DANI�TAY'DA GIDA Y�NETMEL�K DE��KL��N�N �PTAL� ��N DAVA A�TIK

Anasayfa
Liste
DANI�TAY'DA GIDA Y�NETMEL�K DE��KL��N�N �PTAL� ��N DAVA A�TIK

DANI�TAY'DA GIDA Y�NETMEL�K DE��KL��N�N �PTAL� ��N DAVA A�TIK

GENEL MERKEZ ( )
21.11.2003 (Son G�ncelleme: 21.11.2003 18:43:22)

Y�R�TMEN�N DURDURULMASI �STEML�D�R

DANI�TAY BA�KANLI�I�NA

DAVACI : G�khan G�NAYDIN
TMMOB Ziraat M�hendisleri ODASI Ba�kan�
Karanfil Sokak 28 / 12
6640 K�z�lay / ANKARA

E. Ba�ak KAYA
TMMOB G�da M�hendisleri ODASI Ba�kan�
S�mer 2. sokak, 36/15
Yeni�ehir / ANKARA

Sami CAN
TMMOB Kimya M�hendisleri ODASI Ba�kan�
Karanfil sokak 19/5
Yeni�ehir / ANKARA

Emin KORAMAZ
TMMOB Makine M�hendisleri ODASI Ba�kan�
S�mer sokak 36 / 1A
Yeni�ehir / ANKARA

Mete TOPG�DER
TMMOB Petrol M�hendisleri ODASI Ba�kan�
Necatibey caddesi 36/26
S�hhiye / ANKARA

DAVALI : Tar�m ve K�yi�leri Bakanl��
Milli M�dafaa Caddesi No:20
06100 K�z�lay/Ankara

DAVANIN T�R� : �ptal davas�

DAVANIN KONUSU : 10.10.2003 g�n, 25255 say�l� Resmi Gazete�de, �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelikte De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Y�netmelik� yay�mlanm��t�r.

S�z� edilen Y�netmelik de�i�ikli�i ile, 9.6.1998 tarih, 23367 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanan G�dalar�n �retimi T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmeli�in, 19.3.2002 tarihli ve 24700 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanan Y�netmelikle de�i�ik 7 nci maddesinin (a) ve (b) bentleri de�i�tirilmekte ve ayn� maddeye (h) bendi eklenmektedir.

Yap�lan de�i�ikliklerle, 20 Beygir G�c� ve alt�nda motor g�c� bulunan ekmek ve ekmek �e�itleri �reten i�yerlerinde, ustalar�n sorumlu y�netici olabilece�i h�kme ba�lanmakta, ayr�ca sorumlu y�neticilerin meslek odas�ndan alacaklar� belge ile noter s�zle�mesini Bakanl��a ibraz etmeleri gere�i ortadan kald�r�lmaktad�r.

A�a��da ayr�nt�s� ile a��klanaca�� zere, Anayasa, �lgili yasa ve Kanun H�km�nde Kararname h�k�mlerine a��k�a ayk�r� olmas� gerek�esiyle, s�z� edilen y�netmeli�in 19.03.2002 g�n, 24700 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanan Y�netmeli�in 7. madde a f�kras�n� de�i�tiren 1. madde a f�kras�n�n, bir �nceki d�zenlemeye d�n�lmek amac�yla t�m�yle iptaline, yine 19.03.2002 g�n, 24700 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanan Y�netmeli�in 7. maddesine h bendi ekleyen 1. madde h bendinin t�m�yle iptali ve �ncelikle y�r�tmenin durdurulmas� istenilmektedir.

OLAYIN �ZET� :

A � DAVA KONUSU �LE �LG�L� GIDA MEVZUATI, A�A�IDA �ZETLENMEKTED�R;

I � 560 say�l� �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun H�km�nde Kararname

28 Haziran 1995 tarih, 22327 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanan, 560 say�l� �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun H�km�nde Kararname� nin amac�, �ama� ba�l�kl� birinci madde h�km�nde, �G�da maddelerinin teknik ve hijyenik �ekilde �retim, i�letme, muhafaza, depolama, pazarlama ve halk�n gere�i gibi beslenmesini sa�lamak, �retici ve t�ketici menfaatleriyle, halk sa�l��n� korumak �zere, g�da maddelerinin �retiminde kullan�lan her t�rl� ham ve yard�mc� maddeler, mamul ve yar� mamul g�da maddeleri ile yan �r�nlerinin �zelliklerinin tespit edilmesi, g�da maddeleri �reten i�yerlerinin asgari teknik ve hijyenik �artlar�n�n belirlenmesi, denetiminin yap�lmas� ve g�da maddeleri ile ilgili hizmetlere dair esas ve usulleri belirlemek� olarak ifade edilmektedir.

560 Say�l� KHK�nin ��stihdam� ba�l�kl� 6. maddesi, g�da maddeleri �reten i�yerlerinde i�letmenin nev'� VE B�Y�KL��NE G�RE GIDA B�L�M� KONUSUNDA E��T�M G�RM�� K��LER�N SORUMLU Y�NET�C� VE ELEMAN OLARAK �ST�HDAMINI ZORUNLU KILMAKTADIR. BUNA G�RE SORUMLU Y�NET�C�LER, BU KANUN H�KM�NDE KARARNAME VE Y�NETMEL�KLERDE BEL�RT�LEN ESAS VE USULLER�N YER�NE GET�R�LMES�NDEN ��VERENLE B�RL�KTE SORUMLUDUR.

KHK�YE G�RE, GIDA B�L�M� KONUSUNDA E��T�M G�RMEM�� K��LER�N TEKN�K ELEMAN OLARAK �ST�HDAM ED�LEB�LMES� ��N TARIM VE K�Y��LER� BAKANLI�I VE SA�LIK BAKANLI�I �LE T�CARET, SANAY�, T�CARET VE SANAY� ODALARININ B�RL�KTE A�ACA�I KURSLARDAN BELGE ALINMASI ZORUNLUDUR. BELGES� BULUNMAYANLAR TEKN�K ELEMAN OLARAK �ALI�TIRILAMAZ.

SORUMLU Y�NET�C�LER VE TEKN�K ELEMANLARLA �LG�L� ESAS VE USULLER Y�NETMEL�KLE BEL�RLEN�R.

KHK�N�N �CEZA H�K�MLERݔ BA�LIKLI 18 / A MADDES� C FIKRASI H�KM�NE G�RE; �6 NCI MADDEYE G�RE �ST�HDAMI MECBUR� OLAN SORUMLU Y�NET�C�LER� �ST�HDAM ETMEDEN �MALATTA BULUNAN, GIDA MADDELER� �RETEN ��YERLER� FAAL�YETTEN MEN ED�LEREK SAH�PLER�NE PARA CEZASI VER�L�R�.

KHK�N�N �Y�NETMEL�KLER� BA�LIKLI 19. MADDES� H�KM�NE G�RE �SE, �BU KHK �LE �IKARILMASI �NG�R�LEN Y�NETMEL�KLER VE UYGULAMAYA �L��K�N SA�R ESAS VE USULLER, �LG�L� KURULU�LARIN G�R�� ALINARAK TARIM VE K�Y��LER� BAKANLI�I �LE SA�LIK BAKANLI�I'nca m��tereken haz�rlan�p bir y�l i�inde g�rev ve yetki kapsam�na ba�l� olarak Sa�l�k Bakanl�� ve Tar�m ve K�yi�leri Bakanl��nca yay�nlan�r�

II � �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelik�(RG:9.6.�98/23367)

560 say�l� KHK�ye dayan�larak ��kar�lan �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelik�, 9.6.1998 tarih, 23367 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanarak y�r�rl��e girmi�tir.

Ad� ge�en Y�netmeli�in �Tan�mlar� ba�l�kl� 4. maddesinde Sorumlu Y�netici �Bu Y�netmeli�in 7. Maddesinde belirtilen esaslara g�re i�yerinde �r�n �retiminden sorumlu tutulan i�veren veya taraf�ndan g�revlendirilen bir yetkili�, Usta �Bir mesle�in gerektirdi�i bilgi, beceri ve i� al��kanl�klar�n� kazanm�� ve bunlar� mal ve hizmet �retiminde i� hayat�nca kabul edilebilecek standartlarda uygulayabilen usta belgesi alm�� ki�i� ve Ustal�k belgesi �Mesleki e�itimden ge�en ustalara verilen mesleki yeterlilik belgesi� olarak tan�mlanmaktad�r.

Ayn� Y�netmeli�in, �Sorumlu Y�netici ve Eleman �stihdam�� ba�l�kl� 7. madde h�km�ne g�re, G�da ve g�da ambalaj� �reten i�yerlerinde, sorumlu y�netici ve eleman a�a��daki esaslara g�re istihdam edilir.

a) Bu Y�netmelik kapsam�ndaki �r�nleri �reten, 30 Beygir g�c�n�n �zerinde motor g�c� bulunan veya on ki�inin �zerinde i��i �al��t�ran g�da maddesi �reten i�yerlerinde, �retimin nev�ine uygun, g�da bilimi konusunda en az 4 y�ll�k lisans e�itimi alm�� ziraat, g�da, kimya m�hendisleri, kimyagerler ve veteriner hekimler ile g�da bilimi konusunda ihtisas yapm�� biyolog ve su �r�nleri m�hendisleri gibi ki�ilerin e�itim dallar�na uygun sorumlu y�netici olarak istihdam� zorunludur.

G�da ambalaj� �reten i�yerlerinde ise sorumlu y�netici olarak g�da bilimi konusunda e�itim alm�� ziraat, g�da, kimya m�hendisleri veya makine, petrol, end�stri m�hendislerinin istihdam� zorunludur.

Sorumlu y�neticinin atanmas�, kay�tl� bulunulan meslek odas�ndan al�nacak belge �zerine Noter onayl� s�zle�me yap�l�r.

b) (a) bendi d��ndaki i�yerleri, (a) bendine uygun olarak tek sorumlu y�netici �stihdam edebilecekleri gibi, merkez il�e d��nda ayn� il�e s�n�rlar� i�inde �r�n gruplar� itibariyle, en fazla �� i�yerinde m��tereken sorumlu y�netici istihdam� zorunludur.

c) G�da �retim zincirinin uygun g�r�len a�ama ve/veya a�amalar�nda istihdam edilecek olan ve g�da bilimi konusunda e�itim g�rmemi� usta seviyesindeki elemanlar�n; Tar�m ve K�yi�leri Bakanl�� koordinasyonunda Sa�l�k Bakanl��; illerdeki ticaret, sanayi, ticaret ve sanayi odalar� ile esnaf ve k��k sanatkarlar odalar�n�n birlikte a�aca�� kurslardan "ustal�k belgesi" almalar� zorunludur. Bu Y�netmeli�in yay�m� tarihinde daha �nce Bakanl�k ve Milli E�itim Bakanl�� taraf�ndan verilmi� ustal�k belgeleri ge�erlidir.

d) (a) bendi i�in, i�yeri yetkilisi ile sorumlu y�neticisi g�da �retim zincirinden birlikte sorumludur, (b) bendi i�in i�yeri yetkilisi, sorumlu y�neticisi ile ustalar g�da �retim zincirinden birlikte sorumludur.

