İLKSES GAZETESİ: ÇİFTÇİ VAZGEÇTİ TRAKTÖR SATIŞ İLANLARI PATLADI- 14 ŞUBAT 2020
Son açıklanan Kasım 2019 döneminde işsizlik önceki yılın aynı dönemine göre 1 puan artış ile yüzde 13,3 seviyesinde gerçekleşti. Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 147 bin kişi azalırken, çiftçi tarım sektörünün vazgeçilmezi olan traktörlerini elden çıkarmaya başladı. Öyle ki İzmir’de son dönemde traktör ilanları dikkat çekmeye başlamıştı. Tarım sektörüne hitap eden çeşitli internet siteleri aracılığıyla verilen ilanlarda, İzmir’in birçok ilçesindeki çiftçiler yaşadıkları ekonomik sıkıntılardan dolayı traktörlerini satış listesine koymuş durumda. Bu sitelerde yer alan farklı modeldeki toplam satılık traktör sayısı 442. Sitede satışa çıkarılan traktörlerin fiyat bilgileri de tek tek yer alıyor. Fiyatlar ise 5 bin TL’den başlayıp, 124 bin 800 Euro’ya kadar çıkıyor. İnternet sitesindeki satılık traktörlerin toplam değeri ise milyonlarca TL’yi aşıyor.
GELİRİ OLMAYAN ÇİFTÇİ TRAKTÖR SATTI
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Zerrin Çelik, 2018’de traktör üretimi ve satışında düşüş gerçekleştiğini söyledi. Bu durumla karşı karşıya kalan çiftçinin de elindeki traktörlerini satışa çıkardığını belirtti. Çelik, “2017 yılında 72 bin 32 olan yıllık yeni traktör satışları 2018 yılında 47 bin 689’a 2019 yılında 29 bin 539’a düşmüştür. 2 yılda traktör satışları yüzde 59’luk bir düşüş kaydetmiştir. 30 binli traktör rakamları 2000-2004 arasında bulunmaktaydı. İç Piyasadaki düşüş AB ülkelerinde de yaşanmıştır. Bununla beraber 2018 yılında Türk parasında yaşanan değer kaybı, birçok üründe olduğu gibi traktör ihracatını da artmıştır. İhracat yüzde 15.1 artışla 15 bin 902 adet olarak gerçekleşmiştir. Türkiye’de bin kişi başına düşen traktör sayısı 23’tür. En fazla trafiğe kayıtlı traktörün bulunduğu iller ise sırasıyla; Manisa, Konya, İzmir ve Bursa’dır. Rakamları başka bir şekilde değerlendirirsek traktör üretimi ve satışları 2018 yılında düşmüştür. Bu düşüşler yaşanırken çiftçi tarafında da istenmeyen bir durumla, çiftçilerin traktörünü sattığı durum ile karşı karşıyayız. Bunun en büyük sebebinin üreticinin gelirinin düşmesi olarak görülmektedir. 2017 yılında ülkemizin en yüksek traktör satış rakamlarına ulaşılmıştır. Ancak üretim sırasındaki girdi maliyetlerinin son yıllarda aşırı artması ancak ürün satış fiyatlarının neredeyse aynı kalması doğal olarak çiftçinin yatırım yapmasını da engellemektedir. Geçmiş yıllarda özelliklede son 15-20 yıldır ekonomik ve ekolojik krizlerin yaşandığı dönemlerde yeterli gelir elde edemeyen üreticilerin başta kredi borçlarını ödemek olmak üzere bütçesindeki açığı giderme yolu olarak traktörünü sattığını gördük. Traktör tarımsal üretimin en önemli unsurlarından birisidir. Günümüzde tarımsal faaliyetlerin çoğu traktörle yapılıyor. Traktörün satılması üretimin durması anlamına gelir. Böylesi bir olayın yaşanması çok korkutucu” ifadelerine yer verdi.
ÇARE ORTAK MAKİNE PARKI!
Çiftçi Kayıt Sistemi’nde (ÇKS) kayıtlı çiftçi sayısının ciddi oranda düşüşe geçtiğini belirten Çelik, bunun da yaşanan 2’nci el traktör satışlarının bir başka sebebi olarak kayıtlara geçtiğini bildirdi. Çelik, “Son 10 yılda ÇKS’ye kayıtlı çiftçi sayısında 430 binlik bir düşüş görülmektedir. Bu da çiftçiliği bırakmak anlamına gelir ki son zamanlarda artan 2’nci el traktör satışlarındaki artışın diğer bir sebebidir. Çiftçilerin ayrı ayrı borçlanarak traktör ve diğer ekipmanları almaları ve sürekli yenilemeleri gerçekte kırılganlıklarını artırıyor. Çünkü çoğu çiftçimiz bu alet ve ekipmanlara ancak borç ile ulaşabiliyor. Borcunu döndüremediği zamanda en temel makine ekipmanını satmak zorunda kalıyor. Bu durum tarımsal üretim ve üreticilerin sürdürebilirliğini tehlikeye sokuyor. Tüm bu olumsuzluklar, bizlerin yıllardır söylediği bir şeyin önemini bir kez daha ortaya koyuyor. Ortak makine parkı şart!” diye konuştu.
