Z�RA� KARANT�NA EKOS�STEM VE TOPLUM G�VENL�� N VAZGE��LMEZ B�R KAMU KURUMUDUR.

�STANBUL �UBE ( )
16.01.2021 (Son G�ncelleme: 16.01.2021 20:58:23)

Z�RA� KARANT�NA HAYAT� �NEMDE B�R KURUMDUR.

TMMOB Z�RAAT MÜHEND�SLER� ODASI

�STANBUL �UBES�

BASIN AÇIKLAMASI

14 Ocak 2021

Z�RA� KARANT�NA B�R ULUSAL GÜVENL�K KONUSUDUR.

Zirai Karantina, ülke ekosistemini ve yurtta�lar� d��ardan gelebilecek hastal�k ve zararl�lara kar�� koruyan uluslararas� i�birli�ini gerektiren teknik bir kamu hizmetidir. Bitki, bitkisel ürün ve di�er maddeleri ithal ve ihraç etmek, zirai karantina kontrollerine tabidir. �thalat ve ihracatta gerekli kontrollerin yap�lmas� ve tedbirlerin al�nmas�nda, uzman personel ile uluslararas� normlara, teknik ve donan�ma sahip zirai karantina yap�lanmas� ve uygulamalar� zorunludur.

Birle�mi� Milletler G�da ve Tar�m Örgütü Konferans�n�n 1997 y�l�nda düzenlenen 29. oturumunda kabul edilen “Uluslararas� Bitki Koruma Sözle�mesi” 15/1/2013 tarihli ve 6397 say�l� Kanunla uygun bulunmu� ve yeniden gözden geçirilmi� metnine kat�lmam�za, 9 say�l� Cumhurba�kanl�� Kararnamesinin 2. ve 3. maddeleri gere�ince 5.07.2019’da karar verilmi�tir. Bu anla�mada üye devletlerin bitki kaynaklar�n�n korunmas� için kanuni tedbirler al�nmas� ve bunlar�n kuvvetlendirilmesi konusunda prensipler kabul edilmi�tir. Bu durum modern akredite laboratuvar kurulmas�n� zorunlu k�lm��t�r.

TÜRK�YE’DE Z�RA� KARANT�NA

1957 y�l�nda "Zirai Mücadele �ubesi Müdürlü�ü" ad� ile kurulan birim, 29.12.1977 tarihli Bakanl�k Makam� Olurlar�yla "Zirai Mücadele Dairesi ba�kanl��na dönü�türülmü�tür.

18.06.1984 tarih ve 18435 Say�l� Resmi Gazete de yay�nlanan "212 say�l� Kanun Hükmünde Kararname ile Bakanl�k yeniden yap�land�r�lm��t�r. Böylece, Zirai Mücadele ve Karantina Genel Müdürlü�ü kapat�larak görevleri, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlü�ü bünyesinde toplanm��t�r. Genel Müdürlük, 212 say�l� Kararnamenin de�i�tirilerek kabulü hakk�ndaki 12.03. 1985 tarih ve 18692 say�l� Resmi gazetede yay�nlanan 3161 say�l� "Tar�m Orman ve Köyi�leri Bakanl��n�n Te�kilat ve Görevleri hakk�nda Kanun" ile kesin �eklini alm��t�r.

Bugün ihracat�m�z�n büyük bir bölümünü tar�m ürünleri ve tar�ma dayal� sanayi ürünleri te�kil etmektedir. Bu bak�mdan al�c� ülkelere gönderilecek ürünlerin hastal�k ve zararl�lar yönünden temiz olmas�, al�c� ülkelerin zirai karantina mevzuat�na uygun olarak sevkinin yap�lmas� gerekmektedir. Avrupa Birli�i’ne yap�lan ihracatlar da, g�da zincirinde halk sa�l��na yönelik riskler tespit edildi�inde h�zl� tepki verilmesine yönelik bilgi ak��n� sa�layan 1979`da olu�turulan G�da ve Yem için H�zl� Uyar� Sistemi (RASFF), günümüzde bulgular�n etkin ve h�zl� bir �ekilde payla��lmas�n� sa�lamak üzere olu�turulan portal üzerinden Avrupa Birli�i için g�da güvenli�i sa�lamaktad�r. �hlal durumunda mallar�n iadesi ve tazminat ödemeleri söz konusu olabilmektedir. Ayr�ca portal da yay�mlanan men�ei ve ilgili ürün ihracat� yap�lamaz duruma gelerek ekonomik kay�plar olu�maktad�r.

