T.C.
DANIÞTAY
SEKÝZÝNCÝ DAÝRE

Esas No : 2008/6857
Karar No : 2008/5588

Davacý: TMMOB Ziraat Mühendisleri Odasý

Vekili: Av. Zühal Dönmez
Bestekar Sok. No:49/5 - Kavaklýdere / ANKARA

Davalý : Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý

Davanýn Özeti : Dava, 27.8.2004 tarih ve 25566 sayýlý Resmi Gazete‘de yayýmlanarak yürürlüðe giren Gýda ve Gýda ile Temas Eden Madde ve Malzemeleri Üreten Ýþ Yerlerinin Çalýþma Ýzni ve Gýda Sicili ve Üretim Ýzni Ýþlemleri ile Sorumlu Yönetici Ýstihdamý Hakkýnda Yönetmeliðin 29. maddesinin (c) bendinin iptali istemidir.

Savunmanýn Özeti: Dava konusu Yönetmeliðin 2005 yýlýnda deðiþtirildiði, bu sebeple konusuz kalan davanýn reddi gerektiði savunulmuþtur.

Danýþtay Tetkik Hakimi Halil YÜKSEL‘in Düþüncesi: Konusu kalmayan dava hakkýnda karar verilmesine yer olmadýðýna karar verilmesi gerektiði düþünülmektedir.

Danýþtay Savcýsý Hüseyin Ünal KARA‘nýn Düþüncesi: Dava, 27.8.2004 tarih ve 25566 sayýlý Resmi Gazetede yayýmlanarak yürürlüðe giren Gýda ve Gýda ile Temas Eden Madde ve Malzemeleri Üreten Ýþ Yerlerinin Çalýþma Ýzni ve Gýda Sicili ve Üretim Ýzni Ýþlemleri ile Sorumlu Yönetici Ýstihdamý Hakkýnda Yönetmeliðin 29.maddesinin (c) bendinin iptali istemiyle açýlmýþtýr.

Dava konusu Yönetmelik 27.8.2004 tarih ve 25566 sayýlý Resmi Gazetede yayýmlanarak yürürlüðe girmiþ, dava konusu 29. maddesinin (c) bendi, önce 15.2.2005 tarih ve 25728 sayýlý Resmi Gazetede yayýmlanan metinle, ardýndan 24.2.2006 tarih ve 26090 sayýlý Resmi Gazetede yayýmlanan metinle yeniden deðiþtirilmiþse de dava konusu Yönetmeliðin ilgili maddesinin yürürlükte kaldýðý süreye özgü olarak hukuksal denetiminin yapýlmasýna bir engel bulunmamaktadýr.

5179 sayýlý Gýdalarýn Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Deðiþtirilerek Kabulü Hakkýnda Kanunun, kanunun amacýný açýklayan 1.maddesi ile 3. ve 6.maddesinin ve Yönetmeliðin ilgili maddelerin ve sorumlu yöneticinin tanýmý görev, yetki ve sorumluluklarý ile sorumlu yönetici olabilme esaslarý bir bütün olarak deðerlendirildiðinde; sorumlu yönetici müessesesiyle üretim faaliyetinin mevzuata ve hijyenik koþullara uygun yürütülmesinden iþverenle birlikte sorumlu tutulacak ve üretim sürecinde çalýþan ustalar da dahil olmak üzere iþyerinin faaliyetlerinin gýda bilimi konusunda eðitim almýþ baþka kiþilerin gözetiminde yürütülmesinin amaçlandýðý anlaþýlmaktadýr.

Bu durumda Yönetmeliðin 29.maddesinin (c) bendinde yer alan; kurslardan sorumlu yöneticilik usta eðitim belgesi almýþ ustalarýn sorumlu yönetici olarak istihdam edilmesine olanak saðlayan dava konusu düzenlemede sorumlu yöneticilik müessesesinin amacýna ve kamu yararýna uygunluk bulunmadýðý açýktýr.

