“DÜNYA SÜT GÜNÜ”NÜ KUTLAMAYI ÜLKEMİZDE DE TARTIŞALIM MI? DOYASIYA YETERLİ VE UCUZ SÜT İÇMEMİZİ KİMLER ENGELLİYOR? OYSA HER İNSAN İÇİN YETERLİ VE SAĞLIKLI SÜT İÇMEK ZAMANIDIR.
"Tüketilecek süt, tüketilmesi gereken süt, eksik üretim, üretilen süt, üretilen eksik süt, “süt açlığı”, süt tüketemeyen çocuklar tüketim toplumunu tartışmalı."
TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI
BASIN AÇIKLAMASI, 1 Haziran 2022
“DÜNYA SÜT GÜNÜ”NÜ KUTLAMAYI ÜLKEMİZDE DE TARTIŞALIM MI?
DOYASIYA YETERLİ VE UCUZ SÜT İÇMEMİZİ KİMLER ENGELLİYOR?
OYSA HER İNSAN İÇİN YETERLİ VE SAĞLIKLI SÜT İÇMEK ZAMANIDIR.
Dünya Süt Günü. Dünyada ve de Ülkemizde kutlanıyor. Kutlu olsun.
Anne sütü yetmez ise, ki yetmez, hayvan sütü şart, insan/lığ/a, ömür boyu. Süt ile beslenmeli mi, insan/lık? Beslenmeli, elbet. Hayvan varlığı ve hayvan hakları da önemli, ayak izlerinde.
Tüketilecek süt, tüketilmesi gereken süt, eksik üretim, üretilen süt, üretilen eksik süt, “süt açlığı”, süt tüketemeyen çocuklar tüketim toplumunu tartışmalı.
“Süt”ün ekonomipolitiği, önemli. “Yem/Ot-Süt-Et” denklemi, önemli.
Düşünelim mi, bitkisel ve hayvansal üretimde gıda milliyetçiliğini ya da gıda egemenliğini.
Ülkemizde de kutlu olsun diyerek, kutlarken, eleştirsek mi, süt gerçeğindeki yanlışları?
Özelleştirme, azalan mera varlığı, süt ve et gerçeği, süt hayvanları kesilmesin, neden kesiliyor? Süt hayvanlarının kesilmesinin sonuçları ne? Tartışmak zamanıdır “yem/ot-süt-et” denklemini.
Ne çok yalan söyleyen var, kendine çıkarcı, yalanlara inanmama zamanıdır.
TÜİK bile hayvan yeminde artış %107 deyince, gerçekte en az iki katı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın her şey kontrol altında diyerek tümüyle boşa düşen siyasi hikayesi, samimiyetsizlik, kamu yönetimine güvensizlik. Oysa, biz kamu yönetimine inanmak ve güvenmek istiyoruz. Tarım ve Orman Bakanlığı süt-et-yem denkleminin neresinde?
Ulusal Süt Konseyi, Gıda Komitesi, kim/ler/e hizmet ediyor?
Birleşmiş Milletler ve de FAO’nun iyi niyet söylemleri, ne çok uluslararası iyi niyet söylemi var, ne çok yalan söyleyen var, kimlerin çıkarına hizmet ediliyor. Oysa, söylem değil eylem zamanıdır.
Süt-Yem paritesi, üretimde kalmak için 1/1.5 olmalı. Bir kilo süt için 1.5 kg yem almalı. Tarım ve Orman Bakanlığı demiş ki, ülkemizde parite 1/ 1.3 olsun, uymuyor kendi söylemine.
Üretici yem fiyatı artmasın yeter ki, çiğ süt referans fiyatı artışının sorumlusu biz değiliz, diyor.
Üretim ve tüketim sorunu, işlevsiz Et ve Süt Kurumu’nun şekilsel mağazalarında göstermelik fiyatlarla satış, tekelci zincir marketlere şekilsel mağaza baskınlarıyla çözülmez!
Sonuç; “serbest piyasa ekonomisi” tercihi. Üretici mutsuz, Tüketici mutsuz, kim/ler mutlu?
Piyasanın tamamen özel sektöre bırakıldığı bir ortamda hem tüketici hem üretici kaybediyor. Oysa; kamu yem fabrikaları kapatılmasaydı, bugün yemde tümüyle dışarıya bağlı hale gelmeyecektik. Et Balık Kurumu ve Süt Endüstrisi Kurumu kapatılmasaydı, kamu üretim-tüketim zincirini düzenleyerek, üretici kazanırken tüketici daha uygun fiyatla süt ve et tüketecekti.
Çözüm; mevcut serbest piyasa ortamında kamunun gerekli ve zamanında müdahaleleri ile tarım ve gıda sistemini üretimden tüketime gerçekten sürdürülebilir kılmasından geçmektedir. Süt üreticilerin kurduğu demokratik, özerk, güçlü kooperatifler ile üretime devam etmesi, kendi ürettiklerini işlemesi, pazarlaması, demokratik güçlü tüketici kooperatifleri ile gıda tedarik zincirinin kısaltılması, üreticinin ürününden para kazandığı ve tüketicinin sağlıklı ucuz gıdaya/süte/ete erişebildiği sistemleri kurmaktır. Çözüm; piyasanın tamamen özel sektöre bırakılmadığı bir ortamda üreticinin ve tüketicinin kaybetmediği ve aksine kazandığı sistemi kurmaktan geçmektedir. Mümkün mü?, İstersek, mümkün.
Dünyada ve de Ülkemizde de, Dünya Süt Günü kutlu olsun (mu)? Kutlu olsun.
Baki Remzi SUİÇMEZ
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı
