BİR BU EKSİKTİ - CUMHURİYET
Orta ve Doğu Anadolu’yu vuran kuraklık hayvancılığın ana besin kaynağı yem ve saman üretimini düşürdü. Kuraklığa hazırlıksız yakalanan Türkiye saman, sap, kuru ot, yonca, fiğ, korungayı artık dışarıdan alacak.
Dünyada mısır, buğday fiyatlarını artıran kuraklık, Türkiye`de de etkisini gösterdi. Türkiye`nin bu duruma hazırlıksız olduğu ise samanımızın bile olmadığı gerçeğiyle ortaya çıktı. Üretici, damızlık süt ineklerini kesmeye başladı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Orta ve Doğu Anadolu`da üretimde azalma olduğunu kabul etti, özel sektörün kaba yem (saman, sap, kuru ot, yonca, fiğ, korunga) ithaline izin vereceklerini açıkladı. Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Turhan Tuncer, "Biz söylüyorduk. ‘Hayır, yok falan` diyorlardı. Söylediklerimiz doğru çıktı. Çok büyük sıkıntı var. Üretimde ciddi düşüş var" dedi.
Gazetecilere iftar veren Eker, dünyada mısır, soya, buğday fiyatlarındaki artışa dikkat çekti. Türkiye`de bu yıl buğday üretiminin 19.5 milyon olduğunu belirten Eker, TMO`nun 100 bin ton arpa vererek piyasadaki arpa fiyat artışını durdurduğunu bildirdi. Doğu ve Orta Anadolu`da ilkbahar yağışlarının yetersiz ve düzensiz olması nedeniyle üretimde azalma olduğunu anlatan Eker, "Sap, saman miktarında azalma meydana geldi. Bu da saman fiyatlarının yükselmesine sebebiyet verdi. Bunun hayvancılığa olumsuz etkisi olabilir. Olumsuzluk yaşanmasın diye birtakım tedbirler öngörüyoruz. Bunlardan bir tanesi TMO`nun arpa satışı, diğeri de sap-saman, yonca, korunga, fiğ gibi kaba yem ham maddelerinin gerekirse ithalat yoluyla karşılanması. Eğer hayvanlara yeteri kadar kaba yem temin edemezsek bu hayvanlarda yem-ürün paritesinde aleyhte bir duruma yol açar" açıklamasını yaptı.
Sarıkıza ithal ‘mama`
Mehdi Eker, kaba yem ithalatıyla ilgili kararın alındığını, Ekonomi Bakanlığı`na konuyla ilgili teklifin sunulduğunu, ayrıca besicilerin olumsuz etkilenmemeleri için hayvan başına 300 lira da destek verileceğini bildirdi. Aşırı fiyat yükselmelerini önlemek ve isteyen üreticilerin ithalat yapmasını kolaylaştırmak için bu kararın alındığını belirten Eker, "Biz devlet eliyle bunu ithal etmeyeceğiz, özel sektör yapacak. İthal etmek isteyenlere imkân vereceğiz" dedi.
Ziraatçılar ne dedi ?
Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Turhan Tuncer, üretimde yaşanan sıkıntı nedeniyle kaba yemin fiyatının çok arttığını, bu nedenle süt ineklerinin satışa çıkarıldığını söyledi. Ödemiş`te hayvanlara patates yedirildiğine dikkat çeken Tuncer, Türkiye`de tarımın yapılamaz hale getirildiğini vurguladı. Üretimden kopma olduğunu, "üretmemenin daha kârlı hale geldiğini" ifade eden Tuncer, "Girdiler o kadar yüksek ki... Kuraklık da var tamam, ama Türkiye`de bir sürü arazi de ekilmiyor" dedi. İthalatın geçici bir çözüm olduğunu, üreticinin çok önemli olan kaba yem gereksiniminin mutlaka sağlanması gerektiğini vurgulayan Tuncer, ucuz kaba yem elde edilip üreticiye verilmesi gerektiğini söyledi.
Tuncer, "Üretimde düşüş var. Biz bunu söylüyorduk. ‘Hayır, yok falan` diyorlardı. Önümüzdeki dönemde kaba yem açığının kendi ülkemizde üreterek ve teşvik ederek kapatılması planlanmalı" dedi. Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı İbrahim Yetkin de ithalat isteğinin Yem Sanayicileri Birliği`nden geldiğini söyledi. Üretimdeki azalma nedeniyle arzın talebi karşılayamadığını dile getiren Yetkin, zorunluluktan böyle bir karar alındığını belirtti. Buğday üretiminin geçen yıla göre düştüğünü ifade eden Yetkin, bunun da yemin hazırlanmasında önemli olan samanın da azalmasına neden olduğunu kaydetti.
Mustafa Çakır/Cumhuriyet