Açýklanan nedenlerle, 27.8.2004 tarih ve 25566 sayýlý Resmi Gazetede yayýmlanarak yürürlüðe giren Gýda ve Gýda ile Temas Eden Madde ve Malzemeleri Üreten Ýþ Yerlerinin Çalýþma Ýzni ve Gýda Sicili ve Üretim Ýzni Ýþlemleri ile Sorumlu Yönetici Ýstihdamý Hakkýnda Yönetmeliðin 29.maddesinin (c) bendinin iptali gerektiði düþünülmektedir.

TÜRK MÝLLETÝ ADINA

Hüküm veren Danýþtay Sekizinci Dairesince iþin gereði görüþüldü:

Dava, 27.8.2004 tarih ve 25566 sayýlý Resmi Gazete‘de yayýmlanarak yürürlüðe giren Gýda ve Gýda ile Temas Eden Madde ve Malzemeleri Üreten Ýþ Yerlerinin Çalýþma Ýzni ve Gýda Sicili ve Üretim Ýzni Ýþlemleri ile Sorumlu Yönetici Ýstihdamý Hakkýnda Yönetmeliðin 29. maddesinin (c) bendinin iptali istemiyle açýlmýþtýr.

27.8.2004 tarih ve 25566 sayýlý Resmi Gazete‘de yayýmlanarak yürürlüðe giren Gýda ve Gýda ile Temas Eden Madde ve Malzemeleri Üreten Ýþ Yerlerinin Çalýþma Ýzni ve Gýda Sicili ve Üretim Ýzni iþlemleri ile Sorumlu Yönetici Ýstihdamý Hakkýnda Yönetmeliðin dava konusu edilen 29. maddesinin (c) bendinde yer alan; "(a) bendi dýþýnda kalan iþ yerlerinden yýlda en çok 3 ay faaliyet gösteren mevsimlik iþyerleri ile 20 beygir gücü ve altýnda motor gücü bulunan ekmek ve ekmek çeþitleri üreten iþ yerleri pastacýlýk ürünleri üreten iþ yerleri, mantý, simit, yufka, bazlama, pide, galeta, kadayýf gibi unlu mamul ürünleri üreten iþ yerleri; yetkili makamlarca verilmiþ ustalýk belgesi almýþ elemanlar, Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý ile ilgili meslek odalarýnýn birlikte açtýðý kurslardan sorumlu yöneticilik usta eðitim belgesi almýþ olmalarý halinde sorumlu yönetici olarak istihdam edilebilirler." hükmü, 15.5.2005 tarih ve 25728 sayýlý Resmi Gazete‘de yayýmlanarak yürürlüðe giren Yönetmelik deðiþikliði ile "(a) bendi dýþýnda kalan iþ yerlerinden yýlda en çok 3 ay faaliyet gösteren mevsimlik iþyerleri ile 20 beygir gücü ve altýnda motor gücü bulunan ekmek ve ekmek çeþitleri üreten iþ yerleri pastacýlýk ürünleri üreten iþ yerleri, mantý, simit, yufka, bazlama, pide, galeta, kadayýf gibi unlu mamul ürünleri üreten iþ yerleri; ürettiði ürünleri sadece ürettiði mekanda satan diðer iþyerleri; yetkili makamlarca verilmiþ ustalýk belgesi almýþ elemanlar, Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliði Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu veya bu kurumlarca yetkilendirilmiþ baðlý mesleki birimlerinin birlikte açtýðý kurslardan sorumlu yöneticilik usta eðitim belgesi almýþ olmalarý halinde sorumlu yönetici olarak istihdam edilebilirler." halini almýþ ve en son 24.2.2006 tarih ve 26090 sayýlý Resmi Gazete‘de yayýmlanarak yürürlüðe giren deðiþiklikle" (a) bendi dýþýnda kalan iþ yerlerinden yýlda en çok 3 ay faaliyet gösteren mevsimlik iþ yerleri ile 20 beygir gücü ve altýnda motor gücü bulunan; ekmek ve ekmek çeþitleri üreten iþ yerleri, pastacýlýk ürünleri üreten iþ yerleri, mantý, simit, yufka, bazlama, pide, galeta,kadayýf gibi unlu mamül ürünleri üreten iþ yerleri, leblebi üreten iþ yerleri, ürettiði ürünleri sadece ürettiði mekanda satan diðer iþ yerleri; yetkili makamlarca verilmiþ ustalýk belgesi almýþ elemanlar, Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliði/ Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu veya bu kurumlarca yetkilendirilmiþ baðlý mesleki birimlerinin birlikte açtýðý kurslardan sorumlu yöneticilik usta eðitim belgesi almýþ olmalarý halinde sorumlu yönetici olarak istihdam edilebilirler." þeklinde son halini almýþtýr.

