TARIM ARAZ�LER�N�N KORUNMASI, KULLANILMASI VE ARAZ� TOPLULA�TIRMASINA �L��K�N T�Z��E KAR�I DAVA A�TIK

GENEL MERKEZ ( )
18.09.2009 (Son G�ncelleme: 18.09.2009 17:25:40)

Y�R�TMEN�N DURDURULMASI ve DURU�MA TALEPL�D�R

DANI�TAY �LG�L� DA�RES�NE

Sunulmak �zere

DANI�TAY BA�KANLI�INA

DAVACI : TMMOB Ziraat M�hendisleri Odas�

Karanfil Sk.No:28/12 K�z�lay/ANKARA

VEK�L� : Av.Z�hal S. D�NMEZ-41998670172

DAVALI : T.C.Ba�bakanl�k

Bakanl�klar /ANKARA

KONU :24.07.2009 tarih 27298 Say�l� RG‘de yay�nlanan Tar�m Arazilerinin Korunmas�, Kullan�lmas� ve Arazi Toplula�tirmas�na �li�kin T�z�k‘�n t�m�n�n �ekil y�n�nden iptali; 4.maddesinin 1.f�kras�n�n (l) bendi ile 6.maddesinin 2.f�kras�n�n "Bakanl�k taraf�ndan d�zenlenen hizmet i�i e�itiminden ge�mi� en az iki ziraat m�hendisi taraf�ndan belirlenir" c�mlesinin, 9.,12.,13. ve 14.maddelerinin �ptali ve Y�r�tmenin Durdurulmas�; T�z��n dayana��n� olu�turan 5403 Say�l� Toprak Koruma ve Arazi Kullan�m� Kanununun 13., 14, 17. maddelerinin Anayasaya ayk�r�l�� iddias� ile konunun Anayasa Mahkemesine g�nderilmesine karar verilmesi talepleridir.

�EK�L Y�N�NDEN : Bakanlar Kurulunun 29/06/2009 tarih 2009/15154 Say�l� Karar� ile y�r�rl��e konulan Tar�m Arazilerinin Korunmas�i, Kullan�lmasi ve Arazi Toplula�t�rmas�na �li�kin T�z�k, 5403 say�l� Toprak Koruma ve Arazi Kullan�m� Kanununun 13., 14, 17. ve 24. maddeleri uyar�nca haz�rlanm��t�r ve tar�m arazilerinin hangi zorunlu durumlarda ama� d�� kullan�laca��, tar�msal �retim g�c� y�ksek b�y�k ovalar�n belirlenerek korunmas� ve arazi toplula�t�rmas� ve da��t�m� yap�lmas� konular�n� d�zenlemektedir. T�z��n iptalini istedi�imiz maddelerinin Kanuna ayk�r� oldu�unu, dayana�� baz� kanun maddelerinin de Anayasa‘ya ayk�r� oldu�unu d��nmekteyiz. Ayr�ca 5403 Say�l� Kanunun baz� maddelerinin, ki bu maddelerden biri de T�z��n dayand�� 17.maddedir, Anayasaya ayk�r�l�� iddias�yla dava a��lm�� olup 3 adet dosya (2007/18, 2007/23 ve 2008/35) Anayasa Mahkemesinde g�r��lmeyi beklemektedir. Bunlardan 2007/18 say�l� dosyada Kanunun 6.maddesi ile Ge�ici 3.maddeleri hakk�nda Y�r�tmenin durdurulmas�na karar verilmi�tir. Bu durum T�z��n de Anayasaya ayk�r� oldu�unu g�stermektedir. ��nk� Y�r�rl�� durdurulan 6.madde Toprak Koruma Kurulunun g�revlerini h�k�m alt�na alm��t�r. T�z��n dayana�� olan Kanunun 13., 14. ve 17.maddelerinin d�zenledi�i alanlarda Kurul karar� gerekmektedir. Ve zaten T�z��n ��kar�lma ama�lar�ndan biri de tar�m arazilerinin hangi zorunlu durumlarda ama� d�� kullan�laca��na ili�kin esas ve usulleri g�stermektir. Bu nedenlerle T�z�k �ekil y�n�nden t�m�yle iptal edilmelidir.

ESAS Y�N�NDEN

1) T�z��n 4.maddesinin 1.f�kras�n�n (l) bendinin "veya a��k�a yetki verilen birimler" c�mlesinin iptali talebi: T�z��n tan�mlar maddesinin (l) bendinde yer alan "Kamu Yarar� Karar�" Bakanl�klarca yat�r�m program�na al�nm�� yat�r�mlar ile insan, toplum ve �evre ili�kilerinde dengeyi bozucu nitelikte olmayan, ekonomik, ekolojik ve toplumsal kay�plar bak�m�ndan toplum aleyhine sonu�lar do�urmayan, ki�iler ve toplum yarar� birlikte g�zetilerek ilgili bakanl�k veya a��k�a yetki verilen birimler taraf�ndan al�nan karar�, olarak tan�mlanm��t�r. Bu tan�m Kanunda yer almamaktad�r. Kanunun 13.ve 17.maddelerinde Kamu Yarar� Karar�n�n madencilik faaliyetlerinde ilgili bakanl�k taraf�ndan, plân ve yat�r�mlarda Bakanl�klarca kamu yarar� karar� al�naca��, B�y�k ovalarda bulunan tar�m arazilerinin tar�m d�� kullan�m�nda Bakanl�k ve talebin ilgili oldu�u Bakanl�k�a ortakla�a kamu yarar� karar� al�naca�� ayr�ca arazi toplula�t�rma proje sahas�n�n belirlenmesi ve uygulanmas�na ili�kin Bakanlar Kurulu karar�n�n kamu yarar� karar� say�laca�� belirtilmektedir. G�r�ld�� gibi kamu Yarar� karar� ancak Bakanl�klar ya da Bakanlar Kurulu Karar� ile al�nabilir. Kamu Yarar� karar� almaya yetkili olan organ�n bu yetkisini devretmesi m�mk�n de�ildir. Yetki devrinin Kanunda a��kca g�sterilmesi gerekir. Oysa 5403 Say�l� Kanunda yetki devri bulunmamaktad�r. Kanunun uygulanmas�n� g�stermek veya emretti�i i�leri belirtmek �zere ��kar�lan T�z��n Kanunda olmayan bir �ekilde yetki devri �ng�rmesi hukuka ayk�r�d�r. Genel olarak yetki devri, "bir konuda karar almak, eylemde bulunmak veya emir vermek hakk�n� ba�kas�na devretmek ve elde edece�i sonu�tan onu sorumlu tutmak" bi�iminde tan�mlanmaktad�r. Yetki devrinin, ancak yasan�n a��k�a izin vermesi halinde ve yine a��k�a izin verdi�i konularla s�n�rl� olarak yap�labilece�i ku�kusuzdur. Bu nedenlerle h�km�n "veya a��k�a yetki verilen birimler" c�mlesinin iptali gerekir.

2) T�z��n 6.maddesinin 2.f�kras�n�n "Bakanl�k taraf�ndan d�zenlenen hizmet i�i e�itiminden ge�mi� en az iki ziraat m�hendisi taraf�ndan belirlenir" c�mlesinin iptali gerekir. Konu toprakla ilgili olup toprak, tar�msal yap�lar ve sulama, k�lt�r-teknik, tar�m makinalar� b�l�m� mezunu ya da bu alanda belli bir s�re �al��m�� ziraat m�hendislerince i�in yap�lmas� gerekir. Oysa s�zkonusu c�mlede b�yle bir ayr�m yoktur, bu da uygulamada sorunlara neden olacak, yetersiz bilgiye sahip ki�ilerce de bu i� yap�labilecektir. Kanunun 11.maddesinde, Tar�m arazilerinde topra��n kimyasal, fiziksel ve biyolojik �zelliklerinin s�rekli �retim sa�layacak �ekilde korunarak kullan�m� i�in, en az bir ziraat m�hendisi sorumlulu�unda tar�msal ama�l� arazi kullan�m plân veya projeleri, valilikler taraf�ndan haz�rlan�r veya haz�rlatt�r�l�r, denilmektedir. Yine Kanunun 12.maddesinin 3.f�kras�na g�re Toprak koruma projeleri, arazi bozulmalar�n� ve toprak kay�plar�n� �nlemek i�in gerekli olan sekileme, �evirme, koruma duvar�, bitkilendirme, ar�tma, drenaj gibi imalat, in�aat ve k�lt�rel tedbirleri i�erir, en az bir ziraat m�hendisi sorumlulu�unda haz�rlan�r ve valilik taraf�ndan onaylan�r.

G�r�ld�� gibi T�z�k maddesinin uygulamas�nda sorun ��kabilecektir. Bu nedenle s�z konusu c�mlenin iptalini talep etmekteyiz.

3) T�z��n 8.maddesinin "..veya valiliklerce izin verilebilir" c�mlesinin iptali gerekir.

Kanunun uygulanmas�n� g�stermek veya emretti�i i�leri belirtmek �zere ��kar�lan T�z�k Kanuna ayk�r�d�r. Kanuna g�re (13.madde) Tar�m arazilerinin tar�m d�� ama�l� faaliyetlere ayr�lmas�na Bakanl�k karar� ile izin verilebilir, Bakanl�k bu yetkisini valiliklere devredebilir. Oysa T�z�k h�km� do�rudan do�ruya Valiliklere yetki vermektedir. Yetki devri, do�rudan do�ruya yetkili olmaktan �ok farkl� hukuki anlama sahiptir. Yetki devrinde yetkiyi veren makam�n bu yetkisini devretmesi gerekir ve yetki devrinin a��kca g�sterilmesi gerekir. Nitekim Kanunda Bakanl��n yetkisini valiliklere devredebilece�i g�sterilmi�tir. Buna ra�men T�z�kte Valiliklerin de do�rudan do�ruya izin verebilece�i belirtilmektedir. Kanuna ayk�r�l�k �ok a��k olup T�z��n 8.maddesindeki "..veya valiliklerce izin verilebilir" c�mlesinin iptalini talep etmekteyiz.

4) T�z��n 9.,12.,13. ve 14.maddeleri, Anayasaya ayk�r�l�k iddias�nda bulundu�umuz ve T�z��n de dayana��n� olu�turan 13., 14. ve 17.maddelerinin uygulanmas�na ili�kindir. Kanunda, tar�m arazilerinin tar�m d�� ama�la kullan�lmas�na ili�kin d�zenlemeler geni� kapsaml� olup, Topra�� korumak i�in olu�turulan Kurullara art�k yaln�zca bu ama�la i� yapt�r�lmaktad�r. Toprak Koruma ve Arazi Kullan�m� Kanunu‘nun amac�n� a�ar bir �ekilde tar�m topraklar�n�n tar�m d�� kullan�m�na olanak veren ve dava konusu T�z��n de dayana��n� olu�turan 5403 Say�l� Kanunun 13., 14. ve 17.maddeleri Anayasa‘n�n 44. ve 45.maddelerine ayk�r�d�r. Tar�m arazileri �zerindeki yap�la�ma topra��n �l�m� anlam�n� ta��maktad�r ve ne yaz�k ki Kanunun 13.maddesinde getirilen d�zenleme ile T�rkiye‘nin en verimli topraklar� tar�m d��na ��kar�lmaktad�r. Son 3 y�lda Tar�m Bakanl��n�n i�i Toprak Koruma Kurullar�ndan tar�m d��na ��karma kararlar�n� onaylamak olmu�tur. En �ok uygulanan madde olan 13.maddede "Mutlak tar�m arazileri, �zel �r�n arazileri, dikili tar�m arazileri ile sulu tar�m arazileri tar�msal �retim amac� d��nda kullan�lamaz" ifadesinden sonra -istisna ad� alt�nda- neredeyse t�m durumlarda tar�m d�� kullan�ma a�an uygulamalar, s�z konusu Kanun h�km�n�n ayn� zamanda Kamu Yarar�na ayk�r� oldu�unu g�stermektedir. Zaten Anayasan�n 44. ve 45.maddeleri "Kamu Yarar�" ba�l�� alt�nda d�zenlenmi�tir. Bu nedenle iptalini talep etti�imiz maddeler ayn� zamanda Kamu Yarar�na ayk�r�d�r. Tar�m topraklar�n� yap�la�maya a�an uygulamalar�n yasal k�l�f� haline gelen, konuyu me�rula�t�ran h�km�n iptali i�in dosyan�n Anayasa Mahkemesine g�nderilmesini talep etmekteyiz.

