DSİ’DEN KÖYLÜLERE MADENLE UZLAŞIN YAZISI
Kazdağı’nda, Çanakkale’nin Çan’a bağlı Halilağa ve Bayramiç ilçesine bağlı Hacıbekirler köyleri yakınlarında işletilmek istenen Cengiz Holding’in Truva bakır-altın madenin ÇED raporu mahkemece iptal edilmiş olmasına rağmen şirket hazırlık çalışmalarını son hızla sürdürüyor. Altın madeninin üretim sürecinde gereksinim duyacağı suyu yöre köylülerinin tarım ve hayvancılık için kullandığı Kocabaş çayından almak için DSİ ile protokol yaptığı ortaya çıktı. DSİ, bu amaçla suyun işletmeye taşınması için yapılacak kanal ve boruların geçeceği güzergahta bulunan köylülere irtifak hakkı uzlaşması çağrısında bulundu. Uzlaşma çağrısı ile ilgili bugün Çanakkale DSİ’de yapılacak toplantıya köylülerin ve ekoloji örgütü üyelerinin toplu olarak katılarak bu durumu protesto edecekleri öğrenildi.
“ÇAY DA KIŞ AYINDA BİLE SU YOK”
Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız Çan Çevre Derneği Başkanı Av. Ümran Aydın kış günleri olmasına rağmen Kocabaş çayında su olmadığını belirterek; “Çünkü buraya ikinci termik santral geldi. Çan 2 termik santrali de buradan su almaya başladı. Bilmiyorum DSİ buna nasıl izin verdi. Artık kışın bile su akmıyor” dedi. Kocabaş çayı suyunun köylülerin tarımsal üretimi ve hayvancılığı açısından son derece önemli olduğunu aktaran Aydın, yöre köylülerinin geçen sene Uzunalan köyünde yaptığı suyumuzu vermeyeceğiz eyleminin ardından çaydan su çekiminin durduğunu ancak son süreçte tekrar başladığını dile getirdi.
“DEPREM GÜNÜ YAZI GÖNDERMİŞLER”
Altın madenine Kocabaş çayından su çekilmesi için tarlalarından su hattı geçirilecek köylülere DSİ tarafından gönderilen yazıların tarihine dikkat çeken Aydın şunları söyledi; “Depremin 2. günü 8 Şubatta yazmışlar yazıyı, gözlerime inanamadım köylüler yazıyı gönderdiklerinde. Biz deprem şokundayken onlar bir saniye bile kaybetmek istememiş! Bugün (7 mart Salı) kamulaştırmaların uzlaşma toplantısı olacak. Biz de toplu halde orada olacağız ve suyumuzu vermiyoruz diyeceğiz”.
DSİ, İPTAL EDİLEN ÇED’İ MADENİN DAYANAĞI GİBİ GÖSTERMİŞ!
DSİ’nin muhtarlara ve belediyelere Kocabaş çayından su alınması nedeniyle tarım ve hayvancılığa olumsuz etkisi olacağı kaygılarını gidermek için bir yazı gönderdiğini belirten Aydın, skandal olarak nitelediği bu yazıya dair şöyle konuştu; “Yazıda madenin ÇED onayının olduğu söyleniyor. Oysa orada bahsedilen ÇED’i mahkeme geçtiğimiz yıl Kasım ayında iptal etmişti! Biz de mahkeme kararından sonra hala çalışmalarına devam eden DSİ’ye ‘mahkeme kararına uyun, çalışmalarınızı durdurun’ diye başvurmuş, onlar da, ‘çalışmalarımızı durdurduk’ yanıtını vermişti”. Şirketin eski ÇED raporunun iptalinin ardından yeni bir ÇED süreci başlattığını hatırlatan Aydın, “Ancak bu ÇED raporu daha çıkmadı. Buna rağmen, DSİ kurumlara gönderdiği yazıda mahkemenin iptal ettiği ÇED’e işaret ederek madenin izinleri var demiş. Olacak iş değil bu!” dedi.