Dava dilekçesinin incelenmesinden, davacý tarafýndan, Yönetmeliðin 29 uncu maddesinin (c) bendi uyarýnca sorumlu yönetici olacak ustalarýn zaten o iþ yerinde üretim yapan ustalar olmasýnýn, bu düzenlemenin amacýna aykýrý olduðu, ekmek ve ekmek çeþidi üreten iþ yerleriyle diðer unlu mamul üreten iþyerlerinin çoðunun "ustalarýn" ayný zamanda sorumlu yönetici olacak þekilde faaliyette bulunmalarýnýn halkýn saðlýðýný tehlikeye attýðý, Yönetmeliðin 7/A Ekinde sorumlu yönetici olarak istihdam edilecek meslek mensuplarý ziraat mühendisi, gýda mühendisi, kimya mühendisi, kimyager, olarak belirtilmiþ iken, bunlarýn yapmalarý öngörülen sorumlu yöneticiliði kýsa süreli eðitimle.., "ustalarýn" yapmalarýnýn öngörülmesinin çeliþkili olduðu ileri sürülerek düzenlemenin sorumlu yönetici istihdamýna iliþkin kýsmýnýn iptalinin istenildiði anlaþýldýðýndan, dava konusu düzenleyici iþlemin 2004 yýlýndan sonra iki kez deðiþmiþ olmasýna karþýn davacýnýn itiraz ettiði hususlarýn halen varlýðýný koruduðu ve bu yönüyle davanýn konusuz kalmadýðý sonucuna varýlarak iþin esasýna geçildi.

Öte yandan, dava konusu yönetmelik maddesinin 24.2.2006 tarihli Resmi Gazete‘de yayýmlanan ve yukarýda deðinilen en son haline karþý Dairemizin E:2008/4616 sayýlý esasýna kayýtlý olan ve yine davacý oda tarafýndan açýlan davada, Dairemizin 18.6.2008 tarih ve K:2008/4550 sayýlý kararýyla dava konusu Yönetmeliðin 29. maddesinin (c) bendinin iptaline karar verildiðinden bu yönüyle konusu kalmayan dava hakkýnda karar verilmesine olanak bulunmamaktadýr.

Açýklanan nedenlerle, konusu kalmayan dava hakkýnda karar verilmesine yer olmadýðýna, 92,00 YTL yargýlama gideri ile uyuþmazlýðýn karara baðlandýðý tarihte yürürlükte bulunan Avukatlýk Asgari Ücret Tarifesi Uyarýnca 500.00 YTL vekalet ücretinin dava açýlmasýna sebep olan davalý idareden alýnarak davacýya verilmesine 07.10.2008 tarihinde oybirliði ile karar verildi.

Baþkan Ayla ALKIVILCIM

Üye Alaattin ÖÐÜÞ

Üye Cem ERBÜK

Üye Sýddýk YILDIZ

Üye Atýl ÜZELGÜN