5) M�vekkil Oda, kayna��n� Anayasa‘dan alan kamu kurumu niteli�inde meslek kurulu�u olup, �yelerinin t�m toplumsal, ekonomik ve mesleki sorunlar� ile do�rudan ilgilenmekle y�k�ml�d�r. Ayr�ca �lkemizin tar�msal kaynaklar�n�n, topraklar�n�n korunmas� i�in gereken her t�rl� giri�imde bulunmakla y�k�ml�d�r.

7472 Say�l� Ziraat Y�ksek M�hendisli�i Hakk�nda Kanun, Ziraat Y�ksek M�hendislerinin toprak muhafazas�na ili�kin hizmet ve faaliyetlerde bulunmaya yetkili olduklar�n� d�zenlemi�tir. Ziraat M�hendislerinin G�rev ve Yetkilerine �li�kin T�z�kte, toprak ve su muhafazas�n�n toprak, tar�msal yap�lar ve sulama, k�lt�rteknik, tar�m makinalar� alan�nda ��renim g�rm�� ziraat m�hendisleri taraf�ndan yap�laca��, h�km� yer almaktad�r. 06.04.2005 Tarih, 25778 Say�l� Resmi Gazetede yay�mlanm�� olan T�rk M�hendis ve Mimar Odalar� Birli�i Ziraat M�hendisleri Odas� Ana Y�netmeli�inin 6.maddesine g�re de; �lke tar�m� ve tar�msal �retim kaynaklar�n�n korunmas�, geli�tirilmesi, i�letilmesi ve verimli k�l�nmas�, k�rsal n�fusun toplumsal ve ekonomik kalk�nmas�n�n sa�lanmas�, k�rsal ve tar�msal geli�ime y�nelik strateji, politika, program ve proje olu�turulmas� �al��malar�na katk�da bulunmak amac�yla her t�rl� giri�im ve etkinlikte bulunmak, Odan�n ama� ve g�revleri aras�nda say�lm��t�r. Bu ba�lamda m�vekkil ODA tar�m topraklar�n�n kayb�na neden olacak her t�rl� d�zenlemenin kar��s�ndad�r.

6) T�z��n uygulanmas� halinde telafisi imkans�z zararlar ortaya ��kacakt�r. Bu nedenle Y�r�tmenin durdurulmas�na karar verilmesini talep ediyoruz.

HUKUK� NEDENLER : Anayasa, �YUK, 5403 Say�l� Kanun, 7472 Say�l� Kanun, Ziraat M�hendislerinin G�rev ve Yetkilerine �li�kin T�z�k, Dava konusu T�z�k, ve �lgili t�m mevzuat.

SONU� : A��klanan ve Y�ksek mahkemenizce re‘sen dikkate al�nacak nedenlerle, 24.07.2009 tarih 27298 Say�l� RG‘de yay�nlanan Tar�m Arazilerinin Korunmas�, Kullan�lmasi Ve Arazi Toplula�t�rmas�na �li�kin T�z�k‘�n t�m�n�n �ekil y�n�nden iptaline; 4.maddesinin 1.f�kras�n�n (l) bendinin, 6.maddesinin 2.f�kras�n�n "Bakanl�k taraf�ndan d�zenlenen hizmet i�i e�itiminden ge�mi� en az iki ziraat m�hendisi taraf�ndan belirlenir" c�mlesinin, 9.,12.,13. ve 14.maddelerinin �ptali ve Y�r�tmenin Durdurulmas�na; T�z��n dayana��n� olu�turan 5403 Say�l� Toprak Koruma ve Arazi Kullan�m� Kanununun 13., 14, 17. maddelerinin Anayasaya ayk�r�l�� iddias� ile konunun Anayasa Mahkemesine g�nderilmesine, yarg�lama giderleri ile vekalet �cretinin kar�� tarafa y�kletilmesine karar verilmesini sayg� ile arz ve talep ederim.

Av.Z�hal D�NMEZ

Davac� Vekili

EK�: 1) Vekaletname

2)T�z�k

Okunma Say�s�: 2927

Payla�:

Facebook Twitter Whatsapp

T�m Hukuki �al��malar�m�z

TARIM ARAZ�LER�N�N KORUNMASI, KULLANILMASI VE ARAZ� TOPLULA�TIRMASINA �L��K�N T�Z��E KAR�I DAVA A�TIK

�ubeler

H�zl� Ula��m

Sosyal Medya

E-Liste