DSİ’DEN 64 KÖY MUHTARINA “KAYGILANMAYIN” YAZISI
Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü 25. Bölge Müdürlüğü tarafından bölgedeki muhtarlara gönderilen 13. 01. 2023 tarihli yazıda Kocabaş Çayı’ndaki suyun altın madenine aktarılmasının tarım ve hayvancılığa olumsuz etkisinin olmayacağı ileri sürülüyor. Yöredeki 64 köy muhtarlığı tarafından 07.03.2022 tarihinde DSİ’ye gönderilen altın madenine Kocabaş Çayından su aktarılmasının yöredeki tarım, hayvancılık ve endüstri sektörlerinin zarar göreceği gerekçesi ile projenin durdurulması talebine karşı yazılan yazıda DSİ bu kaygıları gidermeye çalışıyor. Halilağa bakır-altın madeni ile ilgili Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının 26/07/2021 tarihli kararıyla “ÇED Olumlu” belgesi verildiğini aktaran DSİ, maden firmasınca yapılacak iki regülatörle köylülerin su sorununu çözüleceğini ileri sürüyor.
MADENDE KULLANILACAK SUYLA TARLALAR SULACAK!
Yazıda madenin proses suyunun maden işletmesi tarafından yapılacak olan Hacıbekirler-1 ve Hacıbekirler-2 Göletleri ile Kocabaş Çayı Regülatöründen alınacağı belirtilirken, madenin bu proses suyunun aynı zamanda 3.300 dekarlık tarım arazisinin sulama suyu ihtiyacı için kullanılacağı iddia edildi. DSİ yazısında Uzunalan Barajı ve iki gölet tamamlanana kadar, yılın sulama sezonu dışındaki 7 ayında, doğal hayatın devamı için gerekli su bırakıldıktan sonra maden işletmesi için Kocabaş çayından bu alınacağı dile getiriliyor.
MAHKEME ÇED RAPORUNU GEÇEN ARALIK AYINDA İPTAL ETTİ
Cengiz Holdinge ait Truva Bakır Maden İşletmeleri A.Ş. tarafından yapılması planlanan bakır-altın madeni projesi için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca (ÇŞİB) verilen ÇED olumlu kararına karşı yörede yaşayan 81 yurttaşın yanı sıra ekoloji ve meslek örgütleri tarafından dava açılmıştı. Maden projesine karşı TEMA Vakfı ve Çan Çevre Derneği ile Çevre Mühendisleri Odası ve Ziraat Mühendisleri Odası tarafından iki ayrı dava daha açılmıştı. DSİ’nin geçtiğimiz günlerde Kocabaş suyunun madene verilmesi kaygılarını gidermek için kurumlara gönderdiği yazıda “madenin onayı var” diye atıfta bulunduğu ÇED Raporu işte bu Aralık 2022 tarihinde Çanakkale 1. İdare Mahkemesi tarafından iptal edilen ÇED raporu. Şirket bu ÇED olumlu kararının iptal edilmesi talepli açılan davalar sürecinde hazırlanan bilirkiyi raporunda birçok eksiklik olduğu tespiti yapılınca, dava süreci bitmeden yeni bir ÇED raporu hazırladı. Davalakı ÇED raporunu revize ederek 2009/7 genelgesi gereği bakanlığa yeni ÇED başvurusu yapan şirketin talebi ekim 2022 tarihinde Ankara’daki İDK toplantısında görüşüldü. Şu ana kadar şirkete yeni ÇED verilmiş değil.
3.5 MİLYON AĞAÇ KESİLECEK!
Yöredeki ekoloji örgütleri maden projesi faaliyete geçerse Kazdağları eteklerinde, 3,5 milyon ağacın kesileceği, 3 köyün haritadan silineceği ve yöredeki su havzalarını tehdit edeceği uyarılarında bulunuyorlar. ÇED alanı; Çanakkale Bayramiç ilçesine kuş uçuşu 22 km mesafede ve Hacıbekirler Köyü’ne 730 metre, Muratlar Köyü’ne 1,74 km, Osmaniye Köyü’ne 2,33 km, Yanıklar Köyü’ne 2,5 km ve Halilağa Köyü’ne ise 4,42 km mesafede yer alıyor.
