GEÇ ÖDENEN PRİM TARIMA DESTEK OLMUYOR - DÜNYA
İZMİR - Tarım ve Köyişleri Bakanlığı‘nın 2006 yılı ürünü buğday, arpa, çavdar, yulaf ve çeltik için Çiftçi Kayıt Sistemi‘ne kayıtlı üreticilere destekleme primi ödemesi için son kayıt tarihi olarak gelecek yılın nisan ayını belirlemesi üreticilerin tepkisini çekti.
10 Kasım‘da Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren ve 15 Mayıs 2006‘dan itibaren geçerli olan hububat üreticilerinin desteklenmesine dair 2006-11184 sayılı Bakanlar Kurulu kararına göre kilogram başına buğday için 3.5 YKr, arpa, yulaf ve çavdar için 2.5 YKr ve çeltik için 6 YKr destekleme primi ödenecek. Ödemeler için son başvuru tarihi 30 Nisan 2007 olarak belirlendi.
Türkiye Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Günaydın, uygulanan prim sisteminin Türkiye‘de üretim planlaması olmadığının açık bir göstergesi olduğunu kaydetti.
Primin üreticilere arz açığını kapatmak ve üretimi yönlendirmek için verilmesi gerektiğini ifade eden Günaydın, "Destekleme prim miktarları üretici ve ekim alanlarını yönlendirmek için bir sezon önceden verilmeli. Ancak 2006 ürünü için prim henüz ödenmedi, ne zaman ödeneceği de belli değil. Bu alışkanlık haline geldi" dedi. Prim sistemi belirlenirken ülkede arz açığı olduğunun dikkate alınması gerektiğinin altını çizen Günaydın, "Adana‘da pamuk halen tarlada. Kilogram başına maliyeti 1 YTL olan ürünün fiyatı ise 38 Yeni Kuruş‘a kadar düştü. Üretici hasattan para kazanamadığı için borcunu da ödeyemiyor. Bu nedenle çiftçi tarlasını satmak zorunda kalacak. Girdi ürünleri satanlar da zor durumda kalacak. Pamukta prim miktarı acilen en az 50 Ykr olarak açıklanmalı. Ödemeler de yılbaşından önce yapılmalı. Aksi halde pamukla ilgili bütün sektörler iflas edecek" diye konuştu.
Üretici önünü göremiyor
Ege Çiftçiler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Hulusi Tanman da, primlerin üretici ürününü ekmeden önce açıklanmasını gerektiğini belirterek, "Bu nedenle üretici önünü göremiyor. Alternatiflere yönelemiyor. Bu durum hububat dışındaki ürünler için de geçerli. Ayrıca verilen primler üreticinin maliyetleri ile de örtüşmüyor. Primler destekleme niteliğinde olmadığı için üreticilerimiz her açıdan zorda kalıyor" dedi.
Avrupa Birliği‘nin son açıkladığı İlerleme Raporu‘nda Türkiye‘deki tarım politikalarının ortak tarım politikaları ile uyum içinde olmadığının belirtildiğini vurgulayan Tanman, "Avrupa ülkeleri arz fazlası olduğu için üretime prim vermiyorlar. Ancak üreticilerini de mağdur etmiyorlar. Oysa Türkiye‘de arz açığı var. Avrupa‘nın aksine üretici daha çok desteklenmeli" diye konuştu.