YERALTINDA NELER OLUYOR?

GENEL MERKEZ ( )
16.07.2008 (Son G�ncelleme: 18.07.2008 11:48:59)

Kanalizasyon yeralt� suyuna, �ebeke suyu kanalizasyona kar��yor; her ikisi birden denize d�k�l�yor. Tar�mda masrafs�z diye bol sulama yap�l�yor, toprak tuzlan�yor, ��lle�meye yol a��yor.

YASEM�N ARPA

NTV-MSNBC

�STANBUL - T�rkiye Ziraat M�hendisleri Odas� �stanbul �ube Ba�kan� Ahmet Atal�k, kurakl��n tar�m� vurdu�unu, �iftinin tarlas�n� b�rak�p, ya�amak i�in b�y�k�ehirlere geldi�ini, oysa susuzlu�un en yo�un ya�and�� yerlerin b�y�k�ehirler oldu�unu, n�fusun mevcut su kaynaklar�na yetmedi�ini, bu k�s�r d�ng�n�n kesilmesi gerekti�ini s�yl�yor. B�y�k�ehirlerde de �ebeke borular�ndaki �atlaklardan ka�an suyun kanalizasyona kar��p denize d�k�ld��n�, ayn� zamanda kanalizasyon borusundaki �atlaktan s�zanlar�n yeralt� sular�na kar��t��n� anlatan Atal�k, bu arada en b�y�k su t�keticisi olan tar�m sekt�r�ndeki yanl�� sulaman�n vahim sonu�lar�na dikkat �ekiyor. Atal�k, susuzluk kadar bol su kullan�m�n�n da felaket yaratt��n�, topra��n tuzlanmaya ba�lad��n�, tuzlanman�n sonunun ��lle�me oldu�unu vurguluyor.

Ahmet Atal�k, su sorununu t�m boyutlar�yla NTVMSNBC‘ye ��yle anlatt�:

Sekt�rel a��dan bakt��m�zda t�m d�nyada suyun y�zde 70‘ i tar�mda, y�zde 22‘si sanayide, y�zde 8‘i evlerde kullan�l�yor. T�rkiye‘de bu oran tar�mda y�zde 72, sanayide y�zde 10, evlerde y�zde 18‘. Kay�p-ka�ak, yani su borular�ndaki �atlaktan s�zma ya da ka�ak kullan�m oran� ise geli�mi� �lkelerin olduk�a �zerinde. Geli�mi� �lkelerde bu oran y�zde 15, T�rkiye‘de ise y�zde 40‘�n �zerinde. �zellikle kent �ebekelerinde y�ksek olan bu oran �stanbul‘da y�zde 27.

�STANBUL‘DA YERALTI SULARI KANAL�ZASYONLA BESLEN�YOR
�stanbul‘da yeralt� sular�n�n ya�murla beslenmesi yani do�al beslenmesi 110 milyon metrek�p iken, kanalizasyondan beslenmesi 160 milyon metrek�p. Yani �stanbul‘un yeralt� sular�, ya�murla beslendi�inden daha �ok kanalizasyonla besleniyor. Bu da kanalizasyondan s�zan sular�n yeralt� sular�n� kirletmesi demek. Su �ebekesindeki ka�aklar gibi, kanalizasyonlar�m�zda da ka�aklar var.

SU KAYNAKLARI, BU N�FUSA YETM�YOR
Su kaynaklar�m�z�n y�zde 60‘� Do�u Karadeniz, F�rat-Dicle havzas� ve Do�u Akdeniz havzas�nda yer al�rken, n�fus sadece y�zde 4.5 su kayna��n�n bulundu�u Marmara b�lgesine y��lm��. �stanbul Marmara‘da, �zmir Ege‘de ve Ankara da �� Anadolu‘da en fazla su sorunu ya�ayan �ehirler. T�rkiye �ap�nda yerle�im d�zenimiz de hatal�. �SK� �stanbul‘un Silivri y�resinde 2007 y�l�nda 130 tane i�me suyu kuyusu a�t�. Bu sene 40 tane daha a�acak. Ama kanalizasyon yoluyla yeralt� sular�na kar��m ya�mur sular�ndan olan kar��m�n �ok �zerinde. �ncelikle �stanbul bu sorunlar�n� ��zmek zorunda. �stanbul‘un art�k g�� almamas� gerekiyor. �nsanlar�n suyu bol olan yerlere gitmesi gerekiyor.

�EH�R SUYU DEN�ZE G�D�YOR
Kentlerden buharla�ma yoluyla ya�mur suyunun kaybedilmesi y�zde 65 d�zeyinde; k�rsal alanda ise bu oran y�zde 22. Kentlerdeki ya�mur suyunun b�y�k k�sm� zaten buharla�ma yoluyla kayboluyor ve kalan k�sm� da kanalizasyonlarla denize gidiyor. T�rkiye‘nin o nedenle do�as�na, ye�il alan�na, bitki �rt�s�ne �nem g�stermesi gerekiyor. Kentler geni�ledik�e su kaynaklar�ndan �ehre su verilen �ebeke ne kadar uzarsa o kadar su kayb� meydana geliyor.

TARIMDA SULAMA Y�NTEMLER� YANLI�
D�nyadaki tar�m alanlar�n�n sadece y�zde 20‘si sulanabiliyor. Oysa g�dam�z�n y�zde 40‘� bu alanlardan geliyor. Ya�ad��m�z su sorunu nedeniyle tar�mda suyu kesti�imizde bu sefer t�m d�nyada g�da a�� ba�layacak, yetersiz beslenmeden dolay� sa�l�k sorunlar�yla kar�� kar��ya kalaca��z. Suyla ilgili birtak�m tedbirler, tasarruf kararlar� al�nacaksa, kentteki insan�n muslu�u damlatmas�ndan, �ama��r-bula��k-di� f�r�alamaya kadar kar��aca��z. Ama as�l tedbiri tar�mda almak gerekiyor. Sadece suyun en fazla kullan�ld�� alan�n tar�m olmas�ndan de�il, sulama y�ntemleri yanl��. Suyu �ok harcayan y�ntemler kullan�l�yor. Masraf� az oldu�u i�in y�zde 90 oran�nda y�zey sulama y�ntemi kullan�l�yor. Oysa, ya�murlama-sulama sistemi y�zde 70, damlama sulama sistemi y�zde 90 tasarruflu. Ama tesis masraf� y�ksek oldu�u i�in tercih edilmiyor. Art�k ya�anan su sorunu nedeniyle bu sistemlere ge�ilmesi i�in ad�mlar at�l�yor.

39 YILDA T�RK�YE KADAR TOPRAK YOK OLUYOR
Sulamayla ihtiyac�m�z olan g�dan�n neredeyse yar�s�n� �retiyoruz. Fakat su tar�m i�in bu kadar itici g�� olurken, yanl�� kulland��n�zda tam bir felaket yarat�yor, erozyona yol a��yor. GAP b�lgemizde bu tehlike var. Drenaj sistemini kurmadan y�zey sulama y�ntemi kullan�ld��nda topraklarda tuz oluyor. 230 bin hektar alan� sulamaya a�t�k, 25 bin hektar�n onda birinde tuz sorunu do�du. Bu yolla t�m T�rkiye‘de kaybedilmi� alan 1 milyon 700 bin hektar� buldu. (T�rkiye‘nin y�z�l��m� 78 milyon hektar). D�nyada ise, bu yolla kaybedilen alan y�lda 2 milyon hektar. Yani, 39 y�lda T�rkiye‘nin y�z�l��m� kadar toprak yok oluyor.

TUZLANMANIN SONU ��LLE�ME
Suyun yanl�� kullan�m� nedeniyle topra��n tuzlanmas�, ileri a�amada ��lle�meye yol a��yor. T�rkiye‘deki bir tak�m su kaynaklar�nda da �zellikle ge�en y�l bariz de�i�imler oldu. En b�y�k tatl� su g�l�m�z Nev�ehir h�zla k��l�yor. G�ller B�lgesi yok olma noktas�nda, Ak�ehir G�l� tamamen kurudu. Yeni tar�m alanlar� kazand�rmak amac�yla Tuz G�l�‘n�n etraf�ndaki sulak alanlar ve k��k g�ller kurutuldu, �imdi Tuz G�l� de k��lme ve yok olmaya s�recine girdi. Van G�l�‘nde su seviyesi d��yor.

Okunma Say�s�: 948

Payla�:

Facebook Twitter Whatsapp

T�m Yaz�l� Bas�nda Odam�z

YERALTINDA NELER OLUYOR? - NTVMSNBC

�ubeler

H�zl� Ula��m

Sosyal Medya

E-Liste