18 TEMMUZ 2005 TARÝHLÝ VE 25880 SAYILI RESMÝ GAZETE’DE YAYIMLANAN 5403 SAYILI TOPRAK KORUMA VE ARAZÝ KULLANIMI KANUNU’NUN ÝLGÝLÝ MADDELERÝ GEREÐÝ TARIM VE KÖYÝÞLERÝ BAKANLIÐI’NCA HAZIRLANAN VE ODAMIZIN DA GÖRÜÞÜNE SUNULAN TOPRAK KORUMA VE ARAZÝ KULLANIMI KANUNU UYGULAMA YÖNETMELÝÐÝ’NÝN GENELÝ VE MADDELERÝNE ÝLÝÞKÝN DEÐERLENDÝRMEMÝZ AÞAÐIDADIR:

GENELE ÝLÝÞKÝN DEÐERLENDÝRME

ÖNCELÝKLE; “TOPRAÐIN DOÐAL VEYA YAPAY YOLLARLA KAYBINI VE NÝTELÝKLERÝNÝ YÝTÝRMESÝNÝ ENGELLEYEREK KORUNMASINI, GELÝÞTÝRÝLMESÝNÝ VE ÇEVRE ÖNCELÝKLÝ SÜRDÜRÜLEBÝLÝR KALKINMA ÝLKESÝNE UYGUN OLARAK, PLâNLI ARAZÝ KULLANIMINI” AMACI OLARAK BELÝRTEN 5403 SAYILI TOPRAK KORUMA VE ARAZÝ KULLANIMI KANUNU’NUN, ODAMIZIN DA KARÞI ÇIKMASINA KARÞIN, AMACINA VE RUHUNA AYKIRI ÞEKÝLDE KAÇAK YAPILAÞMAYA AF GETÝREN GEÇÝCÝ MADDE 1’Ý ÝÇERMESÝ NEDENÝYLE ANAYASA MAHKEMESÝ’NDE AÇILAN ÝPTAL DAVASINA KONU OLDUÐUNU BELÝRTMEK GEREKMEKTEDÝR.

YARGI SÜRECÝ ÝÞLERKEN, YASANIN 18 TEMMUZ 2005 TARÝHÝNDE YÜRÜRLÜÐE GÝRMESÝ NEDENÝYLE TARIM VE KÖYÝÞLERÝ BAKANLIÐI’NCA YASANIN 5., 7., 8., 10., 11., 12. VE 15. MADDELERÝNE ATIFTA BULUNULARAK HAZIRLADIÐI UYGULAMA YÖNETMELÝÐÝ’NÝN DAYANAÐI, ASLINDA 5., 7., 10., 11., 12. VE 15. MADDELERDE VURGULANAN AÞAÐIDAKÝ 6 ADET YÖNETMELÝKTÝR.

1) TOPRAK KORUMA KURULU’NUN KURULUÞU, ÇALIÞMA USUL VE ESASLARI YÖNETMELÝÐÝ

2) TOPRAK VE ARAZÝ VARLIÐININ BELÝRLENMESÝ VE TOPRAK VERÝ BANKASI YÖNETMELÝÐÝ

3) ARAZÝ KULLANIM PLANLARININ HAZIRLANMASI VE UYGULANMASI YÖNETMELÝÐÝ

4) TARIMSAL AMAÇLI ARAZÝ KULLANIM PLAN VE PROJELERÝ YÖNETMELÝÐÝ

5) TOPRAK KORUMA PROJELERÝ YÖNETMELÝÐÝ

6) EROZYONA DUYARLI ALANLARIN BELÝRLENMESÝ VE KORUNMASI YÖNETMELÝÐÝ

BAKANLIKÇA 1 YIL ÝÇERÝSÝNDE ÇIKARILMASI GEREKLÝ 6 ADET YÖNETMELÝÐÝN, 1 ADET UYGULAMA YÖNETMELÝÐÝ ÞEKLÝNDE, ÜSTELÝK GEREKLÝ AYRINTILARA GÝRÝLMEDEN VE EK 1 ÝLE EK 2 DIÞINDA SOMUT ÖLÇÜTLERE YER VERÝLMEDEN, YALNIZCA YASADAN ALINTI YAPILARAK HAZIRLANMASI DOÐRU VE SAÐLIKLI BÝR YAKLAÞIM OLARAK GÖRÜLMEMEKTEDÝR.

YÝNE, HAZIRLANMASI GEREKEN ARAZÝ KULLANIM PLANLARININ HAZIRLANMASI VE UYGULANMASI YÖNETMELÝÐÝ ÝLE EROZYONA DUYARLI ALANLARIN BELÝRLENMESÝ VE KORUNMASI YÖNETMELÝÐÝ ÝÇERÝSÝNDE BELÝRLENMESÝ GEREKEN ÝLKE VE KURALLARIN, BAKANLIKÇA HAZIRLANACAK UYGULAMA TALÝMATLARINA BIRAKILMASI DA DOÐRU VE SAÐLIKLI BÝR YAKLAÞIM OLARAK GÖRÜLMEMEKTEDÝR.

KONUYU KAMU YARARI VE BÝLÝMSEL GERÇEKLER ÖLÇÜTLERÝ IÞIÐINDA DEÐERLENDÝREN ODAMIZIN ÖNERÝSÝ; UYGULAMA YÖNETMELÝÐÝNÝN GERÝ ÇEKÝLEREK, 5403 SAYILI YASADA BELÝRTÝLEN HER KONU ÝÇÝN AYRI OLMAK ÜZERE YUKARIDA ADLARI SAYILAN TOPLAM 6 ADET YÖNETMELÝÐÝN, GEREKLÝ AYRINTILARI VE SOMUT ÖLÇÜTLERÝ ÝÇERECEK ÞEKÝLDE HAZIRLANMASININ SAÐLANMASIDIR.

BU ARADA, 5403 SAYILI YASA GEREÐÝ 1 YIL ÝÇERÝSÝNDE ÇIKARILMASI GEREKEN “TARIM ARAZÝLERÝNÝN KORUNMASI VE AMACINA UYGUN KULLANILMASINA ÝLÝÞKÝN TÜZÜK”, “BÜYÜK OVA KORUMA ALANLARININ BELÝRLENMESÝ VE KORUNMASINA ÝLÝÞKÝN TÜZÜK” ÝLE “ARAZÝ TOPLULAÞTIRMASI TÜZÜÐÜ” OLMAK ÜZERE TOPLAM 3 ADET TÜZÜK HAKKINDAKÝ ÇALIÞMALARIN TAMAMLANIP ODAMIZA GÖNDERÝLMESÝ DURUMUNDA DA, ODAMIZCA GEREKLÝ KATKININ SAÐLAYACAÐI BÝLÝNMELÝDÝR.

MADDELERE ÝLÝÞKÝN DEÐERLENDÝRME

1) “TANIMLAR” BAÞLIKLI 4. MADDE:

UYGULAMA YÖNETMELÝÐÝ 6 ADET YÖNETMELÝK KONUSUNU ÝÇERMESÝNE KARÞIN; MEVCUT TANIMLARI ÝÇEREN MADDE, “TOPRAK”, “ARAZÝ”, “ARAZÝ YETENEK SINIFLAMASI”, “ARAZÝ KULLANIM PLâNLAMASI”, “TARIMSAL AMAÇLI ARAZÝ KULLANIM PLâN VE PROJELERÝ”, “TOPRAK KORUMA PROJELERÝ” VE “TOPRAK VERÝ TABANI” GÝBÝ YASADA YER ALAN TANIMLARA YER VERMEMESÝ, ÖRNEÐÝN “ÖRTÜ ALTI TARIM ARAZÝLERÝ” TANIMLANIRKEN, “MUTLAK TARIM ARAZÝLERÝ” TANIMINA YER VERMEMESÝ, YASADA OLMAYAN VE YASADAKÝ “SULU TARIM ARAZÝSÝ” TANIMINI DARALTICI ÝÇERÝÐE SAHÝP “SU POTANSÝYELÝ” TANIMINA YER VERMESÝ NEDENLERÝYLE, EKSÝK VE YETERSÝZDÝR.

AYRICA, 4. MADDENÝN (I) BENDÝNDE YER ALAN VE 25 MART 2005 TARÝHLÝ, 25766 SAYILI RESMÝ GAZETE’DE YAYIMLANAN TARIM ARAZÝLERÝNÝN KORUNMASI VE KULLANILMASINA DAÝR YÖNETMELÝK ÝÇÝNDE DE BULUNAN “TARIM ARAZÝLERÝ SINIFI: NÝTELÝKLERÝ EK I DE YER ALAN MUTLAK TARIM ARAZÝLERÝ, ÖZEL ÜRÜN ARAZÝLERÝ, DÝKÝLÝ TARIM ARAZÝLERÝ VE MARJÝNAL TARIM ARAZÝLERÝ” TANIMLARINA, ODAMIZ TARAFINDAN DANIÞTAY’A AÇILAN ÝPTAL DAVASINDA GEREKÇELERÝYLE KARÞI ÇIKILDIÐI BÝLÝNMEKTEDÝR. BU BAÐLAMDA, TARIM ARAZÝLERÝNÝN KORUNMASI VE KULLANILMASINA DAÝR YÖNETMELÝÐÝN YERÝNE GEÇECEK OLAN “TARIM ARAZÝLERÝNÝN KORUNMASI VE AMACINA UYGUN KULLANILMASINA ÝLÝÞKÝN TÜZÜK”TE BU YORUMLAMA SÝSTEMÝNÝN YER ALMASI DURUMUNDA, ODAMIZIN KONUYU TEKRAR YARGI ÖNÜNE GÖTÜRECEÐÝ DE BÝLÝNMELÝDÝR.

2) “TOPRAK KORUMA KURULUNUN TEÞEKKÜLÜ” BAÞLIKLI 5. MADDE:

ESASEN, TOPRAK KORUMA PROJELERÝ YÖNETMELÝÐÝ ADI ALTINDA AYRI DÜZENLENMESÝ GEREKEN BÝR KONUDA, UYGULAMA YÖNETMELÝÐÝNÝN ÝKÝNCÝ BÖLÜMÜ’NDE, TOPRAK KORUMA KURULU’NUN GÖREVLERÝNE AYRI BÝR MADDE OLARAK YER VERÝLMESÝ DAHA UYGUNDUR.

KURUL’UN ÜYE SAYISI VE YAPISI HAKKINDAKÝ DÜZENLEME KARMAÞIK OLUP, METÝNLER YASAYA UYGUN ÞEKÝLDE DAHA AÇIK ÝFADELERLE YENÝDEN YAZILMALIDIR.

5403 SAYILI YASANIN 5. MADDESÝNDE; “HER ÝLDE, VALÝNÝN BAÞKANLIÐINDA, ÝLDEKÝ TARIMDAN SORUMLU BÝRÝM AMÝRÝ TARAFINDAN BAÞKAN YARDIMCILIÐI VE SEKRETARYA HÝZMETLERÝ GÖREVÝ YÜRÜTÜLMEK ÜZERE, ÝLDE PLâN YAPMA YETKÝSÝNE SAHÝP KAMU KURUM VE KURULUÞLARI ÝLE ÜNÝVERSÝTELERDEN, ÜÇ BÝRÝMÝN VE MALÝYE BAKANLIÐININ ÝLDEKÝ ÜST DÜZEY TEMSÝLCÝSÝ ÝLE PLâNLAMA VE/VEYA TOPRAK KORUMA KONULARINDA ULUSAL ÖLÇEKTE FAALÝYETTE BULUNAN KAMU KURUMU NÝTELÝÐÝNÝ HAÝZ MESLEK KURULUÞLARI ÝLE SÝVÝL TOPLUM KURULUÞLARININ YEREL TEMSÝLCÝLERÝNDEN ÜÇ KÝÞÝ OLMAK ÜZERE KURUL OLUÞTURULUR.” ÝBARESÝ VAR ÝKEN, UYGULAMA YÖNETMELÝÐÝNDE MALÝYE BAKANLIÐININ ÝLDEKÝ ÜST DÜZEY TEMSÝLCÝSÝNÝN TEK BAÞINA KURUL’DA YER ALMASI YASAYA UYGUN BÝR DÜZENLEME DEÐÝLDÝR.

ODAMIZ, 5403 SAYILI YASANIN HAZIRLANIÞI SÜRECÝNDE ÖNERÝLERÝMÝZÝN DÝKKATE ALINMADIÐINA VURGU YAPARAK VE YASADAKÝ EKSÝK VE YANLIÞLIÐA DÝKKAT ÇEKEREK, MALÝYE BAKANLIÐI TEMSÝLCÝSÝNÝN 5. GRUP ÜYELER ARASINDA YER ALMASINI ESASEN DOÐRU BULMAMAKTADIR. BUNUNLA BÝRLÝKTE, 4. GRUP ÜYELERDEKÝ DÜZENLEMEYE UYGUN ÞEKÝLDE “ÝLE” BAÐLACINI DOÐRU YORUMLAYARAK MALÝYE BAKANLIÐI TEMSÝLCÝSÝNÝN 5. GRUP ÜYELER ARASINA YAZILMASINI YARARLI GÖRMEKTEDÝR.

AYRICA, TOPLAM ÜYE SAYISININ, ÖZEL UYGULAMA ALANLARI DIÞINDA, RAKAMLA 8 ADET OLARAK BELÝRTÝLMESÝ YARARLI GÖRÜLMEKTEDÝR.

KURUM GÖRÜÞLERÝNE SUNULAN YÖNETMELÝKTE “TÜRKÝYE ODALAR BORSALAR BÝRLÝÐÝ”, “TÜRKÝYE MÝMAR VE MÜHENDÝSLER ODASI”, “ZÝRAAT MÜHENDÝSLERÝ ODASI” VE “ZÝRAAT ODALARI BÝRLÝÐÝ” ÖRNEKLERÝNDE GÖRÜLECEÐÝ ÞEKÝLDE KURUL ÜYESÝ KURUM VE KURULUÞLARIN ADLARININ YANLIÞ YAZILMASI CÝDDÝ BÝR EKSÝKLÝK OLARAK DEÐERLENDÝRÝLMELÝDÝR. BU BAÐLAMDA, “TÜRKÝYE ODALAR VE BORSALAR BÝRLÝÐÝ”, “TÜRK MÜHENDÝS VE MÝMAR ODALARI BÝRLÝÐÝ”, “TMMOB ZÝRAAT MÜHENDÝSLERÝ ODASI” VE “TÜRKÝYE ZÝRAAT ODALARI BÝRLÝÐÝ” ÞEKLÝNDE GEREKLÝ DÜZELTMELER YAPILMALIDIR.

ODAMIZ, 4. GRUP ÝÇÝNDE SAYILAN ÜNÝVERSÝTELERÝN KONUYLA ÝLGÝLÝ FAKÜLTELERÝNÝN YETKÝLÝ TEMSÝLCÝSÝNÝN VALÝLÝKÇE YAPILACAK BELÝRLEMEDE SEÇÝLMEME/SEÇÝLEMEME OLASILIÐINI CÝDDÝ BÝR EKSÝKLÝK OLARAK GÖRMEKTEDÝR. BU BAÐLAMDA, YAPILACAK GRUPLANDIRMADA ÝLGÝLÝ BAKANLIK TEMSÝLCÝLERÝ ÝÇÝN “VEYA” ÝFADESÝ KULLANILMASINI VE ÜNÝVERSÝTE TEMSÝLCÝSÝNÝN GRUP ÝÇÝNDE SEÇÝM DIÞI ASÝL ÜYE OLMASINI DOÐRU BÝR UYGULAMA OLARAK GÖRMEKTEDÝR.

3) “TOPRAK KORUMA KURULUNUN ÇALIÞMA USUL VE ESASLARI” BAÞLIKLI 6. MADDE:

KURULDAKÝ 4., 5. VE 6. GRUPTA YER ALAN ÜYELERÝN VALÝ TARAFINDAN BELÝRLENMESÝ, GÖREVÝN SÜRESÝ VE NÝTELÝÐÝ ÝLE GÖREVÝN SONA ERDÝRÝLMESÝ KOÞULLARINA YÖNETMELÝKTE AÇIKÇA YER VERÝLMESÝ GEREKMEKTEDÝR. AKSÝ DURUMDA, 81 ÝLDE FARKLI VE KEYFÝ UYGULAMALAR ORTAYA ÇIKABÝLECEKTÝR.

MADDENÝN 2. FIKRASINDA YER ALAN “YÖNETMELÝÐÝN BEÞÝNCÝ MADDESÝNÝN DÖRT, BEÞ VE ALTINCI, BENTLERÝNDE YER ALAN ÜYELER SADECE GÖREV ALANI VE PLAN YAPMA YETKÝSÝNE GÖRE GÖREVLENDÝRÝLDÝKLERÝ KONU ÝLE ÝLGÝLÝ OYLAMAYA KATILIR, GÖREV ALANLARI DIÞINDA OY HAKLARI YOKTUR, ANCAK KURULA KONU ÝLE ÝLGÝLÝ GÖRÜÞLERÝNÝ AÇIKLAYABÝLÝR.” ÞEKLÝNDEKÝ DÜZENLEME, KURUL TÝPÝ YAPILANMAYA AYKIRI OLUP, ÝHTÝSAS KOMÝSYONU BENZERÝ BÝR YAPILANMAYI GÜNDEME GETÝRMEKTEDÝR.

KONU ÝLE ÝLGÝLÝ UZMAN KURUM VE KURULUÞLARDAN OLUÞMASI ÖNGÖRÜLEN KURUL ÜYELERÝ ARASINDA OYLAMAYA KATILIMDA AYRIMCILIK YAPILMASI VE BELLÝ KURULUÞLARIN OYLAMAYA KATILMASININ GÖREV ALANI ÝLE SINIRLANDIRILMASI SON DERECE YANLIÞ OLDUÐU GÝBÝ, YASANIN 5. MADDESÝNE DE AYKIRI BÝR DÜZENLEMEDÝR.

YÖNETMELÝKTE, BAÐLI OLDUÐUMUZ ÜST ÖRGÜTÜMÜZ TMMOB ÝLE BÝRLÝKTE AÇIKÇA ODAMIZIN ADININ DA SAYILMASINI TAKDÝRLE KARÞILAMAKLA BÝRLÝKTE, ÖNERÝLERÝMÝZ DOÐRULTUSUNDA GEREKLÝ DÜZELTMELERÝN YAPILMAMASI DURUMUNDA, “ÞEKÝLSEL KATILIMCILIÐI” ESAS ALAN BU TÜR YAPILANMALARIN ÝÇERÝSÝNDE YER ALMAYI DOÐRU BULMADIÐIMIZI DA BELÝRTMEK DURUMUNDAYIZ.

AYRICA, 6. MADDEYE EKLENECEK BÝR FIKRA ÝLE KURUL KARARLARININ KAMUOYUNA AÇIK OLMASININ SAÐLANMASI DA SON DERECE YARARLI OLACAKTIR.

4) “TOPRAK VE ARAZÝ VARLIÐININ BELÝRLENMESÝNÝN USUL VE ESASLARI” BAÞLIKLI 7. MADDE:

ESASEN, TOPRAK VE ARAZÝ VARLIÐININ BELÝRLENMESÝ VE TOPRAK VERÝ BANKASI YÖNETMELÝÐÝ ADI ALTINDA DÜZENLENMESÝ GEREKEN BU MADDE ÝÇERÝSÝNDE, TOPRAK VE ARAZÝ VARLIÐININ BELÝRLENMESÝ KONUSUNDA ÇALIÞACAK KÝÞÝLERDE FARKLI ÖLÇÜTLERÝN UYGULANMASI DOÐRU BÝR YAKLAÞIM DEÐÝLDÝR. BAKANLIK PERSONELÝ ÝÇÝN 7472 SAYILI ZÝRAAT YÜKSEK MÜHENDÝSLÝÐÝ HAKKINDA KANUN VE BUNA BAÐLI OLARAK YÜRÜRLÜÐE KONULMUÞ ZÝRAAT MÜHENDÝSLERÝNÝN GÖREV VE YETKÝLERÝNE ÝLÝÞKÝN TÜZÜK KOÞULLARI ARANMAZKEN, DIÞARIDAN HÝZMET SATIN ALIMINDA BU KOÞULUN ARANMASI ÇÝFTE STANDART OLUÞTURACAKTIR. ODAMIZIN ÖNERÝSÝ; UZMANLIK GEREKEN KONULARDA ÝLGÝLÝ UZMANLARIN ÇALIÞMASI, YANÝ TOPRAK ETÜTLERÝNÝN HER ORTAMDA KATÝ SURETTE TOPRAK KONUSUNDA UZMAN KÝÞÝLERCE YAPILMASININ SAÐLANMASIDIR.

UYGULAMA YÖNETMELÝÐÝNDE YER VERÝLEN “ARAZÝ VE/VEYA TOPRAK ETÜTLERÝ” KAVRAMLARI, AYRINTILI TOPRAK ETÜTLERÝNÝN ARAZÝ ÖZELLÝKLERÝ VE ARAZÝ KULLANIM ÞEKÝLLERÝ HAKKINDAKÝ BÝLGÝLERÝ DE ÝÇERMESÝ NEDENÝYLE, BÝRBÝRÝNÝN YERÝNE ÝKAME EDÝLECEK ÝKÝ AYRI KAVRAM YA DA ÇALIÞMA TÜRÜ OLARAK DEÐERLENDÝRÝLMEMELÝDÝR. BU KONUDA AYRINTILI TOPRAK ETÜTLERÝNÝN YAPILMASI YETERLÝ SAYILMALIDIR. YÖNETMELÝKTE, “ÞÝMDÝKÝ ARAZÝ KULLANIMI (LAND USE)” KAVRAMINA DA AÇIKÇA YER VERÝLMELÝ VE ÖLÇÜTLERÝ BELÝRTÝLMELÝDÝR.

MADDEDE GEÇEN EK 1 (TARIM ARAZÝLERÝ SINIFININ TESPÝTÝNDE KULLANILACAK KRÝTERLER) ÝLE EK 2 (ARAZÝ YETENEK SINIFLAMASI-AYT VEYA ARAZÝ KULLANMA KABÝLÝYET SINIFLAMASI-AKK), TOPRAK ETÜTLERÝNE DAYALI, FARKLI VE BÝRBÝRÝYLE UYUMLU OLMAYAN YORUMLAMA SÝSTEMLERÝDÝR.

EK 1’DE YER ALAN YORUMLAMA SÝSTEMÝ, ABD’DEN TERCÜME EDÝLEN VE ÜLKEMÝZDE KARÞILIÐI OLUÞTURULMADAN BAKANLIKÇA UYGULAMAYA KONULAN BÝR ÇALIÞMA OLUP, BAKANLIKÇA ÇIKARILAN VE 13 HAZÝRAN 2003 TARÝHLÝ, 25137 SAYILI VE 25 MART 2005 TARÝHLÝ, 25766 SAYILI RESMÝ GAZETE’LERDE YAYIMLANAN TARIM ARAZÝLERÝNÝN KORUNMASI VE KULLANILMASINA DAÝR YÖNETMELÝK HAKKINDA ODAMIZCA DANIÞTAY’A AÇILAN ÝPTAL DAVASINDA GEREKÇELERÝYLE KARÞI ÇIKILMIÞ VE ÝPTALÝ ÝSTENMÝÞ BÝR DÜZENLEMEDÝR.

TARIM ARAZÝLERÝNÝN KORUNMASI VE KULLANILMASINA DAÝR YÖNETMELÝÐÝN ÝPTALÝ ÝÇÝN AÇTIÐIMIZ DAVA HAKKINDA BAKANLIÐIN DANIÞTAY’A VERDÝÐÝ 27.01.2004 TARÝHLÝ YANITTA YER ALAN; “ÜLKEMÝZ TARIM ARAZÝLERÝNÝN YAPILAÞMAYA KARÞI YETERÝNCE KORUNAMAMASI, PLANSIZ VE ÇARPIK YAPILAÞMANIN ARTMASINDA ÞÝMDÝYE KADAR SADECE AKK SÝSTEMÝNÝN KULLANILIYOR OLMASININ ÖNEMLÝ PAYI VARDIR. ÇÜNKÜ AKK SÝSTEMÝ MAKRO DÜZEYDE BÖLGESEL VEYA ÜLKESEL PLANLARIN YAPILMASI VE MAKÝNELÝ TARIMDA ARAZÝ BOZULMALARINI ÖNLEMEK ÝÇÝN GELÝÞTÝRÝLMÝÞ BÝR SÝSTEM OLUP TARIM ARAZÝLERÝNÝN AMAÇ DIÞI KULLANIMI ÖNLEMEYE YÖNELÝK BÝR SÝSTEM DEÐÝLDÝR. GETÝRÝLEN YENÝ SÝSTEMLE BU SORUN ORTADAN KALDIRILMIÞTIR.” ÝFADELERÝNÝN ÜZERÝNDEN KISA BÝR SÜRE GEÇMESÝNE KARÞIN, AYNI YANLIÞA UYGULAMA YÖNETMELÝÐÝ EK 2’DE YER VERÝLMESÝ SON DERECE MANÝDARDIR.

ODAMIZIN ÖNERÝSÝ; YILLARDIR BÝLÝNEN VE UYGULANAN EK 2’DEKÝ SÝSTEMÝN TEK SÝSTEM OLARAK KULLANILMASI VE EK 1 ÝLE EK 2’YE AYNI ÝÞLEVÝN YÜKLENMESÝ SONUCU OLUÞACAK KAVRAM KARGAÞASININ ÖNLENMESÝDÝR.

AYRICA, BU KONUDA DÜNYADA GEÇERLÝ OLAN YENÝ SINIFLAMA SÝSTEMLERÝNE DE YER VERÝLMELÝ, TOPRAK ETÜTLERÝNÝN TÝPÝ VE AYRINTISI YANINDA, ÝHTÝYAÇ DUYULAN ÖLÇEKLER DE SOMUT OLARAK YÖNETMELÝKTE YER ALMALIDIR.

VERÝ TABANININ HAZIRLANMASI ÇALIÞMASINDA EÞGÜDÜM HÝZMETÝNÝN DIÞARIYA YAPTIRILMASINA OLANAK TANIYAN DÜZENLEME DE SON DERECE YANLIÞTIR. BU KONUDA YETKÝLÝ TEK BÝRÝMÝN BAKANLIK OLARAK KALMASI EN DOÐRU YAKLAÞIMDIR.

YÖNETMELÝKTE “BAKANLIÐIN BELÝRLEYECEÐÝ STANDARTLARA UYGUN OLARAK TOPRAK VE/VEYA ARAZÝ SINIFLAMASINA ESAS TOPRAK VE ARAZÝ ETÜTLERÝ YAPILIR VEYA YAPTIRILIR. BU ÇALIÞMA SONUCU HAZIRLANAN HARÝTA VE RAPORLAR BAKANLIK TARAFINDAN ONAYLANIR.” DENÝLMESÝNE KARÞIN, ÇELÝÞKÝLÝ BÝR ÞEKÝLDE, 5286 SAYILI KÖY HÝZMETLERÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜNÜN KALDIRILMASI VE BAZI KANUNLARDA DEÐÝÞÝKLÝK YAPILMASI HAKKINDA KANUN’UN 3. MADDESÝNÝN (V) BENDÝ ÝLE “TOPRAK ETÜDÜ VE HER TÜRLÜ TOPRAK ANALÝZLERÝ, SINIFLANDIRMALARI VE TOPRAK HARÝTA RAPORLARINI YAPMAK, YAPTIRMAK,” GÖREVÝ ÝLE 6. MADDE ÝLE ONAY YETKÝSÝ MAHALLÝ ÝDARELERE BIRAKILMIÞTIR. TOPRAK KAYNAKLARININ TANINMASI, KORUNMASI VE GELÝÞTÝRÝLMESÝ HÝZMETLERÝNÝ ULUSAL DÜZEYDE YÜRÜTÜLMESÝ GEREKEN HÝZMETLER OLARAK GÖREN ODAMIZ, ONAY YETKÝSÝNÝN BAKANLIKTA OLMASINI DOÐRU BULMAKLA BÝRLÝKTE, 5403 SAYILI YASA ÝLE 5286 SAYILI YASA ARASINDAKÝ ÇELÝÞKÝLÝ DÜZENLEMEYÝ ANIMSATMAYI GÖREV SAYMAKTADIR VE BU ÇELÝÞKÝNÝN DÜZELTÝLMESÝ ÝÇÝN BAKANLIÐIN GEREKLÝ GÝRÝÞÝMLERDE BULUNMASINI GEREKLÝ GÖRMEKTEDÝR.

ODAMIZ, TOPRAK ETÜT VE HARÝTALAMA ÇALIÞMALARININ UZMANLIK BÝLGÝSÝ VE YILLARA DAYANAN DENEYÝM GEREKTÝRMESÝ NEDENÝYLE, BU KONUDA BAKANLIKÇA DÜZENLENEN KISA SÜRELÝ HÝZMET ÝÇÝ EÐÝTÝM ALMIÞ DEÐÝÞÝK BÖLÜM MEZUNLARI EN AZ 2 ZÝRAAT MÜHENDÝSÝNÝN ÇALIÞMASININ YETERLÝ OLMAYACAÐINI, KAPATILAN KÖY HÝZMETLERÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ BÜNYESÝNDE TOPRAK ETÜT VE HARÝTALAMA KONUSUNDAKÝ UZMAN PERSONELÝN MUTLAKA BU ÇALIÞMALARIN ÝÇÝNDE DEÐERLENDÝRÝLMESÝNÝ DE, DOÐRU VE SAÐLIKLI VERÝLERE ULAÞILMASI ÝÇÝN GEREKLÝ GÖRMEKTEDÝR.

5) “ARAZÝ KULLANIM PLANLARININ YAPILMASI” BAÞLIKLI 8. MADDE:

ESASEN, ARAZÝ KULLANIM PLANLARININ HAZIRLANMASI VE UYGULANMASI YÖNETMELÝÐÝ ADI ALTINDA DÜZENLENMESÝ GEREKEN BU MADDEDE, ARAZÝ KULLANIM PLANLARINDA BELÝRTÝLEN KULLANIM ÞEKÝLLERÝ ÝLE TOPRAK VE ARAZÝ ÖZELLÝKLERÝNÝN TAPU KAYITLARIYLA VE KADASTRO BÝLGÝLERÝ ÝLE BAÐLANTISI KURULMALIDIR.

ARAZÝ KULLANIM PLANLARININ MEVCUT PLAN HÝYERARÞÝSÝNDEKÝ YERÝ VE YAPTIRIM GÜCÜ AÇIKLIÐA KAVUÞTURULMALI VE ÇEVRE DÜZENÝ PLANI ÝÇÝNDEKÝ ÝÞLEVÝ AÇIKÇA BELÝRTÝLMELÝDÝR.

YÖNETMELÝK GEREÐÝ BELÝRLENEN KULLANIM ÞEKLÝNE UYULMADIÐI TAKDÝRDE UYGULANACAK YAPTIRIMLARA YASAYA ATIFTA BULUNULARAK YÖNETMELÝKTE YER VERÝLMELÝDÝR.

ARAZÝ KULLANIM PLANLARINA ESAS OLACAK ETÜTLER, TIPKI AKK SINIFLAMASI SÝSTEMÝNDE OLDUÐU GÝBÝ, AYRINTILI TOPRAK ETÜTLERÝDÝR. BUNLARIN TAMAMLANMASI DURUMUNDA, UYGULAMA YÖNETMELÝÐÝNDE YER VERÝLEN TOPRAK ETÜDÜ ÝLE ARAZÝ ETÜDÜNÜ AYRI AYRI YAPMAYA GEREK KALMAZ. ÇÜNKÜ, AYRINTILI TOPRAK ETÜTLERÝ, ARAZÝ ÖZELLÝKLERÝ VE ARAZÝ KULLANIM ÞEKÝLLERÝ HAKKINDAKÝ BÝLGÝLERÝ DE KAPSAMAKTADIR. YÖNETMELÝKTE TOPRAK ETÜT VE HARÝTALAMA HÝZMETLERÝNÝN STANDARDI OLARAK TE STANDART 1’E ATIFTA BULUNULMASI VE EN KISA SÜREDE BU STANDARDIN YENÝLENMESÝ GEREKMEKTEDÝR.

AYRICA, YASANIN 27. MADDESÝNE ÝÞLERLÝK KAZANDIRACAK ÞEKÝLDE, TARLA, MERA, ORMAN GÝBÝ ÇEÞÝTLÝ ARAZÝ KULLANIM ÞEKÝLLERÝ ARASINDAKÝ DÖNÜÞÜM ÝLKELERÝNE YÖNETMELÝKTE YER VERÝLMELÝDÝR.

YASA GEREÐÝ YÖNETMELÝKLE DÜZENLENMESÝ GEREKLÝ KILINAN BÝR KONUDA AYRINTILI DÜZENLEME YAPMAYIP, YETKÝNÝN BAKANLIKÇA ÇIKARILACAK UYGULAMA TALÝMATINA BIRAKILMASI YANLIÞTIR.

6) “TARIMSAL AMAÇLI ARAZÝ KULLANIM PLAN VE PROJELERÝNÝN HAZIRLANMASI” BAÞLIKLI 9. MADDE:

ESASEN, TARIMSAL AMAÇLI ARAZÝ KULLANIM PLAN VE PROJELERÝ YÖNETMELÝÐÝ ADI ALTINDA DÜZENLENMESÝ GEREKEN BU MADDEDE, TARIMSAL AMAÇLI ARAZÝ KULLANIM PLâN VE PROJELERÝNÝN ONAY MERCÝÝ AÇIKÇA BELÝRTÝLMELÝDÝR.

YÖNETMELÝKTE GEÇEN “ARAZÝ KULLANIM PLANLARINDA TARIM ARAZÝLERÝ OLARAK BELÝRLENEN ALANLAR … YAPILACAK TARIMSAL FAALÝYETLERÝN ÖZELLÝKLERÝ GÖZ ÖNÜNE ALINARAK, TOPRAK KAYBI VE ARAZÝ BOZULMASINA NEDEN OLMAYACAK ÞEKÝLDE NASIL KULLANILMASI GEREKTÝÐÝ BELÝRLENÝR.” ÝFADESÝ SOMUT ÖLÇÜTLERE YER VERÝLMEMESÝ NEDENÝYLE YETERSÝZ VE EKSÝK BÝR DÜZENLEMEDÝR. BU KONUDA, HAZIRLANACAK AYRI YÖNETMELÝKTE, KÖY HÝZMETLERÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ’NCE HAZIRLANAN “GENEL TOPRAK AMENAJMAN PLANLAMASI (TOPRAK KORUMA ANA PLANI)”NDA OLDUÐU GÝBÝ, HANGÝ SORUNA KARÞI HANGÝ TEKNÝK VE KÜLTÜREL ÖNLEMLERÝN ALINMASI GEREKTÝÐÝNE AÇIKÇA YER VERÝLMELÝDÝR.

PROJENÝN UYGULANACAÐI VE VERÝLERÝN TOPLANACAÐI ARAZÝ SINIRLARININ TESPÝTÝNÝN KÖY, ÝLÇE VE ÝL DÜZEYÝNDE SEÇÝLMESÝ SORUN YARATABÝLECEKTÝR. BU KONUDA HAVZA VE ALT HAVZA ÖLÇÜTLERÝNÝN DÝKKATE ALINMASI YARARLI OLACAKTIR.

KÖY DÜZEYÝNDE ELE ALINACAK PLAN VE PROJELERE ÇÝFTÇÝLERÝN KATILIM ÞEKLÝ VE KATILMAMA DURUMUNDA ÝZLENECEK YÖNTEMLER YÖNETMELÝKTE YER ALMALIDIR.

PARSEL BÜYÜKLÜÐÜNÜN PLAN VE PROJEDE YER ALMASI ÝÇÝN GEÇERLÝ ÖLÇÜTLERÝN ÖNCEDEN BELÝRLENMESÝ VE DUYURULMASI DA ÖNEMLÝ BÝR KONUDUR. BU KONUDA BAKANLIKÇA BELÝRLENMÝÞ VE RESMÝ GAZETE’DE YAYIMLANMIÞ OLAN YETERLÝ BÜYÜKLÜKTE TARIMSAL ARAZÝ PARSELÝ DEÐERLERÝNE ATIFTA BULUNULMASI YANINDA, KÖY HÝZMETLERÝ ARAÞTIRMA ENSTÝTÜLERÝNÝN BÝLGÝLERÝNDEN DE YARARLANILARAK, GEREKLÝ ÖLÇÜTLER HIZLA BELÝRLENMELÝ VE DUYURULMALIDIR.

YÖNETMELÝKTE ÇEÞÝTLÝ KULLANIM ÞEKÝLLERÝNE BAÐLI OLARAK BELÝRTÝLEN EN KÜÇÜK ARAZÝ SINIRI DEÐERLERÝN SAÐLANMASI ÝÇÝN HANGÝ YÖNTEMLERÝN ÝZLENECEÐÝNE VE DAHA KÜÇÜK PARSELLER ÝÇÝN NASIL BÝR YÖNTEM UYGULANACAÐINA KARAR VERÝLMELÝ VE DESTEKLEMEYÝ DE ÝÇERECEK ÞEKÝLDE UYGULAMA ARAÇLARI BELÝRTÝLMELÝDÝR.

TARIMSAL AMAÇLI ARAZÝ KULLANIM PLâN VE PROJELERÝNÝN BÝÇÝMÝ VE ÝÇERÝÐÝ, ÇED YÖNETMELÝÐÝ’NDE OLDUÐU GÝBÝ, YÖNETMELÝK EKÝ OLARAK HAZIRLANMALIDIR.

AYRICA, PROJE BEDELLERÝNÝN NASIL BELÝRLENECEÐÝ, NASIL TAHSÝL EDÝLECEÐÝ VE NEREDE, HANGÝ AMAÇLA KULLANILACAÐI KONUSU DA YÖNETMELÝKTE YER ALMALIDIR.

7) “TOPRAK KORUMA PROJELERÝNÝN HAZIRLANMASI” BAÞLIKLI 10. MADDE:

ESASEN, TOPRAK KORUMA PROJELERÝ YÖNETMELÝÐÝ ADI ALTINDA DÜZENLENMESÝ GEREKEN BU MADDEDE, TOPRAK KORUMA PROJELERÝNÝN TOPRAÐIN TARIM DIÞI KULLANILMASI SIRASINDA ORTAYA ÇIKACAK ZARARLARI ÖNLEMEK AMACIYLA HAZIRLANMASI MANTIÐINDAN VE GERÇEÐÝNDEN HAREKETLE, TOPRAK ETÜDÜNE GEREK DUYMAKSIZIN HAZIRLANMASI GEREKTÝÐÝ BELÝRTÝLMELÝ VE “TOPRAK KAYBI VE ARAZÝ BOZULMASI SÖZ KONUSU ÝSE” ÝFADESÝ METÝNDEN ÇIKARILMALIDIR.

TOPRAK KORUMA PROJELERÝNÝN BÝÇÝMÝ VE ÝÇERÝÐÝ, ÇED YÖNETMELÝÐÝ’NDE OLDUÐU GÝBÝ, YÖNETMELÝK EKÝ OLARAK HAZIRLANMALIDIR.

YÖNETMELÝKTE BU PROJELERÝ VALÝLÝÐÝN ONAYLAYACAÐI BELÝRTÝLMEKLE BÝRLÝKTE, VALÝLÝK BÜNYESÝNDE TEKNÝK KONUDA ÝNCELEME YAPACAK BÝRÝMÝN OLMAMASI NEDENÝYLE ONAY KONUSUNUN BAKANLIÐI VE TAÞRA ÖRGÜTÜNÜ DE ÝÇERECEK ÞEKÝLDE DAHA AYRINTILI DÜZENLENMESÝ GEREKMEKTEDÝR.

AYRICA, PROJE BEDELLERÝNÝN NASIL BELÝRLENECEÐÝ, NASIL TAHSÝL EDÝLECEÐÝ VE NEREDE, HANGÝ AMAÇLA KULLANILACAÐI KONUSUNA DA YÖNETMELÝKTE YER ALMALIDIR.

8) “EROZYONA DUYARLI ALANLARIN BELÝRLENMESÝ VE KORUNMASI” BAÞLIKLI 11. MADDE:

ESASEN, EROZYONA DUYARLI ALANLARIN BELÝRLENMESÝ VE KORUNMASI YÖNETMELÝÐÝ ADI ALTINDA DÜZENLENMESÝ GEREKEN BU MADDEDE, EROZYONA DUYARLI ALANLARIN BELÝRLENMESÝ VE KORUNMASI ÇALIÞMALARINI KÝMÝN YAPACAÐI VE YAPTIRACAÐI KONUSU BELÝRSÝZDÝR.

MADDEDEKÝ “…ÝÞBÝRLÝÐÝNE ÖZEN GÖSTERÝLÝR.” ÝFADESÝ YERÝNE, YÖNETMELÝÐÝN ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIÐI VE DSÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÝÇÝNDE HAZIRLANMASI, HAVZA BAZINDA YA DA NOKTASAL OLARAK ÝLGÝLÝ GÖREV, YETKÝ VE SORUMLULUKLARIN AÇIKÇA BELÝRTÝLMESÝ, BU ÇALIÞMALARIN ÇÖLLEÞMEYLE MÜCADELE ULUSAL EYLEM PLANI ÝLE BAÐLANTISININ KURULMASI DAHA DOÐRU OLACAKTIR.

5403 SAYILI YASADAKÝ “BAKANLIÐIN TEKLÝFÝ VE BAKANLAR KURULU KARARI ÝLE EROZYONA DUYARLI ALANLAR BELÝRLENÝR.” ÝFADESÝNE KARÞIN, YETKÝNÝN BAKANLIKÇA ÇIKARILACAK UYGULAMA TALÝMATINA BIRAKILMASI DA DOÐRU BÝR YAKLAÞIM OLARAK DEÐERLENDÝRÝLMEMEKTEDÝR.