“ÇİFTÇİ BU PROJENİN BİTİŞİNİ SABIRSIZLIKLA BEKLİYOR”- ZAMAN GAZETESİ KONYA DERGİSİ
ZMO Konya Şube Başkanı Özkan TAŞPINAR, “Yıllarca su zengini olarak anlatılan Türkiye, aslında su fakiridir. Tarımın ülke ekonomisine katkı sağlayabilmesi için tarımsal arazilerde sulu tarım yapılması gerekmektedir” dedi
Yıllarca su zengini olarak anlatılan Türkiye, aslında su fakiridir. Tarımın ülke ekonomisine katkı sağlayabilmesi için tarımsal arazilerde sulu tarım yapılması gerekmektedir.
Konya‘da tarım yapılabilecek arazi miktarı 2 milyon 200 bin hektarla sınırlıdır. 1 milyon 700 bin hektar arazide kıraç tarım, 500 bin hektarlık arazide de sulu tarım yapılmaktadır. Tarım şehri olarak bilinen Konya Ovası‘nda su problemini çözebilmek için Göksu Nehri‘nden denize dökülen suların baraj ve tünellerle ovaya aktarılması ve sulu tarıma geçilmesi amacıyla Padişah 2. Abdülhamit döneminde planlanmış olan Konya Ovası Sulama Projesinin (KOP) tamamının biteceği tarih olarak 2023 yılından bahsedilmektedir.
Konya Ovası Sulama Projesi, toplam 12 projeden meydana gelmektedir. Bünyesinde 9 adet büyük su projesi, içme suyu projeleri, Göksu Havzası enerji projeleri ve çok sayıda müstakil küçük yerüstü ve yer altı sulamaları bulunmaktadır. KOP ile özellikle Konya ve Karaman Ovalarının sulanması hedeflenmektedir. Ayrıca proje bünyesinde Konya ve Karaman şehir merkezlerinin içme, kullanma, sanayi suyu ihtiyaçlarının karşılanması ve hidroelektrik enerji üretimi de bulunmaktadır.
KOP‘ un Mavi Tünel projesiyle 414 milyon metreküp su ovaya aktığında, aşırı yer altı suyu çekiminin engelleneceği, atık suların değerlendirilmesine olanak sağlayacağı, kuruyan göllere su takviye edilmesiyle ovadaki verimliliği arttıracağı düşünülmektedir. Ayrıca Konya ovasının ikliminin değişeceği, yağışlarda büyük oranda artış yaşanacağı ve ekilen ürünlerin çeşitliliğinin artması sağlanmış olacaktır. KOP projesi tamamlanmasıyla çok büyük faydalar sağlamasının yanında gelen suyun genelde içme suyu ve sanayide kullanılmasından dolayı, ekili alanların sulanmasına çok fazla bir katkı sağlamayacağı da aşikârdır. Çünkü kalan suyla sadece 50-60 bin hektar arazi daha sulanabilecektir. Buna rağmen hala Konya‘da 1 milyon 650 bin hektar arazi daha sulanamayacaktır.
KOP ile suyun ovaya getirilmesi kadar, çiftçileri su kullanımı konusunda bilinçlendirmek de çok daha önemlidir. Çiftçilerin salma sulama sistemi yerine basınçlı sulama sistemleri kullanılmasını sağlarsak ovada 1 milyar metreküp su tasarrufu yapılabilir. Tasarruf edilen sular kıraç bölgelere aktarılarak Konya‘nın verimli arazileri su ile buluşturulabilir. Konya Ovası Projesi (KOP)‘dan 414 milyon metreküp su gelecek fakat damla sulama veya yağmurlama sulamaya geçersek 1 milyar metreküp gibi bir su tasarrufu sağlamış olacağız. Konya Ovası‘n da ki mevcut yer altı ve yer üstü suların tasarruflu kullanılması, Mavi Tünel kadar bir öneme sahiptir. Bunlardan ziyade yeni projelere imza atmamız gerekmektedir.
Konya Ovasının bir çanak şeklinde olması nedeniyle dışarıdan hiçbir su kaynağıyla beslenememektedir. Kullanılan su yer altı suyu, yerüstünde bulunan göller ve göletlerdeki sularla birlikte yağan kar ve yağmur sularıdır. Göksu nehrinin ovaya gelmesiyle ilk defa bir su kaynağı dış havzadan ovaya(çanak içerisine) gelmiş olacaktır. Bu kaynağın geldikten sonra yetmeyeceğini bilmekle birlikte artık biz Kızılırmak suyunu Konya Ovasına nasıl getiririz onun hesabını yapmalıyız. Erzincan‘ dan çıkan Karasuyu Kızılırmak vasıtasıyla Hirfanlı Barajına aktarabilir ve böylelikle KOP tan faydalanamayan Kulu, Cihanbeyli, Altınekin, Sarayönü ve Yunak gibi fazlaca kıraç alanlara sahip ilçelerimiz bu sayede sulanması sağlanmış olacak ve Göksu‘ nun iki buçuk katı olan bir milyar metreküp gibi bir suyun yine Konya Ovasına gelmesi sağlanacaktır.
Sulama sistemlerinin kullanımının yaygınlaştırılması ve yeni su kaynakları teminine yönelik çalışmalar kadar Ova da ki üretimin planlanarak tarımsal desteklerin buna göre belirlenmesi, arazi toplulaştırma çalışmalarının hızlandırılması, kuraklıkla mücadele ve rüzgar erozyonunu azaltmak için yapılmakta olan ağaçlandırma çalışmalarının ekonomik değeri olmayan ve su tüketimi fazla olan kavak-söğüt gibi ağaçların yerine kiraz-vişne gibi hatta kurak olan yerlerde badem gibi su tüketimi çok az olan meyve veren türlerin dikilmesi, çiftçilere yönelik daha fazla tarımsal yayım ve faaliyetler düzenleyerek çiftçinin kaliteli ve verimi yüksek üretim yapmasına olanak sağlanması, organik üretimde ilk sıralarda yer alan Konya‘da organik tarım yapan köy sayısının arttırılması, mera alanlarının ıslahı yapılarak hayvan yetiştiricilerine kiraya verilmesi, tarımsal üretim birlik ve kooperatiflerin yaygınlaştırılarak pazarlama ağının kurulması, ekolojik dengeyi koruyucu tedbirlerin alınması gibi kırsal kalkınmayı ve diğer sektörlerin önünü açacak olan tarımı iyileştirici bütün çalışmaların devletin katkısıyla KOP la birlikte GAP ta olduğu gibi bir eylem planı olarak yürütülmelidir.
Ova da ki üretimin planlanması, suyun verimli ve bilinçli kullanılması, kırsal kalkınma ve diğer alanlarda önünün açılması amacı ile Konya Valiliği, Selçuk Üniversitesi, DSİ IV. Bölge Müdürlüğü, İl Tarım Müdürlüğü ve diğer kamu kurumları ile beraber bizlerinde bulunduğu sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak KOP Eylem Planı hazırlandı. Tarımın bütününü içine alan pek çok proje ve faaliyetten oluşan "KOP Eylem Planı Raporu" 18 Temmuz 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Suyun ovaya getirilmesi kadar, Konya, Karaman, Niğde ve Aksaray illerinin de içinde bulunduğu KOP Eylem Planının hemen uygulamaya konulması gerekmektedir.
Küresel ısınma, yer altı ve yer üstü su kaynakları göz önüne alındığında Konya Ovası‘nın KOP ile bütün sorunlarının çözüleceğini düşünmek olayın bütünü nü görememektir. KOP ve "KOP Eylem Planı" birbirinden ayrı düşünülmemelidir. Konya tarımının var olan sorunlarını çözümleyecek, tarım ve hayvancılıkta verim ve kaliteyi arttıracak ve böylece değişen dünya ekonomisinde en ön sıralarda gelen gıda da, Konya ve ülkemizin kalkınmasına katkı sağlayacak olan "KOP Eylem Planı"nın KOP ile beraber uygulanarak, GAP gibi bir an önce hayata geçirilmelidir.
