FINDIKTA MÜJDELİ HABER - GAZETE GERÇEK - 16 NİSAN 2017
Fındık fiyatlarının aşırı düşmesi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı‘ nı harekete geçirdi. Bakan Çelik, "Önümüzdeki hafta fındık alımı yapacağız" dedi. Ziraat Mühendisleri Odası(ZMO) Samsun Şube Başkanı Hayati Tosun ise, "Fındık üreticisi, kaderine terk edilmiş durumda"uyarısı yaptı.
Samsun‘ un ve Karadeniz Bölgesi‘ nin en önemli tarımsal gelir kaynaklarının başında gelen fındık fiyatı Samsun‘ da 8.70 lira seviyesine kadar gerilerken, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı nihayet fındık fiyatına müdahale etme kararı aldı. Bakan Faruk Çelik , "Fındık fiyatlarıyla ilgili tekelci bir mantık maalesef üreticileri mağdur etti. Bakanlık olarak TMO bünyesinde önümüzdeki hafta fındık alımı yapacağız" dedi.
FINDIĞIN SAHİBİ YOK
Fındık fiyatındaki düşüşü değerlendiren ZMO Samsun Şube Başkanı Hayati Tosun ise, fındık üreticisinin adeta kaderine terk edilmiş durumda olduğunu belirtirken, Bakanlığın müdahalede bu kadar gecikmesini eleştirdi. Tosun, fındığa sıradan bir tarım ürünü olarak bakılmaması gerektiğini ve stratejik bir ürün olarak görülmesi gerektiğini söyledi. "Fındığın sahibi yok" diyen Tosun, "Karadeniz‘ in kahverengi altını dediğimiz fındığı için devletin yapması gereken ürünü mümkün olduğu kadar yüksek hasılat getiren bir ürün haline getirmesi gerekiyor. Son 10 yıla baktığımızda fındık, yurt dışına yaptığımız ihracatta tarım ürünü sıralamasında birinci sırada, 10.5 milyon dolar ile birinci sırada. Tarım ürünleri ihracatında ikinci ve üçüncü ürünün toplam geliri fındık kadar yapmıyor. Sürekli gündemde olması gereken en büyük ihracat kalemimiz olan fındığın bugün sahibi yok. Devlet böylesi bir üründe pazarı üreticiye ve üreticinin insafına bırakmış durumda" diye konuştu.
BİRÇOK KEZ BAKANLIĞI UYARDIK
Fındık fiyatlarındaki düşüşü fındık pazarındaki tekelleşmeye bağlayan Tosun, "Bu zamana kadar biz pek çok defa müdahale alımı yapılması gerektiğini, bir taban fiyat oluşturulması gerektiğini vurguladık. Ama ne ürün fiyatları düştüğünde müdahale alımı yapıldı ne de taban fiyat uygulaması ile ilgili bir gelişme oldu. Sadece ne zaman üretici bir sıkıntıya giriyorsa siyasi söylemlerle üreticinin gazını almanın dışında herhangi bir eylem olmadı. Herşey sözde kaldı. İcraat olarak üretici hiçbir şey görmedi" dedi.
ÜRETİM AZ AMA FİYAT NİYE DÜŞÜYOR
Türkiye İstatistik Enstitüsü‘ nün rakamlarına göre fındık üretiminin yüzde 35 oranında azaldığını söyleyen Tosun, "Üretim azaldıktan sonra bakıldığında fındık fiyatları yine düşüyor. Piyasa arz talep ilişkisine göre kurulduğuna göre üretim azaldığında piyasadaki fiyatın normal olarak artması lazım" dedi.
KABUL EDİLEBİLİR BİR DURUM DEĞİL
Toplam fındık üretiminin yüzde 70‘ inin ihracatta kullanıldığını ifade eden, "Dolayısıyla dolarla satıyoruz. 16 Kasım 2015 tarihinde fındığın serbest pazardaki fiyatı 13.25 lira iken Dolar kurunda 1 dolar 2.87 lira idi. Bundan bir yıl sonra 16 Kasım 2016 tarihinde fındık fiyatı 10 liraya düştü, dolar 3.30 lira oldu. Bugün Çarşamba Ticaret Borsası‘ nda fındık fiyatı 8.70 lira olarak görünüyor. Biz bu ürünün dolarla ihracatını yaptığımıza göre bizim fındıktan daha fazla kazanmamız gerekiyor. Bunun için üreticiye kumpas kuruluyor diyebiliriz. Dolarla sattığımız bir ürünü daha düşük bir üretim miktarında olmasına rağmen bugünkü fındık fiyatının oluşması kabul edilebilir bir şey değil. Bu durumun ciddi anlamda sorgulanması lazım. Samsun‘ un ve Karadeniz‘ in en önemli gelir kaynağını konuşuyoruz" dedi.
ORTAK ÇALIŞMA YAPILMALI
Samsun‘ un ve Karadeniz illerinin mevcut hükümette Bakanların bulunduğunu söyleyen Tosun, fındık üretiminin geleceği için bir devletin, ziraat odalarının ve özel sektör temsilcilerinin bir araya gelerek ortak çalışma yapmaları gerektiğini belirtti. Tosun, "Ortak çalışma ile maliyet tespiti yapılır. Dünyada her zaman tarımın rantı bellidir. Üzerine de fındık çiftçisinin asgari geçim standartlarını belirlerseniz ve bunlara ürün fiyatını belirlersiniz. Bir taban fiyatı oluşturulur" diye konuştu. Tosun, bu şekilde fındık fiyatları üzerinden umut tacirliği yapanlara da engel olunacağı ve fındık üreticisinin gerçekçi taleplerde bulunacağını söyledi.
Gülsüm ATİK