ARTI GERÇEK: `SOKAĞA ÇIKMA YASAĞINDA ÇAY HASADINA VE FABRİKALARA İZİN VERİLSİN`- 19 MAYIS 2020
"Yaş çay sezonuna geç başlanıldığını ifade eden Ziraat Mühendisleri Odası, çiftçilerin zarara uğramaması için bir dizi önlem alınmasını istedi."
ARTI GERÇEK- Koronavirüs salgının yayılmasını yavaşlatmak amacıyla Ramazan Bayramı`nda uygulanacak sokağa çıkma yasağında üreticilere istisna talebi geldi. Ziraat Mühendisleri Odası dört günlük sürede çayın kalitesini etkileyeceği ve çiftçileri zarara uğratacağı gerekçelerini öne sürdü.
ZMO üretici için, "Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun illerinde 23-26 Mayıs 2020 tarihlerinde çay hasadına ve fabrikaların üretim yapmasına izin verilmeli, bu illerdeki üreticiler ve çalışanlar sokağa çıkma yasağından muaf tutulmalıdır" talebinde bulundu.
ÇÖZÜM SEYAHAT İZNİ YA DA 6 AYLIK İSTİHDAM
Yaş çay sezonunun sorunlu başladığını ve acil şekilde üreticilerin sorunlarının çözülmesi gerektiğini belirten ZMO, salgının yaş çay hasadı ve kuru çay üretimini doğrudan etkileyeceğini ve iklim koşulları nedeniyle gecikmeli olarak 19 Mayıs`ta başlayacağını ifade ederek, Yönetim Kurulu Başkanı Baki Remzi Suiçmez imzasıyla yaptığı açıklamada;
"Salgın nedeniyle her yıl çay hasadında çalışan yaklaşık 40 bin yerli ve yabancı tarım işçisinin bu yıl hasada gelemeyecek olması, imece kültürünün yaygın olmasına karşın mevcut hasat için yeterli olmayacağı gerçeği karşısında en gerçekçi çözüm, ya bölge dışındaki üreticilerin seyahat izni alarak bölgeye kontrollü bir şekilde gelmesi ya da bölgede en az 6 ay süreli asgari ücretli çalışacak istihdam ortamının oluşturulmasıdır. Uzun süre 4 İl Valiliklerince alınan farklı kararlar ve yaşanan belirsizlik sonrası kontrollü seyahat izninin çıkması sonrası bölge dışındaki 100.000 üreticinin büyük çoğunluğunun 20 Mayıs 2020 tarihinden itibaren bölgeye gelmesi beklenmektedir. Bu aşamada kent girişlerindeki sağlık kontrolleri yanı sıra, Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (Çaykur) tarafından açıklanan bahçede çay toplanması, çayın alım yerine getirilmesi, eksperlerce çay alma koşulları, alım yeri hijyeni, nakliye aşaması ve fabrikada imalat koşullarına kadar üretim sürecindeki tüm insanların uyması gereken 44 maddelik “Kovid-19 Acil Eylem Planı”nın titizlikle ödünsüz uygulanması, özel sektöre yönelik benzer önlemlerin alınması ve uygulamaların sıkı denetlenmesi gerekmektedir" dedi.
ÇAYDA KENDİMİZE YETERLİ DEĞİLİZ
790 bin hektar alanda 200 bin aile tarafından çay tarımı yapıldığı ve 2,5 milyon insanın geçimini bu sayede yapıldığını ifade eden ZMO bölgedeki çayların yaklaşık yüzde 55`inin ÇAYKUR tarafından satın alındığını fakat, "2019 yılında 750 bin ton yaş çay satın alarak 140 bin ton kuru çay üreten Çaykur’un önceki yıla göre tasnifli çayda % 3,34, paketli çayda % 8,17 üretim azalışı olmuştur. Kendimize yeterlilik oranı son yıllarda %93-99 arasında değişmekte olup 2018/19 sezonunda %96.8’dir. 2014-2019 yılları arası son 5 yılda dışalım 286.833 ton, dışsatım 98.536 ton’dur. Bu veriler çayda kendimize yeterli olmadığımızı, dış ticaret açığımızın olduğunu, gerekli önlemler alınmazsa bu olumsuz yapının artarak süreceğini göstermektedir" öngörüsünü paylaştı
TABAN FİYATI 4 TL OLMALIYDI
“İl Pandemi Kurulu” içerinde Tarım ve Orman Bakanlığı ve Çaykur ile birlikte üretici temsilcileri, Ticaret Borsası, Ziraat Mühendisleri Odası ile birlikte “İl ve Bölge Tarım Komisyonları” oluşturulması gerektiğini söyleyen ZMO, "2020 yılı için 3.27 TL/kg taban ve 13 kuruş/TL destekleme fiyatı ile birlikte %13.3 artışla toplam 3.40 TL/kg olarak açıklanan yaş çay fiyatı üretim maliyetlerinin altındadır. Açıklanan rakamın maliyet ve üretici kârı ile birlikte 4 TL/kg olması gerekirdi" dedi.
Çaykur`un kotayı 500 kg`den, 600 kg`ye çıkartmasının kurumun kapasitesinin artırılmadan bir anlam ifade etmeyeceğini kaydeden ZMO kararın kağıt üzerinde kalacağını belirterek yeniden değerlendirme yapılmasını istedi.
VARLIK FONU`NDAN ÇIKARILSIN
Varlık Fonu`na devredildikten sonra Çaykur`un üç yılda 1 milyar 599 milyon 990 bin TL zarara uğradığını hatırlatan ZMO,"Çaykur, derhal Türkiye Varlık Fonu A.Ş. kapsamından çıkarılmalıdır" dedi.
YOĞUNLUK KONTENJAN UYGULAMASINA NEDEN OLABİLİR
Bayramda sokağa çıkma yasağından çiftçilerin ve işletmelerin muaf tutulmasını isteyen ZMO, bunu; "Çaykur’un kampanyayı geç açıklaması ve ilk defa özel sektörün Çaykur’dan önce çay alması, Ramazan Bayramı’nda 81 ilde sokağa çıkma yasağı getirilmesi nedeniyle 2-3 gün çay alımı yapılıp sonrasında 4 gün alım yapılmaması gerek çayda kartlaşma nedeniyle kalite düşüklüğüne yol açacak gerekse bayramdan sonra yoğun bir şekilde yapılacak alım yüzünden oluşacak izdiham sonrası Çaykur kısa sürede kontenjan uygulamasına geçmek zorunda kalabilecektir. Bu nedenle Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun illerinde 23-26 Mayıs 2020 tarihlerinde çay hasadına ve fabrikaların üretim yapmasına izin verilmeli, bu illerdeki üreticiler ve çalışanlar sokağa çıkma yasağından muaf tutulmalıdır" şekilnde ifade etti.
Haber kaynağına ulaşmak için lütfen tıklayınız.
