'REÇETELİ SATIŞ' SANCILI GEÇİYOR - DÜNYA
Dört ayda iki yönetmelik çıktı ama karmaşa sürüyor, reçeteli satışa ZMO'dan ikinci dava...
Nuray BELBEK PINARLI / İSTANBUL
Tarım ilaçlarında bu yıl başlanan reçeteli satış uygulaması, dört ayda iki kez yönetmelik çıkarılmasına rağmen ziraatçıları memnun etmedi. İlki 12 Şubat‘ta yayınlanan ve Ziraat Mühendisleri Odası tarafından dava edilen yönetmelik, 12 Haziran‘da ikinci kez düzenlenmesine rağmen Tarım Bakanlığı ile Ziraat Mühendisleri Odası‘nı yine karşı karşıya getirdi. Ziraat Mühendisleri Odası, birinci dava henüz sürerken, ikinci yönetmelik için de geçtiğimiz günlerde ‘yürütmeyi durdurma‘ davası açtı.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Gökhan Günaydın, reçeteli satış uygulamasını ‘gerekli, yararlı ve zorunlu‘ bir uygulama olarak değerlendirmelerine karşın, hazırlanan yönetmeliğin ilaç kullanımını düzenlemek yerine daha büyük bir karmaşaya neden olduğu gerekçesiyle eleştirdiklerini söyledi. Yönetmeliğin çıkarılmasının ardından pilot uygulama olmadan tüm yurtta bitki koruma ürünlerinin reçeteli satışına zorunlu olarak başlanmasının birçok sorunu da beraberinde getirdiğine işaret eden Günaydın, "Çoğu bölgede halen çiftçinin talebi ve bayiinin önerisi üzerine ilaç satışı yapıldığı, reçetenin ise bu satışlara yasallık kazandırmak için sonradan düzenlediği haberleri odamıza ulaşmaktadır. Sistemin işleyişini kontrol etmek için yeterli eleman yoktur. Çoğu reçete, masa başında yazılmaktadır. Reçete yazılması karşılığında ücret alınıp alınmayacağı konusunda ise halen bir belirsizlik hakimdir. Sonuç olarak yönetmelik, bu alam düzenlemek yerine daha büyük bir karmaşaya neden olmuştur" dedi.
Özel sektörde çalışan ziraat mühendislerinin reçete düzenleyebilmeleri için Ziraat Mühendisleri Odası‘nın düzenleyeceği meslek içi eğitimlere katılmaları ve sertifika almaları gerektiğine dikkat çeken Günaydın, ikinci yönetmelikle reçete eğitimlerinin kaldırıldığını ve sadece sınav uygulaması getirildiğini belirtti.
"Ziraat mühendislerine tüzükle verilmiş yetkiler, bu yönetmelikle alınmaya çalışılmaktadır" diyen Gökhan Günaydın, üyelerinin mesleki haklarında kayıplara yol açacak yönetmeliklerden hem ilki, hem de ikincisine karşı iptal ve yürütmenin durdurulması istemiyle dava açtıklarına dikkat çekti.
Günaydın, "Bitki koruma ürünlerinin reçeteli satışı alarmım, kamu dışında uzman kuruluşların da katılımına açık demokratik bir ortamda görüşülerek yeniden düzenlenmesi yararlı olacaktır. Böylece ülke gerçeklerine uygun ve çalışabilir bir reçeteli bitki koruma ürünü satış sistemi kurulabilir" dedi.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarım ilaçlarının satışını 12 Şubat 2009‘da Resmi Gazete‘de yayınlanan "Bitki Koruma Ürünleri‘nin Reçeteli Satış Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik" ile düzenlemeye almış, 12 Haziran 2009‘da aynı isimde yeni bir yönetmelik çıkararak, ilk yönetmeliği yürürlükten kaldırmıştı. Tarım sektöründe ‘devrim‘ olarak nitelendirilen ve Türkiye dışında hiçbir ülkede uygulanmayan reçeteli satış sistemi, tarım sektörü tarafından genel olarak ‘doğru‘ bir adım olarak görülmekle birlikte, uygulamada yaşanan aksaklıklar nedeniyle sadece ziraat mühendislerince değil, çiftçi ve temsil eden kuruluşlar tarafından da eleştiriliyor.