ZÝRAAT MÜHENDÝSLERÝ ODASI YÖNETÝM KURULU BAÞKANI GÖKHAN GÜNAYDIN:

AVRUPA BÝRLÝÐÝ KONSEYÝ, TÜRKÝYE ÝLE GERÇEKLEÞTÝRÝLECEK MÜZAKERELERE ÝLÝÞKÝN “ÇERÇEVE BELGE”YÝ 3 EKÝM 2005 TARÝHÝNDE KAMUOYUNA AÇIKLAMIÞTIR.

ÇERÇEVE BELGE’NÝN 3 NO’LU EKÝ, GÖRÜÞMELERE KONU OLACAK 35 MÜZAKERE BAÞLIÐINA ÝLÝÞKÝN BÝR LÝSTE VERMEKTEDÝR. BUNA GÖRE; “TARIM VE KIRSAL KALKINMA”, “GIDA GÜVENLÝÐÝ, HAYVAN VE BÝTKÝ SAÐLIÐI” ÝLE “BALIKÇILIK” OLMAK ÜZERE ÜÇ MÜZAKERE BAÞLIÐI, TARIM SEKTÖRÜNÜ DOÐRUDAN ÝLGÝLENDÝREN KONULAR OLARAK ÖNE ÇIKMAKTADIR. BUNUN YANINDA; DOKUZ MÜZAKERE BAÞLIÐI, DOLAYLI OLARAK TARIM SEKTÖRÜNÜ ETKÝLEYECEK, ONDAKÝ GELÝÞMELERDEN ETKÝLENECEKTÝR.

AVRUPA KOMÝSYONU KAYNAKLI BÝLGÝLERE GÖRE; TARIM VE KIRSAL KALKINMA KONUSUNDA MÜZAKERELER 5 ARALIK 2005 TARÝHÝNDE BAÞLAYACAKTIR. ANCAK AÞAÐIDA BELÝRTÝLEN KONULAR, AB ÝLE YÜRÜTÜLECEK GÖRÜÞMELERDE ORTAYA ÇIKACAK SORUNLARIN HABERCÝSÝ NÝTELÝÐÝNDEDÝR;

• 6 EKÝM 2004 TARÝHLÝ “ÝLERLEME RAPORU”, AYNI TARÝHLÝ “ETKÝ DEÐERLENDÝRME RAPORU”, 17 ARALIK 2004 TARÝHLÝ “KONSEY KARARI” VE 3 EKÝM 2005 TARÝHLÝ “MÜZAKERE ÇERÇEVE BELGESÝ”NDE TARIM SEKTÖRÜNÜN SOSYO-EKONOMÝK ÖZELLÝKLERÝNE ÝLÝÞKÝN ORTAYA KONULAN BELÝRLEMELER,

• AVRUPA BÝRLÝÐÝ ORTAK TARIM POLÝTÝKASI’NIN GÜNCEL YÖNELÝMLERÝ ÝLE TÜRKÝYE’NÝN KENDÝ TARIM SEKTÖRÜNDEN BEKLENTÝLERÝNÝN ÖRTÜÞMEMESÝ VE BU ALANDA GÖRÜLEN “AÇIÐIN” GÝDEREK ARTMAKTA OLUÞU,

• TÜRKÝYE’NÝN SEKTÖRE AKTARDIÐI DESTEK MÝKTARI ÝLE AB’NÝN DESTEKLEME DÜZEY VE ÇEÞÝTLERÝ ARASINDA GÖRÜLEN ÖNEMLÝ FARKLILIKLAR,

• GÖRÜÞMELERÝ YÜRÜTECEK OLAN TARIM VE KÖYÝÞLERÝ BAKANLIÐI’NIN ÝDARÝ KAPASÝTESÝNDE ORTAYA ÇIKAN AÞINIM.

“ZAMAN VE FÝNANSMAN PLANLAMASI SÜRECÝNDEYÝZ”

ÖNCELÝKLE VE ÖNEMLE BELÝRTÝLMELÝDÝR KÝ, YAÞANACAK OLAN, GÜNLÜK KULLANIM DÝLÝNDE GEÇERLÝ OLAN VE TARAFLARIN KARÞILIKLI RIZALARININ UYUMLAÞTIRILMASINA YÖNELÝK BÝR UZLAÞMA ARAYAN “MÜZAKERE SÜRECÝ” DEÐÝLDÝR. TARIM SEKTÖRÜNDE GÖRÜÞÜLECEK OLAN, AB’NÝN TÜZÜK (REGULATÝONS), KARAR (DECÝSÝON), TAVSÝYE (ADVÝCE) VE GÖRÜÞ (OPÝNÝON) HÝYERARÞÝSÝNDE BAÐLAYICILIÐA SAHÝP MEVZUATININ TÜRKÝYE’YE AKTARILMASINA YÖNELÝK ZAMAN VE FÝNANSMAN PLANLAMASIDIR.

