TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI'NIN TOHUMCULUK YÖNETMELİĞİNE KARŞI AÇTIĞIMIZ DAVAYA YANITI
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
Hukuk Müşavirliği
Sayı : B.12.0.HKM.0.01-641.02-İD.2009-636
KONU: TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası
DANIŞTAY ONUNCU DAİRE BAŞKANLIĞINA
Dosya Esas No:2009/8802
16.9.2009
CEVAP VEREN (DAVALI): Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ANKARA
KARŞI TARAF (DAVACI) : TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası
VEKİLİ : Av. Devran Melik Saatçioğlu
Karanfil Sok.No:28/12 Kızılay/ANKARA
TEBLİĞ TARİHİ : 17.08.2009
KONU : Davaya karşı cevaplarımızın sunulması ile öncelikle yürütmenin durdurulması talebinin ve akabinde davanın reddi talebidir.
CEVAPLARIMIZ
Davacı TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası vekilince, Tohumculuk Sektöründe Yetkilendirme ve Denetleme Yönetmeliğinin 6. maddesinin 4/a ve b bentleri, 8. maddesinin 1/ç bendi, 10. maddesinin 2/a bendi, 11. maddesinin 1/b bendi, 12. maddesinin 2/a bendi, 14. maddesinin 1/b bendi, 15. maddesinin 2/a bendi, 16. maddesinin 1/b bendi, 17. maddesinin 2/a bendi, 20. maddesinin 1/b bendi, 22. maddesinin 4/a bendi, 24. maddesinin 1/b ve c bentleri ile 31. maddesinin iptali talep edilmekte ise de; Bakanlığımız aleyhine açılmış olan işbu dava hukuki dayanaktan yoksun bulunmaktadır.
Bakanlığımız aleyhine açılan davanın süreaşımı yönünden incelenerek öncelikle bu yönden reddine karar verilmesini talep ediyoruz.
Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğünce davaya dair olarak bilgilerde de ifade edildiği üzere, Tohumculuk Sektöründe Yetkilendirme ve Denetleme Yönetmeliğinin Madde 6 4/a. Madde 10 2/a, Madde 12 2/a, Madde 15 2/a, Madde 22 4/a bendi, 3.7.1988 tarih ve 19861 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tohumlukları Perakende Satacakların Uyacağı Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre ziraat teknikeri ve teknisyenlerine verilmiş olan hakların devamından ibaret olup, söz konusu düzenleme yeni bir düzenleme değildir. Bu düzenleme 1988‘den bu yana uygulanarak birçok ziraat teknisyeni ve teknikere tohumluk satışı için yetki verilmiş durumdadır.
Yönetmeliğin 6. maddesinin 4/b bendi peyzaj amaçlı tohumluk üreticilerine yönelik olup, peyzaj mimarlarının da bu üretimde söz sahibi olmaları yapılan iş itibarı ile normaldir. Bu bölüm, 21.03.2006 tarihli ve 26115 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan "Serbest Müşavirlik, Peyzaj Mimarlığı Hizmetleri Uygulama, Tescil, Belgelendirme, Mesleki Denetim ve En Az Ücret Yönetmeliği‘nin Peyzaj Mimarlığı Hizmetleri başlıklı 5. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan "Süs bitkileri üretimi; peyzaj tasarım, çevre düzenleme, projelendirme ve peyzaj uygulamasında kullanılan bitkisel materyalin üretiminin koordinasyonu ve planlamasıdır." hükmüne göre yönetmeliğe eklenmiştir.
Davacı taraf, Yönetmeliğin Madde 8 l/ç, Madde 11 l/b, Madde 14 l/b, Madde 16 l/b, Madde 20 l/b, Madde 24 I/c bentlerinde belirtilen eğitimleri yalnızca ziraat mühendislerine verilecek olan eğitimler olarak algılamıştır. Burada bahsedilen eğitimler gerçek veya tüzel kişi olarak yetkilendirilen kişilerin kendilerinin veya temsilcilerinin katılımı ile yapılan mevzuat ve uygulamalara yönelik eğitimler olup ziraat mühendislerinin veya diğer teknik elemanların bu toplantılara katılımı zorunlu değildir. Bu eğitimlere çoğunlukla şirket temsilcileri veya sahipleri katılmakta olup, eğitim konuları da ziraat mühendisleri odasının alanına giren konular değildir. Davacı tarafça bu yetkinin tüzel kişilere de verildiği göz ardı edilmiş durumdadır.
Yönetmeliğin 17 2/a bendi doku kültürü ile tohumluk üreticileri ile ilgili olup, biyologlar ve biyoteknoloji bölümlerinden mezun olan kişiler de doku kültürü teknolojisinde yeterli eğitime sahiptir. Doku kültürü yöntemi biyoteknolojinin bir ürünü olup, bu yöntemin yalnızca ziraat mühendislerinin tekeline bırakılması biyolog ve biyoteknologların haklarının gasp edilmesi anlamına gelecektir.
Yönetmeliğin Madde 24 l/b de tohumlukların perakende satışlarının teknik eleman tarafından yapılması hükme bağlanmıştır. Tohum, tarımsal ürün girdilerinin en önemlisi olup eksik veya yanlış kullanımı sonucunda geri dönülemez kayıplara neden olacaktır. Bu nedenle tohum satışlarının o konuda yetkili ve yeterli bilgi birikimine sahip olan kişiler tarafından satılması, çiftçilerin sağlıklı çeşit seçimi ve doğru tarım tekniklerini kullanmaları bakımından çok büyük bir öneme sahiptir. Zaten davacının da tohumun bu niteliklerinden dolayı satışının ehil kişilerce (kendilerine göre ziraat mühendisi) yapılmasını talep etmesi de konunun önemini vurgulamaktadır. Davacı taraf bu maddenin kaldırılması ile teknik bilgisi olan kişilerin satış yetkisini almasını ama satışlara nezaret etmemesini önermektedir.Bu öneri, maddenin kaldırılması için belirtmiş olduğu iddialarla çelişmektedir.
Yönetmeliğin davaya konu edilen 31. maddesinde bu yönetmelik dahilinde verilecek belgelerin ücrete tabi olacağı hükme bağlanmış olup,bu düzenleme de hukuka aykırılık taşımamaktadır. Ayrıca ülkemizde kamusal bir faaliyet için yetki talep eden bütün gerçek ve tüzel kişiler yetki belgesi almak için farklı miktarlarda ücret ödemektedirler. Bu yetkiyi alan gerçek veya tüzel kişiler tohumluk satışı konusunda yetkilendirilecek olup, özel bir statü kazanacaklardır. Bu ücretler kuruluşların Döner Sermayelerine yatırılmakta olup maddede geçen "28.12.2006 tarihli ve 26390 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre, hizmeti veren kuruluşun döner sermaye işletmesi hesabına peşin olarak yatırılır" hükmü ücretlerin hizmeti veren kuruluşlarının döner sermaye hesaplarına yatırılacağını hükme bağlamaktadır.
Serbest çalışan ziraat mühendislerinin davacı odaya üye olmaları kanuni bir zorunluluk olup, yönetmelikte bu zorunluluğun tekrarlanmasının pratikte hiçbir önemi bulunmamaktadır. Bu talep yönetmeliğin içerisine, anayasa veya kanunlarda belirtilen ve bir zorunluluk olan bütün hükümlerin de konulması anlamına gelir.
Dava dilekçesinde Anayasa Mahkemesi kararına ve Danıştay 10. Dairesinin 2006/6776 E. sayılı ve Danıştay 8. Dairesinin 2006/4114 E. sayılı dosyasında açılan davalarda verilen kararlara atıfta bulunularak dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu iddiasında bulunulmakta ise de, yukarıda da izah edildiği üzere, ileri sürülen iddialar hukuki dayanaktan yoksundur. Kaldı ki, TMMOB Ziraat Mühendisler Odası vekili tarafından Bakanlığımız aleyhine Danıştay 10. Dairesinin 2006/6776 Esas sayılı dosyasında açılan davada, davacının davadan feragati nedeniyle dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiştir.
Davacı tarafça davaya konu edilen işlem hukuka aykırılık taşımamakta olup, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddini talep ediyoruz.
İdari Yargılama Usulü Kanununun 27. maddesine göre yürütmenin durdurulması karan verilebilmesi için idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir. Davacı tarafın yasal koşulları bulunmayan yürütmenin durdurulması talebinin de reddi gerekmektedir.
SONUÇ VE iSTEM : Yukarıda arz olunan ve re‘ sen dikkate alınacak diğer nedenlerle öncelikle yasal şartları taşımayan yürütmenin durdurulması talebinin reddine; yapılacak yargılama neticesinde davanın reddine ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini arz ve talep ederim.
Tarım ve Köyişleri Bakanı Adına
Deniz EREN
Hukuk Müşaviri
EK:
Tohumlukları Perakende Satacakların Uyacağı Esaslar Hakkında Yönetmelik