TARIM BAKANLIĞI'NIN BİTKİ KORUMA ÜRÜNLERİNİN REÇETELİ SATIŞI YÖNETMELİĞİNE KARŞI AÇTIĞIMIZ DAVADA VERDİĞİ CEVAP

GENEL MERKEZ ( )
01.12.2009 (Son Güncelleme: 02.12.2009 11:51:44)

T.C. TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI

Hukuk Müşavirliği  

DANIŞTAY ONUNCU DAİRE BAŞKANLIĞINA

 

Dosya Esas No:2009/10368

CEVAP VEREN (DAVALI) :Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ANKARA

KARŞI TARAF(DAVACI) : TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası

VEKİLİ : Av .Zühal Sirkecioğlu Dönmez

Bestekar Sok. No:49/5 Kavaklıdere/ANKARA

TEBLİĞ TARİHİ : 17.09.2009

KONU : Davaya karşı cevaplarımızın sunulması ile davanın reddi talebidir.

CEVAPLARIMIZ :  

Davacı TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası tarafından, 12.02.2009 tarih ve 27139 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 3.maddesinin 2.cümlesinin; 4 .maddesinin; 9.maddesinin 4.fıkrasının 2.cümlesinin; 11.maddesinin l. fıkrasının(g) ve (ğ) bentlerinin 1.,4. ve 6.fıkrasının; 13.maddesinin 1.ve 2.fıkralarının;14.maddesinin 1.fıkrasının (a) ve (ç) bentleri ile 2.fıkrasının; 15.maddesinin 1.,3. ve 4.fıkralarının;16.maddesinin ve 18.maddesinin 2.fıkrasının iptali istemi ile Bakanlığımız aleyhine açılmış olan işbu dava hukuki dayanaktan yoksun bulunmaktadır.

Davacı tarafından açılan davanın süreaşımı yönünden incelenmesi suretiyle bu yönden reddine karar verilmesini talep ediyoruz.

Bakanlığımızca yeni bir yönetmelik hazırlanarak 12.06.2009 tarih ve 27256 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş,bu yönetmeliğin 18.maddesi gereğince 12.02.2009 tarih ve 27139 Resmi Gazetede yayımlanan Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin yürürlükten kaldırılmıştır. Bakanlığımız aleyhine açılan iş bu dava konusuz kalmış olup,davanın reddine karar verilmesini talep ediyoruz.

Türkiye‘de zirai mücadelede kullanılan bitki koruma ürünleri, 6968 sayılı "Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu" ve 11142 sayılı "Zirai Mücadele İlaç ve Aletleri Hakkında Nizamname" ile bu Kanun ve Nizamnameye istinaden çıkarılmış olan "Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması Hakkında Yönetmelik" esaslarına göre ruhsatlandırılmakta ve piyasaya arz edilmektedir.

Dünyanın birçok ülkesinde bitki koruma ürünlerine kısıtlı kullanım veya kısmi reçeteli satış uygulanmaktadır. Ülkemizde de bazı bitki koruma ürünleri bu ülkelerde olduğu gibi reçeteli olarak satılmakta iken bitki koruma ürünlerinin daha güvenli kullanımı, izlenebilirliğinin sağlanması amacıyla yeni bir uygulama başlatılmış ve 12 Şubat 2009 tarih ve 27139 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik" ile Bakanlığımızdan ruhsat alan tüm bitki koruma ürünlerinin satışına reçete zorunluluğu getirilmiştir. Bu uygulamanın yeni olması nedeniyle başlangıçta bazı sıkıntıların yaşanması muhtemeldir. Ancak bu sıkıntıları en aza indirmek amacıyla Bakanlığımızca bazı çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalar;

-Bakanlığımızca yıllardır tartışılan ve gündemde olan reçeteli satışa geçilmeden 1 yıl öncesinden İl Müdürlükleri ve Üniversitelerin ilgili bölümleri ile toplantılar yapılmış, bu konuda paydaşlar bilgilendirilmiştir.

-Hazırlanan taslak yönetmelik için Gaziosmanpaşa Üniversitesi, TİSİT, ZİMİD, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği, Akdeniz Üniversitesi, Ege Üniversitesi, Gıda Güvenliği Derneği, Türkiye Ziraat Odaları Birliği, Selçuk Üniversitesi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Ziraat Mühendisleri Odası, Tarımsal potansiyeli. yüksek olan İl Tarım Müdürlükleri ve Bakanlığımızın ilgili birimlerinden alınan görüşler değerlendirilmiş ve gelen görüşlerin birçoğu yönetmelik oluşturulurken dikkate alınmıştır.

-Uygulamada sıkıntı yaşanmaması amacıyla gerekli altyapı çalışmaları da yapılmıştır. Bu çerçevede Üniversite öğretim elamanları destekli İl ve İlçe Tarım Müdürlüklerinde görevli 206 Ziraat Mühendisine eğiticilerin eğitimi şeklinde eğitim yapılmış ve bu kişilerinde illerindeki ziraat mühendislerine eğitim vermesi bağlanmıştır.

-Reçete yazmaya yetkili kişilerin reçete yazarken sorunlarla karşılaşmaması amacıyla gerekli teknik desteğin verilmesi için Bakanlığımız teknik talimatları güncellenmiş, Bakanlıkça ruhsatlandırılan Bitki Koruma Ürünlerinin Bitkilere göre, zararlı ve hastalıklara göre tavsiyelerini içeren Vademecum şeklinde kitap hazırlanmış ve 10.000 adet bastırılarak reçete yazma yetkisine sahip kişilere ücretsiz olarak Nisan 2009 ayının sonuna kadar dağıtılması sağlanmıştır.

-Ayrıca yukarıda da belirtildiği üzere 12 Şubat 2009 tarih ve 27139 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik" in uygulanmasında karşılaşılan sıkıntılar ve daha önceden öngörülemeyen nedenlerden dolayı yeniden hazırlanan yönetmelik 12 Haziran 2009 tarih ve 27256 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve eski yönetmelik (12 Şubat 2009 tarih ve 27139 sayılı) yürürlükten kaldırılmıştır. Yeni yönetmelik ile birlikte, 30 Eylül 2009 tarihi itibariyle İl Tarım Müdürlükleri aracılığı ile 9.468 kişiye bitki koruma ürünü reçete yazma yetkisi verilmiştir.

Dava dilekçesinde gündeme getirilen 7472 Sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanun, ziraat yüksek mühendislerinin değişik zirai konularda uzmanlıklarını belirleyen bir kanundur. Bu Kanun hükümlerine göre davacının da iddia ettiği gibi ziraat yüksek mühendislerinin mesleki iştigal veya ihtisas sahaları dahilinde olmak üzere araştırma, ıslah yetiştirme, toprak muhafaza, zirai mücadele, ziraat alet ve makineleri, bahçe mimarisi, toprak tasnifi, toprak, su, gıda, yem, kimyevi gübre, nebat tahlilleri, teknoloji, zootekni, zirai ekonomi gibi bilumum zirai hizmet ve faaliyetlerde bulunmaya, lisans aldıkları veya ihtisas yaptıkları sahalara ait keşif, plan ve projeleri hazırlamaya ve tatbik etmeye, bütün bu sahalarda gerekli kontrol, muayene, ekspertiz, ehlivukuf işlerini görmeye, raporlar tanzim etmeye, zirai danışma büroları ve laboratuarları açmaya, husus i müessese ve işletmeler kurmaya ve idare etmeye ve bunların mesul müdürlüğünü ifaya salahiyetli olduklarını düzenlemiştir. Bu kanun hükmü zirai mücadelede bitki koruma ürünü tavsiye edilmesi (reçete yazılması) mütehassıslığı (uzmanlığı ) öngörmektedir, (Ek -1)

Ülkemizde Ziraat Fakülteleri; Bitki Koruma, Tarla Bitkileri, Bahçe Bitkileri, Tarım Alet ve Makineleri, Su Ürünleri, Tarım Ekonomisi, Tarımsal Yapılar ve Sulama, Zootekni ve Toprak bölümlerinden mezun vermektedir. Dolayısıyla tüm bölümlerde ayrı dersler okutulmaktadır.Bu bölümlerden mezun olanlar uzman olmayıp, uzmanlık için ayrıca yüksek lisans ve doktora yapmaktadır.

Zirai mücadelede zararlı organizmalara karşı yapılacak tavsiye edilecek bitki koruma ürünleri için yazılacak reçetelerin, tüm ziraat mühendisleri tarafından yapılması davacı tarafından talep edilmektedir. Yukarıda belirtilen bilgiler dikkate alındığında Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine ilişkin Tüzüğe göre bitki koruma ürünü reçete yazma işinin bölüm farkı gözetilmeden tüm ziraat mühendisleri tarafından yapılması, kendi yasalarında uzmanlık öngören yasal düzenlemeyle de çelişmektedir. Bu nedenle bu işi en iyilerin yapması için uzmanlık seviyesini belirlemek üzere sınav zorunluluğu getirilmiştir.

Davacı tarafça dile getirilen pilot bölge uygulaması;

a)Ülkemizde üreticilerin ihtiyaç duydukları bitki koruma ürünlerini temin edebilmeleri için Bakanlığımızdan yetki almış zirai ilaç bayilerinden almaları şartıyla, herhangi bir kısıtlamanın bulunmaması,

b )Herhangi bir bölgede yapılacak pilot bölge uygulamasında üreticilerin ihtiyaç duydukları bitki koruma ürünlerinin teminde herhangi bir zorlama ve kısıtlamanın yapılamayacağı,

c )Bu konuda kontrolün yapılmasının mümkün olmaması,

d)Bakanlığımızca ruhsatlandırılan bitki koruma ürünlerinin kullanımının ülke genelini kapsaması,

e )Çevre sağlığı ve insan sağlığı açısından konunun önemi,

dikkate alınarak mümkün olmamıştır.

Dava dilekçesinde yer alan kaçak ve seyyar ilaçların artacağı yönündeki iddia gerçek dışıdır. Çünkü, bitkisel ürünlerin üretiminden pazarlama aşamasına kadar geçen süreçte kullanılan bitki koruma ürünlerinin Zirai Mücadele Teknik Talimatlarına ve diğer kimyasalların teknik tavsiyelerine uygun ve kontrollü olarak kullanılmasını, Türk Gıda Kodeksi ve kalıntı değerlerine uygun bitkisel ürün arzını, tüketici sağlığı ve çevrenin korunması ile üründe izlenebilirliğinin sağlanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla Bakanlığımızca hazırlanan "Bitkisel Üretimde Kullanılan Kimyasalların Kayıt Altına Alınması ve İzlenmesi Hakkında Yönetmelik", 12 Şubat 2009 tarih ve 27139 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikten önce, 04.11.2008 tarih ve 27044 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve uygulama başlatılmıştır. (Ek-2)

Ayrıca tarladan sofraya güvenli ürün ulaştırılmasına yönelik olarak üreticilerin yetiştirdikleri ürünlerde kullandıkları bitki koruma ürünlerinin etiket bilgileri ve teknik talimatlar doğrultusunda bitki koruma ürünlerinin ruhsat sahibi firma veya distribütörü, üreticisi, toptancısı ve bayilerdeki dağıtım hareketlerinin izlenmesine yönelik elektronik ortamda takibini sağlayabilmek amacıyla oluşturulacak yazılım programı ile ilgili Çanakkale, Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli illerinde 31.08. 2010 tarihine kadar bir pilot çalışma başlatılmıştır. (Ek-3)

Yapılan bu çalışma ve uygulamalarda satılan ve uygulanan bitki koruma ürünlerinin takibinin yapılacak olması ve uygulamalarda kullanılacak bitki koruma ürünlerinin reçete karşılığı satın alınacak olması, aksi yönde hareket edecek üreticilere ve zirai ilaç bayilerine "Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik" ve "Bitkisel Üretimde Kullanılan Kimyasalların Kayıt Altına Alınması ve İzlenmesi Hakkında Yönetmelik" ile cezai yükümlülüklerin getirilmesi nedenleriyle, kaçak ve seyyar satışlar artmayacak aksine azalacak ve ortadan kalkacaktır.

Davacı tarafın kamu çalışanı ve özel sektör çalışanı ziraat mühendislerinin görev ve yetki alanlarının sınırlarının net olarak belirlenmediği yönündeki iddiasına gelince, Yönetmelikte Bakanlığımızdan reçete yazma yetkisi alacak olan kişilerin sadece ziraat mühendisi, ziraat teknikeri ve ziraat teknisyeni olmaları dikkate alınmış ve görev yeri sınırlaması yapılmamıştır.

- Davacı tarafça davaya konu edilen Yönetmeliğin 3.maddesinin 2. cümlesi ile ilgili olarak;

Bakanlığımız teşkilatlarında görev yapan ve reçete yazma yetkisine sahip kişilerin yazdıkları reçete için çalıştıkları birim tarafından alınacak ücretler konusunda sıkıntı yaşanmaması için dayanak olarak 969 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Merkez ve Taşra Kuruluşlarına Döner Sermaye verilmesi Hakkında Kanunun 3.maddesi belirtilmiştir. Ancak yürürlüğe giren yönetmelik ile uygulamada sıkıntıların yaşanmaması ve üreticilerin ek bir yük ile mağdur olmaması amacıyla bitki koruma ürünü reçetesi için herhangi bir ücret alınmaması hususunda 28.04.2009 tarih ve 15293 sayılı yazı ile İl Müdürlükleri uyarılmıştır.(Ek-4) Zaten 12 Haziran 2009 tarih ve 27256 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelikte bu cümle çıkarılmış ve reçete ücretleri ile ilgili yeni yönetmelikte herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. (Ek -5)

- Davaya konu edilen 4. madde ile ilgili olarak;

Uygulamada olan Yönetmelikte Ziraat Mühendislerinin görev ve yetkileri ile çalışma alanlarına herhangi bir kısıtlama getirilmemiştir. Bakanlığımızca reçete yazma yetkisi verilen kişilerin görev yerleri üye oldukları kuruluşlar dikkate alınmamış sadece ziraat mühendisi, ziraat teknikeri, ziraat teknisyeni olmaları dikkate alınmıştır.

-Yönetmeliğin dava konusu edilen 9. maddesinin 4. fıkrasının 2. cümlesi ile ilgili olarak;

Bitki koruma ürünlerinin takibi ve reçeteli sistemin kontrolünün sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi amacıyla 12.02.2009 tarih ve 27139 sayılı "Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik"te yer alan reçete yazma yetkisine sahip kişilerin sadece yetki belgesini aldıkları ilde reçete yazabilme ve yazılan reçetedeki ilaçların üreticiler tarafından sadece o ildeki ilaç bayilerinden temin edilme zorunluluğu (il sınırlaması), 12.06.2009 tarih ve 27256 sayılı Yönetmelik ile uygulamadan kaldırılmıştır.(Ek-6)

-Yönetmeliğin davaya konu edilen 11.maddesinin 1. fıkrasının (g) bendinde "Bakanlıktan sertifika almış" cümlesi ile ilgili olarak;

Yürürlükte olan yönetmelik ile bitki koruma bölümü mezunu veya bitki koruma ana bilim dalında yüksek lisans veya doktora yapmış ziraat mühendislerine herhangi bir eğitim ve sınav şartı olmaksızın reçete yazma yetkisi verilebilmektedir. Zirai mücadele araştırma enstitülerinde ve Tarımsal araştırma enstitülerinde bitki koruma hizmetlerinde en az 3 yıl süre ile görev yapan ziraat mühendislerine, İl müdürlüklerinde bitki koruma şubelerinde ve İlçe müdürlüklerinde bitki koruma hizmetlerinde en az 5 yıl süre ile görev yapan ziraat mühendisleri ile bu görevlerde bulunmuş emekli ziraat mühendislerine herhangi bir eğitim ve sınav şartı olmaksızın reçete yazma yetkisi verilebilmektedir. Ancak gerçek ve tüzel kişi ve kuruluşlarda görevli ve yukarda sayılanlar dışında farklı bölüm mezunları ziraat mühendisleri ile ziraat teknikeri ve teknisyenlerine merkezi sınav şartı getirilerek gerekli değişiklik yapılmıştır.(Ek-7)

-Yönetmeliğin dava konu edilen 11.Maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendi ile ilgili olarak;

12 Şubat 2009 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik ile Bakanlığımız İl Tarım Müdürlükleri ile İlçe Tarım Müdürlüklerinde görevli personel dikkate alınarak özellikle Bakanlığımız dışında çalışan reçete yazabilecek kişilerin devreye girmesinden önce reçeteli sistemin uygulanmasında herhangi bir sorunun yaşanmaması amacıyla sadece İl Tarım Müdürlükleri Bitki Koruma Şube Müdürlükleri ile İlçe Tarım Müdürlükleri bitki koruma hizmetlerinde görevli ziraat teknisyeni ve teknikerlerine reçete yazma yetkisi verilmiştir.12 Haziran 2009 tarih ve 27256 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik" in 9 uncu maddesinin (g) bendi gereği ise, Ziraat Teknikeri ve Ziraat Teknisyenlerine kamuda çalışma şartı olmaksızın aynı yönetmeliğin 12. maddesi gereği yapılacak sınavda 70 ve üzeri puan alınması şartıyla reçete yazma yetkisi verilebilmektedir.(Ek-8) Ziraat Teknikeri ve Ziraat Teknisyenlerinin okudukları dersler ve gördükleri uygulamalı eğitim dikkate alındığında Bakanlığımızca veya Milli Eğitim Bakanlığınca veya Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığınca yapılacak 12 Haziran 2009 tarih ve 27256 sayılı Yönetmeliğin Ek-3‘ünde yer alan konuları içeren merkezi sınavı başarmaları halinde reçete yazma yetkisine sahip olmaları konusunda herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.(Ek-9)

- Yönetmeliğin dava konusu 12.maddesinin l. fıkrası ile ilgili olarak;

Bakanlığımızca uygulamaya konulan reçeteli satış sisteminin başarıyla ve sorunsuz uygulanabilmesi için kontrol ve izlenebilirlik büyük önem taşımaktadır. Üreticilerimizin yanlış, gereksiz ve fazla ilaç kullanmasının önlenmesi, bitki koruma ürünlerinin doğru zamanda ve doğru şekilde kullanımının yapılması ve kullanılan bitki koruma ürünleri ile reçete yazan kişilerin izlenebilirliğinin sağlanabilmesi amacıyla web tasarımlı kayıt sistemine kayıt yapılarak Bakanlığımız İl Müdürlüklerince yönetmelikte belirtilen şartları taşıyan kişilere Reçete Yazma Yetki Belgesi verilmektedir.Kontrol için Bakanlığımızdan yetki almayan kişiler reçete yazamaz. Ülkemizde zirai mücadele ve zirai karantina ile ilgili konularda Bakanlığımıza yetki veren 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanununun 38.maddesi (Ek-10) dikkate alındığında, bitki koruma ürünlerinin piyasaya arzının ve satışının Bakanlığın kontrolü ve koyacağı şartlara tabi olması gerekliliği göz önüne alınarak izlenebilirlik ve kontrol için Bakanlığımızca Reçete Yazma Yetki Belgesi vererek reçete yazacak kişilerin kayıt altına alınmasında herhangi bir kanuna aykırılık yoktur.

-Yönetmeliğin davaya konu edilen 12.maddesinin 4. ve 6. fıkraları ile ilgili olarak;

12 Haziran 2009 tarih ve 27256 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik ile zirai mücadele araştırma enstitülerinde, tarımsal araştırma enstitülerinin bitki koruma hizmetlerinde en az 3 yıl süre ile görev yapan ziraat mühendisleri, İl Müdürlüklerinde bitki koruma şubelerinde ve İlçe Müdürlüklerinde bitki koruma hizmetlerinde en az 5 yıl süre görev yaparak emekli olmuş ziraat mühendislerine herhangi bir eğitim ve sınav şartı olmaksızın reçete yazma yetkisi verilebilmektedir.(Ek-11)

- Yönetmeliğin davaya konu edilen 13.maddesinin 1 ve 2. fıkraları ile ilgili olarak;

12 Haziran 2009 tarih ve 27256 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik gereği il ve ilçe müdürlüğünce düzenlenen reçete yazma yetki belgeleri, reçete yazmaya yetkili kişilerin kayıt altına alınması, kontrollerin daha sağlıklı yapılması ve izlenebilirliğin sağlanması amacıyla 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunun Bakanlığımıza vermiş olduğu yetkiye dayanılarak verilmektedir. Bakanlığımızca reçete yazma yetkisi verilen kişilerin görev yerleri üye oldukları kuruluşlar (oda, dernekler veya birlikler vb.) dikkate alınmamış sadece ziraat mühendisi, ziraat teknikeri, ziraat teknisyeni olmaları dikkate alınmıştır.

-Yönetmeliğin dava konusu edilen 14.maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi ile ilgili olarak;

12 Şubat 2009 tarih ve 27139 sayılı Yönetmelikte, reçete yazma yetkisinin gerçek ve tüzel kişiliklere verilmesi şeklinde düzenleme yapılmış ancak, 12 Haziran 2009 tarih ve 27256 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmeliğin 11. maddesi ile bu uygulamaya son verilerek reçete yazma yetkisine sahip olacak kişilerin sadece ziraat mühendisi, ziraat teknikeri ve ziraat teknisyeni olması dikkate alınması nedeniyle kişisel bilgilerinin istenmesi uygulamaya konulmuştur. (Ek-12)

-Yönetmeliğin 14.maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendi ile ilgili olarak;

12 Şubat 2009 tarih ve 27139 sayılı Yönetmelikte, Bakanlığımızdan reçete yazma yetkisi alacak kişiler için Bakanlık veya Bakanlığın uygun göreceği kuruluşlarca yapılacak eğitime katılma şartı getirilmiştir.12 Şubat 2009 tarih ve 27139 sayılı Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra aynı yönetmeliğin 11.maddesinin (g) bendinde belirtilen Bakanlıktan sertifika almış danışman ziraat mühendislerine eğitim vermek üzere "Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik" (Ek-B) dikkate alınarak Bakanlığımız Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğünce yeterlilik belgesi almış Ziraat Mühendisleri Odası 16.03.2009 tarihli başvuru (Ek-14) dikkate alınarak yetkilendirilen (Ek-15) davacı TMMOB Ziraat Mühendisleri Odasınca, diğer kişiler için ise Bakanlığımız İl Müdürlüklerinin Üniversite öğretim elemanları destekli eğitimler yapılmıştır. Eğitim şartının kaldırılmasını isteyen davacı tarafından bakanlıktan eğitim verme yetkisi alınarak yüklü bir ücret karşılığında eğitim düzenlenmesi de çelişkidir. Ancak uygulamada yaşanılan sıkıntılar dikkate alınarak 12.06.2009 tarih ve 27256 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik ile reçete yazma yetkisi almak isteyenler için eğitim şartı uygulamadan kaldırılmış ve bitki koruma bölümü mezunu olmayan ziraat mühendisleri ile ziraat tekniker ve ziraat teknisyenlerine, Bakanlıkça veya Milli Eğitim Bakanlığınca veya ÖSYM Başkanlığınca yapılacak merkezi sınavda 70 ve üzeri puan almaları halinde Bakanlığımızca reçete yazma yetkisi verilebilmesi sağlanmıştır.(Ek-16)

- Yönetmeliğin dava konu 15. maddesinin 1.,3. ve 4. fıkraları ile ilgili olarak;

12.06.2009 tarih ve 27256 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik" ile reçete yazma yetkisi alabilmek amacıyla verilen eğitimler kaldırılmış yerine merkezi sınav sistemi getirilmiştir. (Ek-16)

 

- Davacı tarafça iptali istenilen 16. madde ile ilgili olarak;

Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzüğe göre bitki koruma ürünü reçete yazma işinin bölüm farkı gözetilmeden tüm ziraat mühendisleri tarafından yapılması, kendi yasalarında uzmanlık öngören yasal düzenlemeyle (7472 Sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanun) çelişmektedir. Bu nedenle bu işi en iyilerin yapması için uzmanlık seviyesini belirlemek üzere 12.06.2009 tarih ve 27256 sayılı Yönetmelik ile eğitim ve eğitim sonunda yapılan sınav uygulamadan kaldırılmış yerine Bakanlıkça veya ülkemizde sınav yapmaya yetkili Milli Eğitim Bakanlığınca veya Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığınca yapılacak merkezi sınav getirilmiştir.(Ek-16)

-Yönetmeliğin davaya konu 18. maddesinin 2.fıkrası ile ilgili olarak;

Bu uygulama başlamadan önce bayiler tarafından özellikle ticari kaygılar yüzünden çiftçiler yanlış yönlendirilerek, birden fazla ve gereğinden fazla ilaç kullanımı, tavsiye dışı ilaç kullanımı vb. sorunlarla mağdur duruma düşmekteydi. Bu nedenle ilacı satan ile yazan kişilerin ayrı olması gerekliliği dikkate alınarak zirai ilaç bayilerine reçete yazma yetkisi verilmemiştir.

Dava dilekçesinde, birçok konuda ruhsatlı bitki koruma ürününün bulunmamasından kaynaklanan sıkıntıların yaşanacağı iddia edilmekte ise de; 12 Haziran 2009 tarih ve 27256 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelikte Zirai mücadelede teknik talimatı veya tesviye edilecek ilacı bulunmayan konular için acil ve salgın durumlarında; Zirai Mücadele Teknik Talimatlarında herhangi bir bitkisel ürün için ruhsatlı bitki koruma ürünü bulunmaması halinde ilgili enstitünün yapacağı değerlendirme sonucuna göre, Genel Müdürlükçe geçici bir süreyle bitki koruma ürünlerine reçete ile kullanım izni verilebilmesini sağlayacak düzenleme yapılmıştır.(Ek-17) Konu ile ilgili olarak hazırlanan talimat İl Müdürlükleri ile Araştırma Enstitülerine gönderilmiştir .(Ek -18)

Yine dava dilekçesinde, Bakanlığımızdan reçete yazma yetkisi almış özelde çalışan kişilerin olmadığı ileri sürülmektedir.30.09.2009 tarihi itibariyle İl Tarım Müdürlükleri aracılığı ile 9.468 kişiye Bitki Koruma Ürünü Reçete Yazma Yetkisi verilmiştir. Bu sayı her geçen gün daha da artmaktadır. Bu kişilerin yaklaşık % 50‘si kamu dışında özel sektörde görev yapmaktadır. Ayrıca, Bakanlığımızca yapılan yetkilendirme gereği (Ek-15) davacı Oda tarafından düzenlenen eğitimlere katılarak Bakanlığımızdan reçete yazma yetkisi almış olan kişiler düşünüldüğünde davacının iddia konusunda büyük bir çelişkide olduğu görülmektedir.

Davacı tarafın üretici köylülerin mağdur olacağına dair iddiası da dayanaktan yoksundur. Bu uygulama başlamadan önce çiftçiler yanlış yönlendirilerek özellikle ticari kaygılar yüzünden birden fazla ilaç kullanımı, gereğinden fazla ilaç kullanımı, tavsiye dışı ilaç kullanımı vb. sorunlarla mağdur duruma düşmekteydi. Yapılan düzenleme ile çiftçilerin herhangi bir mağduriyeti söz konusu değildir. Reçete yazma yetkisine sahip kişiler tarafından yazılacak reçetelerde aktif madde yazılması şartı bulunmaktadır. Üretici, reçetede yazılı olan aktifi içeren istediği ürünü istediği zirai ilaç bayisinden alabilmektedir. Ayrıca 70 milyon tüketicinin sağlığının korunması, ihracatta yaşanan kalıntı sorununun önüne geçilmesi ve dış ticarette ülkemiz itibarının sarsılmaması açısından üreticinin kullanmaması gereken ilacı ilaç bayilerinden kolayca alamaması çok büyük önem taşımaktadır. En üst düzeyde kamu yararı bulunmaktadır. Ülkemizde ticari isim üzerinde reçete yazılması firmaları ön plana çıkararak reçete yazanları, firmalarla ilişki içinde veya ön yargılara neden olması muhtemel bulunduğundan etkili madde ismi yazılmakta tercih üreticiye bırakılmaktadır. Ayrıca yukarıda da ifade edildiği üzere 30.09.2009 tarihi itibariyle İl Tarım Müdürlükleri aracılığı ile yaklaşık 9.468 kişiye Bitki Koruma Ürünü Reçete Yazma Yetkisi verilmiştir. Bu sayı gün geçtikçe daha da artacaktır. Ülkemizde ÇKS sistemine kayıtlı olarak yaklaşık 3 milyon üretici bulunmaktadır. 3 milyon üretici için değerlendirme yapıldığında reçete yazma yetkisine sahip 1 kişi için yaklaşık yılda 311 üretici düşmektedir. 365 gün üzerinden değerlendirme yapıldığı zaman 1 günde reçete yazma yetkisine sahip 1 kişi için yaklaşık 1 üretici düşmektedir. Üretim potansiyeli olan illerdeki reçete yazma yetkisine sahip ziraat mühendisi sayısının daha fazla olduğu, birçok üreticinin zaten kendi bünyesinde çalışan danışman ziraat mühendisine sahip olduğu gerçeğinden hareketle herhangi bir sorun yaşanması mümkün değildir.

Yukarıda da ayrıntılı olarak izah edildiği gibi davaya konu edilen işlem hukuka aykırılık taşımamakta olup, Bakanlığımız aleyhine açılan davanın reddini talep ediyoruz.

SONUÇ VE İSTEM :  

Yukarıda arz olunan ve re‘ sen dikkate alınacak diğer nedenlerle davanın reddine ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar  verilmesini arz ve talep ederim.

 

TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI ADINA

Deniz EREN

Hukuk Müşaviri

 

EK:

Bakanlığımız Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünce intikal ettirilen belgeler (1 adet dosya)

Okunma Sayısı: 2171