TÜRKÝYE GÝBÝ, 39 MÝLYON HEKTAR ÝLE 25 ÜYELÝ AB’NÝN TOPLAM TARIM ALANININ % 23’Ü ORANINDA TARIM ALANINA SAHÝP, TOPLAM ÝSTÝHDAMININ % 33’Ü TARIMDA ÇALIÞAN BÜYÜK BÝR ÜLKEDE, YUKARIDA ÝFADE EDÝLEN ÝÞÝN GERÇEKLEÞTÝRÝLEBÝLMESÝ, HEM TÜRKÝYE’NÝN ETKÝLÝ VE DOÐRU POLÝTÝKALAR ÝZLEMESÝ HEM DE TOPLULUÐUN, TIPKI DÝÐER ADAY ÜLKELERDE OLDUÐU GÝBÝ, SEKTÖREL SORUNLARI GÝDERÝP FARKLI YAPILARIN UYUMLAÞTIRILMASINA YÖNELÝK ÝRADE ORTAYA KOYMASI, BUNA YÖNELÝK YÖNETÝMSEL VE FÝNANSAL ARAÇLARI DEVREYE SOKMASI ÝLE OLANAKLIDIR.

OYSA GÖRÜLMEKTEDÝR KÝ, AB BU ANLAMDA TAM TERSÝ BÝR TUTUM ÝZLEMEKTEDÝR. MÜZAKERE ÇERÇEVE BELGESÝ, TIPKI 17 ARALIK 2004 TARÝHLÝ KONSEY KARARI’NDA OLDUÐU GÝBÝ, TARIM SEKTÖRÜ, YAPISAL POLÝTÝKALAR VE KÝÞÝLERÝN SERBEST DOLAÞIMINA YÖNELÝK “UZUN GEÇÝÞ DÖNEMLERÝ”, “DEROGASYONLAR”, “ÖZEL DÜZENLEMELER” VE “KALICI KORUMA HÜKÜMLERÝ” GETÝRÝLEBÝLECEÐÝNÝ; SERBEST DOLAÞIM ALANINDA ÜYE DEVLETLERE AZAMÝ ROL VERÝLECEÐÝNÝ ÝFADE ETMEKTEDÝR. BUNA KARÞILIK TÜRKÝYE’NÝN TALEP EDEBÝLECEÐÝ GEÇÝCÝ TEDBÝRLER BAÐLAMINDA; GEÇÝÞ DÖNEMLERÝ KISA VE AZ SAYIDA OLACAK, BÝRLÝÐÝN KURAL YA DA POLÝTÝKALARINA BÝR DEÐÝÞÝKLÝK GETÝRMEYECEK, BUNLARIN SAÐLIKLI ÝÞLEYÝÞÝNÝ BOZMAYACAK VE REKABETE BÜYÜK ÖLÇÜDE ZARAR VERMEYECEKTÝR.

TARIM YARDIMI SINIRLANDIRILDI

BU BAÐLAMDA, TÜRKÝYE TARIM SEKTÖRÜNÜN TOPLULUÐA GETÝRECEÐÝ YÜK VE SORUNLARDAN UZAK KALMA KONUSUNDA AÇIK BÝR ÇABA SERGÝLEYEN VE BU ALANDA BÝR SORUMLULUK ALMAKTAN KAÇINAN AB, MALÝ ALANDA DA BENZER BÝR TUTUM SERGÝLEMEKTEDÝR. AB, TARIM VE KIRSAL KALKINMA ÖNLEMLERÝNE HALEN YILDA 42 MÝLYAR EURO DÜZEYÝNDE HARCAMA YAPMAKTADIR. OYSA, GENÝÞLEME ÖNCESÝ TARIM YARDIMI DÜZEYÝ, YILDA 520 MÝLYON EURO ÝLE SINIRLANDIRILMIÞTIR. GENÝÞLEMEDEN TARIMA AKTARILAN FON MÝKTARI ÝSE, EN ÇOK 3.4 MÝLYAR EURO / YIL ÝLE SINIRLI KALMIÞTIR.