Y�netmeli�in ��yeri Sorumluluklar�� ba�l�kl� 9. maddesinde ise, ��yeri yetkilisi ve/veya sorumlu y�neticisinin yerine getirmekle sorumlu oldu�u i�ler; �retim zincirinin t�m a�amalar�nda G�da Kodeksi uyar�nca hijyen kurallar�n� sa�lamak, �r�nle ilgili spesifik bilgi ve deneyime sahip bir kontrol grubu olu�turmak, �r�n�n tam ve do�ru bir tan�m�n� yapmak, g�dan�n planlanan t�ketim �ekli ve t�keticilerini tan�mlamak, ak�� emas� yapmak ve �ema �zerinde gerekli ilaveleri ger�ekle�tirmek, g�da �retiminin t�m basamaklar�nda; yeti�tirme ve hasattan ba�layarak i�leme, imalat, depolama, da��t�m ve t�ketim noktas�na ula��ncaya kadar olabilecek tehlikeleri belirlemek ve bu tehlikelere kar�� etkili olabilecek tedbirleri saptamak, muhtemel tehlikeyi engellemek veya en aza indirmek i�in �retim zincirinde "kritik kontrol noktalar�" belirlemek, kritik kontrol noktalar�na ait kritik limitleri tespit etmek, kritik kontrol noktalar�n�n belirlenen program do�rultusunda denetlenmesi i�in izleme sistemi olu�turmak, olumsuz bir durum saptand��nda etkin d�zeltici �nlemleri almak, ilgili kay�tlar�n ve uygulanan i�lemlerin yer ald�� bir dok�mantasyon sistemi olu�turmak, .. olarak say�lmaktad�r.

Bunlar�n yan�nda, s�zkonusu Y�netmeli�in birinci eki �G�da Sicili Ba�vurusu�, ikinci eki �T�rk G�da Kodeksinde Yer Alan �r�nler ��in �retim �zin Ba�vurusu�, ��nc� eki �G�da �le Temasta Olan Ambalaj �retim �zin Ba�vurusu� ve d�rd�nc� eki �T�rk G�da Kodeksinde Yer Almayan �r�nler ��in �retim �zin Ba�vurusu� metinlerinde, Sorumlu Y�neticinin noter onayl� s�zle�mesi ve diploma sureti, bir zorunluluk olarak aranmaktad�r. Ayr�ca, birinci ekte, g�da sicil ba�vurusu yapabilmek i�in, meslek kurulu�lar�na �yelik belgesinin ibraz� da gerekli g�r�lmektedir.

III � �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelikte De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Y�netmelik�(RG:30.6.�00/24095)

�G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelikte De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Y�netmelik�, 30.06.2000 g�n, 24095 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanarak y�r�rl��e girmi�tir.

Ad� ge�en Y�netmelik, 9.6.1998 tarihli Y�netmelik�in yukar�da s�z� edilen d�rt ekini de�i�tirmi�tir. Yap�lan de�i�ikliklerle, G�da Sicili Ba�vurusu (EK 1), �r�n Kodeksleri (Tebli�leri)Yay�nlanan �r�nler ��in �retim �zin Ba�vurusu (EK 2), G�da �le Temasta Bulunan Ambalaj Materyali �retim �zni Ba�vurusu (Ek 3) ve �r�n Kodeksleri (Tebli�leri)Yay�nlanan �r�nler ��in �retim �zin Ba�vurusu (EK 4) metinlerinin hepsinde, sorumlu y�neticinin noter onayl� s�zle�mesi, diploma sureti ve ba�l� bulundu�u meslek kurulu�una kay�tl� oldu�una dair belge (meslek kurulu�u olanlardan) zorunlu olarak aranmaktad�r.

IV � �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelikte De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Y�netmelik�(RG:19.3.�02/24700)

�G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelikte De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Y�netmelik�, 19.03.2002 g�n, 24700 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanarak y�r�rl��e girmi�tir.

S�z� edilen Y�netmelik, ilgili Y�netmelik�in 7. maddesini de�i�tirerek, g�da ve g�da ambalaj� �reten i�yerlerinde, sorumlu y�netici ve eleman istihdam�n� a�a��daki esaslara ba�lamaktad�r;

a) 5590 say�l� Ticaret ve Sanayi Odalar�, Ticaret Odalar�, Sanayi Odalar�, Deniz Ticaret Odalar�, Ticaret Borsalar� ve T�rkiye Ticaret Borsalar� Birli�i Kanununa g�re ticaret siciline kay�tl�, g�da maddesi �reten 60 Beygir G�c�n�n �zerinde motor g�c� bulunan veya 15 ve �zerinde i��i �al��t�ran veya haz�r yemek �reten i�yerleri veya her t�rl� g�da katk� kar��mlar� �reten i�yerlerinde en az 4 y�ll�k lisans e�itimi alm�� g�da, ziraat, kimya m�hendisleri, veteriner hekimleri, kimyagerler, su �r�nleri m�hendisleri ve biyologlar ile g�da bilimi konusunda en az y�ksek lisans yapm�� di�er meslek gruplar�na mensup ki�ilerin e�itim dallar�na ve �retimin nev�ine g�re her bir i�yeri i�in sorumlu y�netici olarak istihdam� zorunludur.

En az 4 y�ll�k lisans e�itimi alm�� Ev Ekonomisi Y�ksek Okulu mezunlar� ve diyetisyenler haz�r yemek �reten her bir i�yeri i�in sorumlu y�netici olarak istihdam edilebilirler.

60 Beygir G�c�n�n �zerinde motor g�c� bulunan g�da ambalaj� �reten i�yerlerinde ise her bir i�yeri i�in sorumlu y�netici olarak g�da, ziraat, makine, petrol, end�stri, kimya m�hendisleri veya kimyager istihdam� zorunludur.

Sorumlu y�neticiler i�verenle noter onayl� s�zle�me yaparak s�z konusu i�yerinde sorumlu y�netici olarak �al��t�klar�na dair meslek odas�ndan alacaklar� belge ile noter s�zle�mesini Bakanl��a ibraz ederler.

b) 507 say�l� Esnaf ve Sanatkarlar Kanunu h�k�mlerine g�re, esnaf ve sanatkarlar siciline kay�tl� i�yerleri ile (a) bendi d��nda kalan i�yerleri; (a) bendindeki meslek gruplar�na uygun olarak azami 5 i�yeri i�in tek sorumlu y�netici istihdam edebilecekleri gibi g�da bilimi konusunda e�itim g�rm�� tekniker ve teknisyen seviyesindeki elemanlar �retimin nevine g�re en fazla iki i�yerinden sorumlu olacak �ekilde istihdam edilebilirler.

60 Beygir G�c�n�n alt�nda motor g�c�ne sahip, kimyasal ve �s�l i�lem yap�lmadan sadece fiziksel i�lem uygulayarak ka��t ve karton kutu �retimi yapan g�da ambalaj� �reten i�yerlerinde (a) bendinin ��nc� f�kras�nda belirtilen meslek gruplar�na mensup ki�iler azami 5 i� yerinde sorumlu y�netici olarak istihdam edilebilir.

c) (a) bendi d��nda kalan i�yerlerinden �retti�i g�da maddesini yaln�zca �retti�i mekanda satan i�yerleri ile y�lda en �ok 3 ay faaliyet g�steren mevsimlik g�da maddesi �reten i�yerlerinde sorumlu y�neticilik usta e�itim belgesine sahip ki�iler sorumlu y�netici olarak istihdam edilebilir.

d) G�da �retim zincirinin uygun g�r�len a�ama ve/veya a�amalar�nda sorumlu y�netici olarak istihdam edilecek g�da bilimi konusunda e�itim g�rmemi�, yetkili makamlarca verilmi� ustal�k belgesini haiz elemanlar ile sorumlu y�neticilik yapaca�� i� kolunda en az iki y�l �al��m�� olan ki�iler Tar�m ve K�yi�leri Bakanl�� koordinasyonunda Sa�l�k Bakanl��; illerdeki ticaret, sanayi, ticaret ve sanayi odalar� ile esnaf ve k��k sanatkarlar odalar�n�n birlikte a�aca�� kurslardan sorumlu y�neticilik usta e�itim belgesi almalar� zorunludur. 9/6/1998 tarihli ve 23367 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanan G�dalar�n �retimi T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmeli�in yay�m� tarihinden �nce yetkili makamlar taraf�ndan verilmi� ustal�k belgeleri ge�erlidir.

e) G�da, g�da ambalaj� ve g�da ile temasta bulunan materyal �reten i�yerlerindeki �retim zincirinden i�yeri yetkilisi ile sorumlu y�neticisi birlikte sorumludur.

f) Sorumlu y�neticiler sadece ayn� il s�n�rlar� i�erisinde sorumlu y�neticilik yapabilirler ve ba�ka bir i�le i�tigal edemezler.

g) G�da sicili ve �retim izni ile ilgili b�t�n bilgi ve belgeler il m�d�rl�� kanal�yla Bakanl��a g�nderilir."

V � �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelikte De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Y�netmelik� (RG:10.10.�03/25255)

�G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelikte De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Y�netmelik�, 10.10.2003 g�n, 25255 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanarak y�r�rl��e girmi�tir.

Ad� ge�en Y�netmelik, 9/6/1998 tarihli ve 23367 say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan G�dalar�n �retimi T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmeli�in, 19/3/2002 tarihli ve 24700 say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan Y�netmelikle de�i�ik 7 nci maddesinin (a) ve (b) bentlerini de�i�tirmekte ve ayn� maddeye (h) bendi eklemektedir.

De�i�iklik ve ekleme maddeleri, a�a��da belirtilmektedir;

a) G�da maddesi �reten 60 Beygir G�c�n�n �zerinde motor g�c� bulunan veya 15 ve �zerinde i��i �al��t�ran veya haz�r yemek �reten i�yerleri veya her t�rl� g�da katk� kar��mlar� �reten i�yerlerinde en az 4 y�ll�k lisans e�itimi alm�� g�da, ziraat, kimya m�hendisleri, veteriner hekimleri, kimyagerler, su �r�nleri m�hendisleri ve biyologlar ile g�da bilimi konusunda en az y�ksek lisans yapm�� di�er meslek gruplar�na mensup ki�ilerin e�itim dallar�na ve �retimin nev�ine g�re her bir i�yeri i�in sorumlu y�netici olarak istihdam� zorunludur.

En az 4 y�ll�k lisans e�itimi alm�� Ev Ekonomisi Y�ksek Okulu mezunlar� ve diyetisyenler haz�r yemek �reten her bir i�yeri i�in sorumlu y�netici olarak istihdam edilebilirler.

G�da ile temasta bulunan ambalaj materyali �reten i�yerlerinde ise her bir i�yeri i�in sorumlu y�netici olarak g�da, ziraat, makine, petrol, end�stri, kimya m�hendisleri veya kimyager istihdam� zorunludur.

b) (a) bendi d��nda kalan i�yerleri; (a) bendindeki meslek gruplar�na uygun olarak azami 5 i�yeri i�in tek sorumlu y�netici istihdam edebilecekleri gibi g�da bilimi konusunda e�itim g�rm�� tekniker ve teknisyen seviyesindeki elemanlar �retimin nev�ine g�re en fazla iki i�yerinden sorumlu olacak �ekilde istihdam edilebilirler.

60 Beygir G�c�n�n alt�nda motor g�c�ne sahip, kimyasal ve �s�l i�lem yap�lmadan sadece fiziksel i�lem uygulayarak ka��t ve karton kutu �retimi yapan g�da ambalaj� �reten i�yerlerinde (a) bendinin ��nc� f�kras�nda belirtilen meslek gruplar�na mensup ki�iler azami 5 i�yerinde sorumlu y�netici olarak istihdam edilebilir."

"h) 20 Beygir G�c� ve alt�nda motor g�c� bulunan ekmek ve ekmek �e�itleri �reten i�yerlerinde g�da bilimi konusunda e�itim g�rmemi�, yetkili makamlarca verilmi� ustal�k belgesine haiz elemanlar Tar�m ve K�yi�leri Bakanl�� ile ilgili meslek odalar�n�n birlikte a�t�� kurslardan sorumlu y�neticilik usta e�itim belgesi alm�� olmalar� halinde sorumlu y�netici olarak istihdam edilebilirler."

B � DAVA KONUSU �LE �LG�L� MESLEK� MEVZUAT �SE ��YLED�R;

TMMOB Ziraat, G�da, Kimya, Makine ve Petrol M�hendisleri ODA�lar�, kamu kurumu niteli�indeki meslek kurulu�lar�d�r. �zel hizmet alanlar�nda �al��an m�hendis ve mimarlar�n, a�a��da belirtilen Anayasa ve ilgili Yasa h�k�mleri gere�i, ODA �yesi olmalar� zorunludur.

I- Anayasa h�km�

Anayasa�n�n �Kamu kurumu niteli�indeki meslek kurulu�lar�� ba�l�kl� 135. madde h�km�ne g�re, bu tip kurulu�lar, � belli bir mesle�e mensup olanlar�n m��terek ihtiya�lar�n� kar��lamak, mesleki faaliyetlerini kolayla�t�rmak, mesle�in genel menfaatlere uygun olarak geli�mesini sa�lamak, meslek mensuplar�n�n birbirleri ile ve halk ile olan ili�kilerinde d�r�stl�� ve g�veni hakim k�lmak �zere meslek disiplini ve ahlak�n� korumak maksad� ile kanunla kurulan ve organlar� kendi �yeleri taraf�ndan kanunda g�sterilen usullere g�re yarg� g�zetimi alt�nda, gizli oyla se�ilen kamu t�zelki�ilikleridir�.

Maddenin devam�nda, �Kamu kurum ve kurulu�lar� ile kamu iktisadi te�ebb�slerinde asli ve s�rekli g�revlerde �al��anlar�n meslek kurulu�lar�na girme mecburiyeti aranmaz� denilmektedir.

II � T�rk M�hendis ve Mimar Odalar� Birli�i Yasas�

04.02.1954 g�n, 8625 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanan �T�rk M�hendis ve Mimar Odalar� Birli�i Yasas�� n�n, 05.08.1983 g�n, 18126 say�l� RG�de yay�mlanan 66 say�l� KHK ile de�i�ik 33. madde h�km�ne g�re,

�T�rkiye�de m�hendislik ve mimarl�k meslekleri mensuplar� mesleklerinin icras�n� iktiza ettiren i�lerle me�gul olabilmeleri ve mesleki tedrisat yapabilmeleri i�in ihtisas�na uygun bir odaya kaydolmak ve azal�k vasf�n� muhafaza etmek mecburiyetindedirler

Kamu kurumu ve kurulu�lar� ile iktisadi Devlet Te�ekk�lleri ve kamu iktisadi kurulu�lar�nda asli ve s�rekli olarak �al��an m�hendislik ve mimarl�k meslekleri mensuplar�n�n meslek ve ihtisaslar�yla ilgili odaya girmeleri isteklerine ba�l�d�r. Ancak bunlar, g�revlerinin gere�i olan i�leri yaparken, mesleki bak�m�ndan, Odaya kay�tl� meslekta�lar�n�n yetkileriyle haklar�na sahip ve onlar�n �devleriyle y�k�ml�d�rler�.

Ayn� Yasa�n�n 38. madde h�km�ne g�re ise, �Bu kanunun 33 ve 34. maddelerinde yaz�l� vecibeleri yerine getirmeyen y�ksek m�hendis, y�ksek mimar, m�hendis ve mimarlar T�rkiye�de mesleki faaliyetten men edilirler�.

C- GENEL DE�ERLEND�RME ;

Yukar�da belirtilen Anayasa, yasa, KHK ve Y�netmelik h�k�mleri birlikte de�erlendirildi�inde, a�a��daki sonu�lar ortaya ��kmaktad�r;

1 � Avrupa Birli�i�nin g�da konusundaki m�ktesebat�na uyum �er�evesinde ��kar�lan 560 say�l� �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun H�km�nde Kararname�nin amac�, g�da i�yerlerinde �al��t�r�lan, g�da konusunda y�ksek��retim g�rm�� sorumlu y�neticiler arac�l��yla, teknik ve hijyen standartlar�na uygun g�da �retim � ambalajlanmas� ve sat��n�n sa�lanmas� ve bu �ekilde halk sa�l��n�n korunmas�d�r.

KHK�nin 6. madde h�km� uyar�nca, g�da bilimi konusunda e�itim g�rmemi� ki�iler, a��lacak kurslardan belge almak ko�uluyla, ancak teknik eleman olarak istihdam edilebilirler. Ba�ka bir deyi�le, bunlar�n, sorumlu y�netici olarak istihdamlar� m�mk�n de�ildir.

Bu �ekilde, KHK, sorumlu y�netici ve teknik eleman aras�nda kesin bir ayr�m yapmaktad�r. Nitekim KHK�nin �Ceza H�k�mleri� ba�l�kl� 18 / A maddesi c f�kras� h�km�ne g�re; sorumlu y�neticileri istihdam etmeden imalatta bulunan g�da maddeleri �reten i�yerleri faaliyetten men edilir, ancak teknik elemanlar a��s�ndan b�yle bir durum s�z konusu de�ildir.

2 � Ayr�ca, yukar�da belirtildi�i gibi, Anayasa�m�z�n 135. maddesi ve �T�rk M�hendis ve Mimar Odalar� Birli�i Yasas�� n�n, 05.08.1983 g�n, 18126 say�l� RG�de yay�mlanan 66 say�l� KHK ile de�i�ik 33. madde h�km�ne g�re, T�rkiye�de �zel hizmet alanlar�nda m�hendislik mesle�ini yapanlar�n, uzmanl�k dallar�na uygun bir ODA�ya kay�t yapt�rmak ve �yeliklerini s�rd�rmek zorunlulu�u bulunmaktad�r. Bu zorunlulu�a uymayan m�hendisler, mesleki faaliyetten men edilirler.

Bu gere�e uygun olarak, g�da konusunda ��kar�lan y�netmeliklere, �Sorumlu y�neticiler i�verenle noter onayl� s�zle�me yaparak s�z konusu i�yerinde sorumlu y�netici olarak �al��t�klar�na dair meslek odas�ndan alacaklar� belge ile noter s�zle�mesini Bakanl��a ibraz ederler� h�km� konulmu�tur.

3 � Buna kar��l�k, izleyen s�re� i�inde, 560 say�l� KHK uyar�nca ��kar�lan Y�netmeliklerde, giderek ama�tan uzakla��lmaktad�r. S�ras�yla;

a) 9.6.1998 tarih, 23367 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanarak y�r�rl��e giren �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelik�, 30 Beygir g�c�n�n �zerinde motor g�c� bulunan veya on ki�inin �zerinde i��i �al��t�ran g�da i�yerlerinde 1, motor g�c� ve i��i say�s� bunlar�n alt�nda olan en fazla �� i�yerinde bir sorumlu y�netici istihdam�n� getirmi�, gda �retim zincirinin uygun g�r�len a�ama ve/veya a�amalar�nda istihdam edilecek olan ve g�da bilimi konusunda e�itim g�rmemi� usta seviyesindeki elemanlar�n ise a��lacak kurslardan "ustal�k belgesi" almalar�n� zorunlu k�lm��t�r.

b) 19.03.2002 g�n, 24700 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanarak y�r�rl��e giren �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelikte De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Y�netmelik� ise, 5590 say�l� yasa kapsam�nda bulunan ve 60 Beygir g�c�n�n �zerinde motor g�c� bulunan veya onbe� ki�inin �zerinde i��i �al��t�ran g�da i�yerlerinde 1, 507 say�l� Yasa kapsam�nda bulunan, motor g�c� ve i��i say�s� bunlar�n alt�nda olan en fazla be� i�yerinde bir sorumlu y�netici istihdam�n� getirmi�, sorumlu y�netici olarak �al��abileceklere tekniker ve teknisyenleri de, iki i�yeri ile s�n�rl� kalmak �zere, ilave etmi�tir. Yine ayn� Y�netmelikle, 60 Beygir g�c�n�n alt�nda motor g�c� bulunan ve onbe� ki�inin alt�nda i��i �al��t�ran i�yerlerinden �retti�i g�da maddesini yaln�zca �retti�i mekanda satan i�yerleri ile y�lda en �ok 3 ay faaliyet g�steren mevsimlik g�da maddesi �reten i�yerlerinde, usta e�itim belgesine sahip ki�ilerin sorumlu y�netici olarak istihdam�na izin vermi�tir.