�thalat ve di�er yollarla, bitki, bitkisel ürün ve di�er maddelerin giri�lerinde tar�m�, ekosistemi ve halk sa�l��n� tehdit edecek zararl� ve hastal�klar�n kontrolünün sa�lanamamas�, ekolojik, ekonomik ve sosyal sorunlar yaratacak stratejik öneme sahip bir ulusal güvenlik sorunudur.

Zirai Karantina, "Her türlü bitki ve bitkisel kökenli materyalin ülkeye giri�, ç�k�� ve ülke içinde dola��m�nda uygulanan; kanun, tüzük ve yönetmeliklere dayal�; bitki sa�l�� aç�s�ndan tehlikeli hastal�k ve zararl�lar� dikkate alarak yap�lan muayene, kontrol, denetim ve di�er faaliyetleri içeren bir çal��malar bütünüdür".

Türkiye’de 13 ilde Zirai Karantina Müdürlü�ü bulunmaktad�r. Bunlardan sadece 4’ü (�stanbul, �zmir, Antalya ve Mersin) bünyesinde AB Twining projesi kapsam�nda edinilen viroloji, nematoloji, mikoloji, bakteriyoloji ve etnomoloji laboratuvar� bulunmaktad�r. Halkal�-�stanbul Zirai Karantina Müdürlü�ünde GDO analizi de yap�labilmektedir.

Z�RA� KARANT�NA GÖÇEBE DE��L YERLE��K OLMALIDIR

�stanbul Zirai Karantina Müdürlü�ü, 2004 y�l�nda Beyaz�tdan Halkal� Zirai Üretim ��letmesi Tar�msal Yay�m ve Hizmet �çi E�itim Merkezi Müdürlü�ü (kapat�lan Halkal� Ziraat Okulu) arazisinde bulunan bu günkü yerle�kesine ta��nm��t�r. Halen ithalat, ihracat, transit kontrolleri, geçici bo�altma, ruhsatland�rma ve denetim çal��malar� ile e�itim faaliyetleri sürdürülmektedir.

Halkal� Ziraat Okulu’nun, 4.300 dekar Halkal�da bulunan yakla��k 100 y�l tar�msal üretim yap�lan arazisi ve Ye�ilköy Ayamama’da bulunan 1.900 dekar arazi toplam�ndan olu�an 6200 dekar arazisinden kalan 570 dekar arazi Sultan Beyaz�t Veli vakf�na tescil edilmi�tir. Vak�f bu araziyi �lim Yayma Vakf�na kiralam��, �lim Yayma vakf�n�n üniversitesi olan Sabahattin Zaim Üniversitesi bu arazide yap�la�maya devam etmektedir.

Bu arazi içinde bulunan Halkal�-�stanbul Zirai Karantina Müdürlü�ü (ZKM) yakla��k 10 dekar arazi kullanmaktad�r. Üniversite bu araziyi de kullanaca��n� bildirerek ZKM’nin bo�altmas�n� istemektedir. Bu talep nedeni ile ZKM’ye ayn� arazi içinde bulunan bir ba�ka parsel tahsis edilmi�tir. Bu araziye hizmet binalar�n�n yap�m�, gerekli özel altyap�lar�n imalat�, laboratuvarlar�n ta��nmas� ve validasyonu için yakla��k 1,5-2 y�l süreye ihtiyaç vard�r. Fakat tahsis edilen yerin in�aat�na ba�lanmam�� olmas� Üniversite yönetiminin bu arsay� da istedi�ine dair ku�kular uyand�rmaktad�r.

Bo�altma bask�s� kar��s�nda, Bakanl��n, ta��n�lacak bina haz�r olma�� için Ye�ilköy Havaliman� hangarlar�ndan birine geçici olarak acilen ta��n�lmas� do�rultusunda sözlü talimat gönderdi�ini ö�renen �irket temsilcileri bu �artlar alt�nda en az�ndan bir kaç ay analiz ve i�lem yapamayacaklar� endi�esi ta��d�klar�n� ifade ediyorlar.

GIDA VE ÇEVRE GÜVENL�� ACELEYE GET�R�LEMEYECEK ULUSAL GÜVENL�K KONUSUDUR

�stanbul Zirai Karantina Müdürlü�ü ta��nmayla me�gul edilmeyip, görevlerini yapabilmesi için gereken kal�c� �artlara acilen ula�t�r�lmal� çal��anlar�n i�e odaklanmalar� sa�lanmal�d�r. G�da ve Çevre Güvenli�i aceleye getirilemeyecek bir ulusal güvenlik konusudur.

Kamu bürokrasisi sözlü talimatla de�il yaz�l� olarak i�leri yürütmek zorundad�r.

Ta��nma i�lemi Kamu �hale Yasas� hükümleri gere�i ihale edilerek yap�lmal�d�r. Kaba bir hesapla yakla��k 2-3 milyon Türk Liras� tutar�nda maliyet olu�turacakt�r.

Tahsis edilen yerin in�aat� tamamland�ktan sonra ikinci kez ta��nma masraflar� ve ihale süreci gerektirecektir.

Ta��nma talimat� verilen geçici yere nakil ve montajlar sürecinde pek çok hassas cihaz ve demirba� malzeme kullan�lmaz hale gelecektir.

Laboratuvarlar�n ta��nd�klar� ortamda do�ru analiz sonucu verebilir hale gelebilmesi için yap�lmas� gereken en az üç ayl�k validasyon çal��malar� sürecinde ithalat, ihracat, re-export ve bitki sa�l�� dola��m i�lemlerinde önemli s�k�nt�lar ve gecikmeler ya�anacakt�r.

Müdürlü�ün mevcut konumu �stanbul’da bulunan gümrüklere ve antrepolara ula�ma aç�s�ndan avantajl� bir lokasyondur. Ta��nma talimat� verilen kiral�k yer bu kriterler aç�s�ndan dezavantajl�d�r. 15 Gümrük Müdürlü�ü ve yüzlerce antrepoda 14 inspektörle yap�lmakta olan muayene ve kontrol i�lemleri özellikle �stanbul’un trafik yo�unlu�u sebebiyle aksakl�klar olu�turacak, zaman ekonomik kullanma verimlili�i dü�ecektir.

Bu nedenlerle ihracat ve ithalat kay�plar� ya�anabilecek, silsile yoluyla üreticilerin, tüketicilerin ve firmalar�n ma�dur olmalar� kaç�n�lmaz olacakt�r.

Ya�anan kurakl�k ve kendine yeter bir üretim planlamas� olmad��ndan ithalat�n artaca�� öngörüsü kar��s�nda birkaç ay i�lemlerin yap�lamamas�, arz azalmas� ve fiyat art��na da neden olabilecektir.

�thalat�n karantina kontrollerinde zafiyet ya�anmas� ve ithalatç�n�n insaf�na terkedilmesine neden olacak yeni hastal�k ve zararl�lar�n girmesi ile g�da güvenli�i ve g�da güvencesi konular�nda ya�anan sorunlar� derinle�tirecektir.

Tohum ithalat�n yakla��k % 90’�n�n, görev alan�ndaki di�er ithalatlar�n %60’�n�n kontrolünün yap�ld�� stanbul ZKM’nin birkaç ay i�levsiz kalmas� ve geçici yerle�keye ta��nma, yerle�me ve lokasyon olarak uygun olmayan ko�ullar�n olu�turaca�� ek maliyetler kamu zarar� olu�mas�na neden olacakt�r.

Geçici yerle�keye ta��nmak yerine kamu yarar� aç�s�ndan temel olarak mevcut yerle�kede kalmak sa�lanmal�d�r. Kamu gücü bunu sa�lamaya muktedirdir. Kamu yarar� aç�s�ndan yeni hizmet binas�na ta��n�lmas� gerekiyorsa bir an önce yap�m�na ba�lanmas� ve binan�n yap�m süresi boyunca mevcut yerle�kede faaliyetlerin devam ediyor olmas� olu�acak kamu zarar�n�n önüne geçilmesini sa�layacakt�r. Kamu kurumlar�n�n önceli�i bu ulusal güvenlik sorununda Zirai Karantina Müdürlü�ünün yan�nda olmak olmal�d�r.

Murat KAPIKIRAN

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odas�

�stanbul �ubesi Yönetim Kurulu Ba�kan�

(Yönetim Kurulu Ad�na)

Okunma Say�s�: 162

Payla�:

Facebook Twitter Whatsapp

�stanbul �ube Kaynakl� Bas�n A��klamalar�

T�m Bas�n A��klamalar�

Z�RA� KARANT�NA EKOS�STEM VE TOPLUM G�VENL�� N VAZGE��LMEZ B�R KAMU KURUMUDUR.

�ubeler

H�zl� Ula��m

Sosyal Medya

E-Liste

Z�RA� KARANT�NA EKOS�STEM VE TOPLUM G�VENL��� ���N VAZGE��LMEZ B�R KAMU KURUMUDUR.

Z�RA� KARANT�NA EKOS�STEM VE TOPLUM G�VENL�� N VAZGE��LMEZ B�R KAMU KURUMUDUR.