayım ve danışmanlık hizmetleri çalışma esas ve usulleri ile ilgili diğer şartlar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.
441 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2. maddesinin (h) fıkrasında; verimli ve faydalı tarım bilgilerini çiftçi ailelerine benimsetmek ve ülke düzeyinde yaygınlaştırmak amacıyla, tarımsal yayım ve eğitim sistemi ve programları ile projelerini hazırlamak, uygulamak, örnek çiftçi yetiştirmek üzere eğitim program ve projeleri uygulamak, çiftçi kadınları ve kızlarına ev ekonomisi, çocukları ve gençlerine teknik ve pratik çiftçilik öğretmek üzere tedbirler almak, uygulamalar yapmak, örnek çiftçi yetiştirmek ve tarım yayımı ve eğitimi için her türlü eğitim merkezi gibi tesisleri kurmak, kurslar açmak veya açtırmak Tarım ve Köyişleri Bakanlığının görevleri arasında sayılmıştır.
Davalı Bakanlık tarafından, 5488 sayılı Yasanın 9 uncu maddesine dayanılarak tarımsal işletme sahiplerinin bilgi, teknik ve yöntemler konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve yeterli düzeyde karşılanması ile ilgili usul ve esasları belirlemek amacıyla dava konusu Yönetmelik çıkarılmıştır.
Dava konusu Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde "(1) Kamu, kamu dışı yayım/tarımsal danışmanlık şirketlerinde görev yapacak olan yayımcılara/danışmanlara sertifika vermek ve hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Bakanlık, üniversiteler, meslek kuruluşları tarafından tarımsal yayım ve danışmanlık eğitim merkezleri kurulabilir.
(2) Tarımsal yayım ve danışmanlık eğitim merkezlerinin yetkilendirilmesi için başvurular Bakanlığa yapılır. Bakanlık incelemeleri yapar, gerekli gördüğü hallerde merkez teknik komitesinin görüşüne başvurur. Başvurusu olumsuz bulunan kurum ve kuruluşlara durum gerekçesi ile birlikte bildirilir." hükümleri yer almaktadır.
Davacı, davalı Bakanlığın, tarımsal yayım ve danışmanlık eğitim merkezi kurma yetkisinin bulunmadığını, Ziraat Mühendisleri Odası‘nın kendi üyelerine tarımsal yayım ve danışmanlık eğitimi verebileceğini, eğitim merkezinin yetkilendirilmesi için Bakanlıktan yetki belgesi alınmasının zorunlu kılınamayacağını iddia etmektedir.
Davalı Bakanlık ise, 5488 sayılı Yasanın 9 uncu maddesiyle, tarımsal yayım ve danışmanlık hizmeti alanında eğitim, sertifikalandırma ve yetkilendirme konusunda Bakanlığa yetki verildiğini; Yönetmeliğin 13 üncü maddesindeki "Bakanlık" ibaresinin çıkarılmasıyla, Bakanlığın, kendi personeline bile eğitim verme olanağının elinden alınacağını belirtmektedir.
Görüldüğü gibi dava konusu uyuşmazlık, tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinde davalı Bakanlığın eğitim, sertifikalandırma ve yetkilendirme yetkisi olup olmadığına ilişkindir.
441 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre, tarımsal yayım ve eğitim sistemini, programlarını, projelerini hazırlamak ve çiftçilere yönelik her türlü eğitim programlarını uygulamakla görevli davalı Bakanlığa, 5488 sayılı Tarım Kanunu‘nun 9 uncu maddesiyle de tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetleriyle ilgili düzenleme yapma yetkisi tanınmış; fakat belirtilen hizmet alanında çalıştırılacakların eğitimi, sertifikalandırılması, eğitim merkezlerinin yetkilendirilmesi konularında davalı Bakanlığa herhangi bir yetki verilmemiştir.
Bu itibarla, davalı Bakanlığın, 5488 sayılı Yasa‘nın 9 uncu maddesiyle yetki tanınmamasına rağmen tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetinde çalışacakları eğitip, sertifikalandırmak amacıyla eğitim merkezleri kurabileceği; eğitim merkezlerini yetkilendirebileceği yolundaki dava konusu düzenlemede hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Esasen, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu‘nun 12(g) maddesinde; yörelerindeki tarım ve sanayinin gelişmesine ve ihtiyaçlarına uygun meslek elemanlarının yetişmesine ve bilgilerinin gelişmesine katkıda bulunmak, sanayi, tarım ve sağlık hizmetleri ile diğer hizmetlerde modernleşmeyi, üretimde artışı sağlayacak çalışma ve programlar yapmak, uygulamak ve yapılanlara katılmak, bununla ilgili kurumlarla işbirliği yapmak ve çevre sorunlarına çözüm getirici önerilerde bulunmak, yükseköğretim kurumlarının görevleri arasında sayılmıştır.
Oysa iptali istenilen Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğin 13 üncü maddesiyle davalı Bakanlığın, üniversitelerin tarımsal yayım ve danışmanlık hizmeti alanında açacakları eğitim merkezlerini de yetkilendirebileceği kabul edilmiş; böylece 2547 sayılı Yasaya da aykırı bir düzenleme yapılmıştır.
Bu durumda, Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğin dava konusu hükümlerinde hukuka ve dayanağı Yasa hükümlerine uyarlık bulunmamakta olup; belirtilen Yönetmelik hükümlerinin uygulanması telafisi güç veya imkansız zararlara da yol açacaktır.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Kanun‘un 27. maddesi uyarınca davacının yürütmenin durdurulması isteminin kabulü ile 8.9.2006 tarih ve 26283 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında geçen "Bakanlık" ibaresi ile ikinci fıkrasının yürütülmesinin durdurulmasına 12.3.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Mehmet ÜNLÜÇAY
Üye Ahmet BAŞPINAR
Üye Cem ERBÜK
Üye Nüket YOKLAMACIOĞLU
Üye İbrahim BERBEROĞLU