G�r�ld�� gibi, hem 1 sorumlu y�netici �al��t�r�lacak i�yerlerinin motor g�c� ve i��i say�lar� art�r�lm��, tekniker ve teknisyenler s�rece dahil edilmi�, hem de tezgahta sat�� yapan ve mevsimlik g�da i�letmelerinde ustalar�n sorumlu y�netici olabilmeleri sa�lanm��t�r. Ancak izleyen Y�netmelik de�i�ikli�i, bu alandaki en olumsuz d�zenlemeleri i�ermektedir.

c) 10.10.2003 g�n, 25255 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanarak y�r�rl��e giren �G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelikte De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Y�netmelik�,

� Kendisinden �nceki Y�netmelik�in 7. maddesinin (a) bendini de�i�tirirken, bendin son f�kras� olan �Sorumlu y�neticiler i�verenle noter onayl� s�zle�me yaparak s�z konusu i�yerinde sorumlu y�netici olarak �al��t�klar�na dair meslek odas�ndan alacaklar� belge ile noter s�zle�mesini Bakanl��a ibraz ederler� h�km�n� t�m�yle iptal etmi�, buna kar��l�k G�da Sicili Ba�vurusu (EK 1), �r�n Kodeksleri (Tebli�leri) Yay�nlanan �r�nler ��in �retim �zin Ba�vurusu (EK 2), G�da �le Temasta Bulunan Ambalaj Materyali �retim �zni Ba�vurusu (Ek 3) ve �r�n Kodeksleri (Tebli�leri) Yay�nlanan �r�nler ��in �retim �zin Ba�vurusu (EK 4) metinlerinin hepsinde, sorumlu y�neticinin noter onayl� s�zle�mesi, diploma sureti ve ba�l� bulundu�u meslek kurulu�una kay�tl� oldu�una dair belgeyi (meslek kurulu�u olanlardan) zorunlu olarak aramay� s�rd�rm��t�r.

Bu ba�lamda, Y�netmelik de�i�ikli�inin neyi ama�lad��n� anlamak g��le�mektedir. E�er Y�netmelik sorumlu y�neticinin meslek odas�na kay�tl� olma zorunlulu�unu ortadan kald�r�yorsa, Anayasa�n�n 135. maddesi ve T�rk M�hendis ve Mimar Odalar� Birli�i Yasas��n�n, 33. madde h�km�n� ihlal etmektedir, genel d�zenleyici i�lemler hiyerar�isi bak�m�ndan bunun hukuka ayk�r�l�� a��kt�r.

Di�er taraftan, Y�netmelik i�eri�inden kald�rd�� yelik ko�ulunu Y�netmelik eklerinde ar�yor olmas�, getirilen d�zenlemenin �da��n�kl��n�� ortaya koymaktad�r.

� Bunun d��nda, daha da vahimi, s�z� edilen y�netmelik ile getirilen (h) maddesi ile, bir �nceki y�netmeli�in yaln�zca tezgahta sat�� yapan ve mevsimlik g�da i�letmeleri i�in ustalara tan�d�� sorumlu y�netici olabilme durumunu, 20 Beygir G�c� ve alt�nda motor g�c� bulunan ekmek ve ekmek �e�itleri �reten i�yerlerinin t�m�ne yaymaktad�r. Art�k bu tip i�yerlerinde, g�da bilimi konusunda e�itim g�rmemi�, yetkili makamlarca verilmi� ustal�k belgesine haiz elemanlar, sorumlu y�netici olarak istihdam edilebilmektedirler.

Bu d�zenleme, 560 say�l� KHK�nin bir�ok maddesine ayk�r�d�r.

�ncelikle, 560 Say�l� KHK�nin ��stihdam� ba�l�kl� 6. maddesi, g�da i�yerlerinde g�da bilimi konusunda e�itim g�rm�� ki�ilerin sorumlu y�netici VE eleman olarak istihdam�n� zorunlu k�lmaktad�r. KHK, g�da bilimi konusunda e�itim g�rmemi� ki�ilerin teknik eleman olarak istihdam edilebilmesi i�in ise baz� ko�ullar aramaktad�r. G�r�ld�� gibi yasa koyucu, sorumlu y�netici ve teknik eleman� t�m�yle ayr� olarak de�erlendirmi�, kulland�� ve� ba�lac� ile de, bunlar�n birbiri yerine ikame edilemeyece�ini ortaya koymu�tur. Ayr�ca KHK�nin �ama� ba�l�kl� 1. maddesinde say�lan hususlar�n, �bir mesle�in gerektirdi�i bilgi, beceri ve i� al��kanl�klar�n� kazanm�� ve bunlar� mal ve hizmet �retiminde i� hayat�nca kabul edilebilecek standartlarda uygulayabilen usta belgesi alm�� ki�i� olarak tan�mlanan ki�iler taraf�ndan yerine getirilemeyece�i a��kt�r.

Bunun d��nda, �lgili Y�netmelik�in de�i�tirilmemi� olan ve dolay�s�yla ge�erlili�ini koruyan maddeleri kar��s�nda, getirilen yeni d�zenlemeler, mevzuat b�t�n�n� �nemli oranda i�levsiz k�lmaktad�r. ��yle ki; Y�netmelik�in ��yeri Sorumluluklar�� ba�l�kl� 9. maddesinde ise, ��yeri yetkilisi ve/veya sorumlu y�neticisinin yerine getirmekle sorumlu oldu�u i�ler, yukar�da da belirtildi�i gibi, ayr�nt�l� olarak say�lmaktad�r. Buna g�re sorumlu y�netici;

� G�da Kodeksi uyar�nca hijyen kurallar�n� sa�lamak,

� ��r�nle ilgili spesifik bilgi ve deneyime sahip bir kontrol grubu olu�turmak,

� �r�n�n tam ve do�ru bir tan�m�n� yapmak,

� G�dan�n planlanan t�ketim �ekli ve t�keticilerini tan�mlamak,

� Ak�� emas� yapmak ve �ema �zerinde gerekli ilaveleri ger�ekle�tirmek,

� G�da �retiminin t�m basamaklar�nda; yeti�tirme ve hasattan ba�layarak i�leme, imalat, depolama, da��t�m ve t�ketim noktas�na ula��ncaya kadar olabilecek tehlikeleri belirlemek ve bu tehlikelere kar�� etkili olabilecek tedbirleri saptamak,

� Muhtemel tehlikeyi engellemek veya en aza indirmek i�in �retim zincirinde "kritik kontrol noktalar�" belirlemek, kritik kontrol noktalar�na ait kritik limitleri tespit etmek,

� Kritik kontrol noktalar�n�n belirlenen program do�rultusunda denetlenmesi i�in izleme sistemi olu�turmak, olumsuz bir durum saptand��nda etkin d�zeltici �nlemleri almak,

� �lgili kay�tlar�n ve uygulanan i�lemlerin yer ald�� bir dok�mantasyon sistemi olu�turmak ..
g�revlerini yerine getirecektir.

Yukar�da say�lan kritik kontrol noktalar�n�n belirlenmesi, g�da biliminde, HACCP (Hazard Analyzes at Critical Control Point) olarak tan�mlanmaktad�r. Bu ve benzeri s�re�ler, ancak g�da bilimi konusunda y�ksek ��renim g�rm�� m�hendisler taraf�ndan y�netilebilir.

Buna kar��l�k Tar�m ve K�yi�leri Bakanl��, getirdi�i Y�netmelik de�i�ikli�i ile 20 BG�n�n alt�nda motor g�c� bulunan ve ekmek /ekmek �e�itleri �reten i�letmelerde bu i�lemlerin, f�r�n ustalar� taraf�ndan yap�lmas�n� �ng�r�yor.

Ald�klar� k�sa s�reli e�itimlerle, f�r�n ustalar�n�n, g�da alan�nda teknik ve hijyenik standartlara uygun i� ve i�lemler yapamayacaklar� a��kt�r.

Bakanl�k, m�hendis yerine usta tercihi yaparak, yaln�zca bilime inan�s�zl��n� ortaya koymakla kalmamakta, ayr�ca t�m halk�n sa�l��n� da tehlikeye atmaktad�r. �lkemizdeki f�r�nlar�n neredeyse tamam�n�n 20 BG�n�n alt�nda oldu�u ya da kapasite raporlar�nda �yle g�sterildi�i d��n�ld��nde, tehlikenin boyutlar� ortaya ��kmaktad�r.

SONU� VE �STEM :

Yukar�da a��klanan do�rultuda, Anayasa, ilgili yasa ve 560 say�l� KHK h�k�mlerine ayk�r� h�k�mler ve halk sa�l��n� tehdit eden d�zenlemeler ta��mas� nedenleriyle, T.C. Tar�m ve K�yi�leri Bakanl�� taraf�ndan ��kar�lan ve 10 Ekim 2003 g�n, 25255 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanarak y�r�rl��e giren �G�dalar�n �retimi T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Y�netmelikte De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Y�netmelik� in, 19.03.2002 g�n, 24700 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanan Y�netmeli�in 7. madde a f�kras�n� de�i�tiren 1. madde a f�kras�n�n, bir �nceki d�zenlemeye d�n�lmek amac�yla t�m�yle iptaline, yine 19.03.2002 g�n, 24700 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanan Y�netmeli�in 7. maddesine h bendi ekleyen 1. madde h bendinin t�m�yle iptali yan�nda, Anayasa, yasa ve KHK�ye a��k�a ayk�r�l�klar� ve halk sa�l��na olan olumsuz etkileri ba�lam�nda �ncelikle y�r�tmelerinin durdurulmas�na, yarg�lama giderleri ve avukatl�k �cretinin daval� idareye y�kletilmesine karar verilmesini sayg�lar�m�zla arz ve talep ederiz.

G�khan G�NAYDIN
TMMOB Ziraat M�hendisleri
ODASI Ba�kan�

E. Ba�ak KAYA
TMMOB G�da M�hendisleri
ODASI Ba�kan�

Sami CAN
TMMOB Kimya M�hendisleri
ODASI Ba�kan�

Emin KORAMAZ
TMMOB Makine M�hendisleri
ODASI Ba�kan�

Mete TOPG�DER
TMMOB Petrol M�hendisleri
ODASI Ba�kan�

Okunma Say�s�: 4440

Payla�:

Facebook Twitter Whatsapp

T�m Hukuki �al��malar�m�z

DANI�TAY'DA GIDA Y�NETMEL�K DE��KL��N�N �PTAL� ��N DAVA A�TIK

�ubeler

H�zl� Ula��m

Sosyal Medya

E-Liste

DANI�TAY'DA GIDA Y�NETMEL�K DE����KL���N�N �PTAL� ���N DAVA A�TIK

DANI�TAY'DA GIDA Y�NETMEL�K DE��KL��N�N �PTAL� ��N DAVA A�TIK