“BÜTÇE DENGELEYÝCÝLER” POLÝTÝKALARI ÇERÇEVESÝNDE, ÝLERÝYE YÖNELÝK OLARAK, GENÝÞLEME POLÝTÝKALARININ BÝRLÝÐE MALÝYETÝNÝ SÜREKLÝ OLARAK KONTROL ETME VE ÝNDÝRGEME EÐÝLÝMÝ ÝÇÝNDE OLAN AB’NÝN, NE BUGÜN NE DE 3 EKÝM 2005 TARÝHLÝ MÜZAKERE ÇERÇEVE BELGESÝ’NDE SÖZÜ EDÝLEN VE 2014’TEN ÝTÝBAREN BAÞLAYACAK OLAN DÖNEME ÝLÝÞKÝN OLARAK OLUÞTURULACAK MALÝ ÇERÇEVE’DE, TÜRKÝYE’NÝN TARIM MÜKTESEBATINA YÖNELÝK OLARAK ORTAYA ÇIKACAK MALÝYETÝ KARÞILAMAYA ÝSTEKLÝ OLMADIÐI AÇIKTIR.

YILLIK 20 MÝLYAR EURO KAYNAK GEREKÝYOR

BATI KAYNAKLI HESAPLAMALAR, TÜRK TARIMININ AB’YE UYUMUNUN, YILDA 20 MÝLYAR EURO’NUN ÜZERÝNDE BÝR KAYNAÐA GEREKSÝNÝM DUYDUÐUNU ORTAYA KOYMAKTADIR. BUNA KARÞILIK, BÖYLE BÝR KAYNAÐIN TARIMA AYRILMASI KONUSUNDA NE AB NE DE MEVCUT HÜKÜMET’ÝN BÝR PLANININ OLMADIÐI AÇIKTIR.

YUKARIDA AÇIKLANMAYA ÇALIÞILAN GERÇEKLERÝN ORTAYA KOYDUÐU TABLO, SÜRECÝN TÜRKÝYE ÝÇÝN VAHÝM SONUÇLARA GEBE OLDUÐUNU ORTAYA KOYMAKTADIR. ÞÖYLE KÝ;

GEREKLÝ MALÝ YARDIM YAPILMADAN GERÇEKLEÞTÝRÝLEBÝLECEK OLASI BÝR ÜYELÝKTE, TARIMA YÖNELÝK KALICI DEROGASYONLARIN KALDIRILMASI HALÝNDE; AB ORTAK TARIM POLÝTÝKASI’NIN ÜÇ TEMEL ÝLKESÝNDEN “MALÝ DAYANIÞMA” DIÞINDA KALAN DÝÐER ÝKÝSÝ OLAN “PAZAR BÝRLÝÐÝ” VE “TOPLULUK TERCÝHÝ” NÝN ÝÞLEMESÝYLE; “ETKÝ DEÐERLENDÝRME RAPORU” NDA DA BELÝRTÝLDÝÐÝ GÝBÝ, YALNIZCA YAÞ MEYVE VE SEBZE, FINDIK, KOYUN ETÝ VE BAKLÝYAT ALT SEKTÖRLERÝNÝN REKABETÇÝ OLABÝLECEÐÝNÝ, DÝÐER ALANLARDA ÝSE AB TARIMSAL ÜRÜNLERÝNÝN TÜRKÝYE PAZARINI DOLDURACAÐINI ÖNGÖRMEK ZOR DEÐÝLDÝR…

BUNUN YANINDA, DÝE RAKAMLARI ÝLE ORTAYA KONULAN KIRSAL YOKSULLUK VERÝLERÝ, MUTLAK YOKSUL ORANINI % 9.3, GÖRELÝ YOKSUL ORANINI % 21.8 OLARAK BELÝRLEMEKTEDÝR. BÖYLE BÝR ORTAMDA, ÝÇ TÝCARET HADLERÝNÝN SÜREKLÝ TARIM ALEYHÝNE GELÝÞÝMÝ, KIRSAL ALANDA YAÞAYANLARIN BÜYÜK BÝR KOPUÞLA KENTLERÝN VAROÞLARINA DOÐRU YÖNELMESÝ SONUCUNU DOÐURACAKTIR. ÝÞTE BU ORTAMDA, ÝÞSÝZLÝK ORTALAMASI % 8 OLAN AB, KÝÞÝLERÝN SERBEST DOLAÞIMINA KALICI DEROGASYON GETÝREREK, BU ALANDA ÜYE DEVLETLERE AZAMÝ BÝREYSEL ROL TANIYARAK, TARIMDAN KOPACAK 6 MÝLYON ÝÞGÜCÜNÜN, AÝLELERÝ ÝLE BÝRLÝKTE DOÐURACAÐI SORUNLARI ANADOLU COÐRAFYASINA HAPSETMEK ÝSTEMEKTEDÝR.

BÝRLