“TARIMSAL YAYIM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİNİN DÜZENLEMESİNE DAİR YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK” İN BAZI MADDELERİNİN YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASI İSTEMİYLE DAVA AÇTIK.
Av.Zühal DÖNMEZ
Bestekar Sk. No: 49/5 K.Dere/ANKARA
Tel: 466 18 14 Fax: 426 99 86
--------------------------------------------------
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMLİDİR.
DANIŞTAY BAŞKANLIĞINA
DAVACI : TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Karanfil Sk.No:28/12 Kızılay/ANKARA
VEKİLİ : Av.Zühal DÖNMEZ
DAVALI : T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Eskişehir Yolu 9.Km.Lodumlu/ANKARA
KONU :Davalı Bakanlık tarafından 11 Mart 2009 tarihinde 27166 Sayılı RG‘de yayınlanan "Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlemesine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" in 1.maddesi ile değiştirilen, Yönetmeliğin 4.maddesinin 1.fıkrasının (g) bendinin 2.cümlesinin "lise, ön lisans ve lisans mezunlarının üye oldukları meslek derneklerini ve üyelerinin tamamı tarımla ilgili lise, önlisans, lisans mezunlarından olup, tarımsal alanda faaliyet gösteren vakıfları" İptali ile Yürütmenin Durdurulmasına karar verilmesi talebidir.
OLAYLAR :
5488 Sayılı Tarım Kanununun Kanunun 9.maddesine dayanılarak hazırlanan ve 8 Eylül 2006 tarihinde 26283 Sayılı RG‘de yayınlanarak yürürlüğe giren Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlemesine Dair Yönetmeliğin bazı maddelerinin değişikliğine ilişkin düzenleme 11 Mart 2009 tarihinde 27166 Sayılı RG‘de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Değişiklik ile Yönetmeliğin Tanımlar başlıklı 4.maddesinin 1.fıkrasının (g) bendinde düzenlenen "Meslek kuruluşları"nın kapsamı genişletilmiş ve "Bu Yönetmelik çerçevesinde sertifikalandırılan kişilerden tarımla ilgili fakülte mezunlarının üye oldukları meslek odalarını, lise, ön lisans ve lisans mezunlarının üye oldukları meslek derneklerini ve üyelerinin tamamı tarımla ilgili lise, önlisans, lisans mezunlarından olup, tarımsal alanda faaliyet gösteren vakıfları" şeklinde tanımlanmıştır. Böylece meslek kuruluşları tanımına dernekler ve vakıflar da girmiştir. Bu ise Anayasa‘nın 135.maddesine aykırıdır. Yönetmelik ile Meslek Kuruluşlarının tanımının ve kapsamının değiştirilmesi hukuka aykırıdır.
İPTAL NEDENLERİ :
Anayasa‘nın 135. maddesinde de kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları tanımlanmıştır. Buna göre, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında, gizli oyla seçilen kamu tüzelkişileridir. Maddenin ikinci fıkrasına göre kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışanların meslek kuruluşlarına girme mecburiyeti aranmayacaktır. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, yasayla kurulmaları, belirli bir meslek grubunu kapsamaları, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışanlar dışında kalan meslek mensuplarının üye olma zorunluluğu, organlarının kendi mensuplarınca ve kendi üyeleri arasından seçilmesi, seçimlerin yargı gözetiminde yapılması, yetkilendirildikleri ve görevlendirildikleri alanlara koşut olarak kamu gücü kullanmaları, kamu tüzelkişiliğine ve Anayasa‘nın 124. maddesinde öngörülen yönetmelik çıkarma yetkisine sahip olmaları nedeniyle bir tür kamu hizmeti yaptıkları gözönünde tutularak Anayasa‘nın "yürütme" bölümü içinde düzenlenmişlerdir. Anayasal güvence altında yasayla kurulma zorunlulukları nedeniyle, her meslek kuruluşuyla ilgili olarak özel yasa çıkarılmıştır.
Meslek kuruluşlarına, üyelerinin nitelik ve niceliği, ürettikleri iş ve hizmetlerin toplumun temel ihtiyaçlarına yönelik olması ve ülke genelinde yaygınlığı, çoğulcu demokratik gelişim ortamında etkili bir sivil toplum örgütü rolünde bulunmaları, örgütlülüğün üyelere getirdiği yararlar ile toplum çıkarlarının uygun düzeylerde dengelenebilmesi ve demokratik toplum kültürünün kamu düzeninde olumsuzluk yaratmadan derinleştirilebilmesi nedenleriyle, kamusal nitelik kazandırılarak, Anayasa‘da yer verilmiştir. Oysa 4721 sayılı TMK‘na göre Vakıflar; gerçek veya tüzel kişilerin yeterli mal ve hakları belirli ve sürekli bir amaca özgülemeleriyle oluşan tüzel kişiliğe sahip mal toplulukları olup meslek örgütü değillerdir. Vakıf kurma iradesi resmî senetle veya ölüme bağlı tasarrufla açıklanır. Vakıf, yerleşim yeri mahkemesi nezdinde tutulan sicile tescil ile tüzel kişilik kazanır. Vakıf, belirli bir amacın gerçekleştirilmesi için kurulur. İptalini talep ettiğimiz yönetmelik değişikliği ile üyelerinin tamamı tarımla ilgili bir okuldan mezun olmuş ve tarımsal alanda faaliyet gösteren vakıf tanımı, vakfın hukuki niteliğine hiç uymayan bir tanımlamadır. Bir vakfın kuruluş amacı tarımsal faaliyette bulunmak olamaz ve vakfın üyelerinin yalnızca tarımla ilgili bir okuldan mezun olmaları da mümkün değildir. Böyle bir örgütlenmenin hukuki adı vakıf değildir.
Aynı şekilde dernek de meslek kuruluşu değildir. Dernekler, gerçek veya tüzel en az yedi kişinin kazanç paylaşma dışında belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek suretiyle oluşturdukları, tüzel kişiliğe sahip kişi topluluklarıdır ve herkes, önceden izin almaksızın dernek kurma ve bunlara üye olma ya da üyelikten çıkma hürriyetine sahiptir. Yönetmelikte, lise, ön lisans ve lisans mezunlarının üye oldukları meslek dernekleri meslek kuruluşu olarak gösterilmiştir. Elbette bir okuldan mezun olanların bir araya gelerek dernekleşmeleri mümkündür, ancak bu dernek meslek kuruluşu değildir. Örneğin 1963 İTÜ İnşaat mühendislerinin kurduğu bir dernek İnşaat Mühendisleri Odası ile aynı hukuki statü içinde değildir. Anayasa‘nın 135.maddesi meslek kuruluşlarını diğer topluluklardan ayırmış ve Anayasal birer kuruluş olarak kabul etmiştir. Böyle olmasaydı her alanda binlerce örgüt, kendini yetkili görecek ve hak isteyecekti. Yetki karmaşasına yol açmamak için Anayasal düzenleme yapılmıştır. Davalı İdare bu çok açık olan hukuki durumu görmezden gelerek dernek ve vakıfları da meslek kuruluşu olarak Yönetmelik kapsamına almıştır.
Buradaki amaç, dernek ve vakıfların da Tarımsal yayım ve danışmanlık eğitimi verebilmelerini sağlamaktır ki bu da hukuka aykırı olduğu gibi, karmaşaya ve büyük zararlara yol açabilecek bir düşüncedir. Ayrıca meslek kuruluşu olan Odaların (ve müvekkil Oda‘nın) yetkilerini başka kuruluşlara vermektir. Anayasa Mahkemesinin de bir kararında belirttiği gibi Kamu hukuku kurallarına göre yönetilmesi anayasal güvence altında bulunan kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının işlev ve etkileri de hukukun koruması altındadır. Meslek kuruluşlarının etkinliği, sorumluluğu ve yükümlülüğü, belirli bir düzen ve disiplin içinde faaliyette bulunması, görevlerinin boyut ve kapsamına bağlıdır. İşlevsizliği ve biçimsel örgütlenmeyi aşmanın yolu, mesleğin tüm alanlarında ve meslekle ilgili işlemlerde, ilgili meslek kuruluşuyla organik bağlantının, meslek kuruluşunun kimlik ya da belgesinin esas alınması, diğer bir deyişle, meslekle ilgili faaliyetlerle meslek kuruluşu arasındaki olgusal bağın koparılmamasıdır.
Yönetmeliğin 13.maddesinde, kamu dışında çalışan danışmanlara üniversite veya meslek kuruluşlarınca, sertifika vermek ve hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, tarımsal yayım ve danışmanlık eğitim merkezleri kurulabileceği belirtilmiştir.
Buna göre , Yönetmeliğin 4 (g) maddesinde yapılan değişiklik ve eklemede yer alan Dernek ve Vakıfların eğitim merkezleri kurarak eğitim verebilecekleri olanaklı hale geldiğinden, bu durum; telafisi güç ve imkansız zararların meydana gelmesine yol açabilecektir, bu nedenle Yürütmenin Durdurulmasına karar verilmesini talep etmekteyiz.
HUKUKİ NEDENLER : Anayasa, İYUK, TMK, 7472 sayılı Kanun, 5488 sayılı Kanun, ZMO Tüzüğü, Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük, Yönetmelikler, İlgili tüm mevzuat.
SONUÇ VE SİSTEM :Yukarıda açıklanan nedenlerle; dava konusu Yönetmeliğin 4.maddesinin 1.fıkrasının (g) bendinin 2.cümlesinin (lise, ön lisans ve lisans mezunlarının üye oldukları meslek derneklerini ve üyelerinin tamamı tarımla ilgili lise, önlisans, lisans mezunlarından olup, tarımsal alanda faaliyet gösteren vakıfları,) İptali ile Yürütmenin Durdurulmasına karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini saygı ile arz ve talep ederim.
Av.Zühal DÖNMEZ
Davacı Vekili
EKİ: Vekaletname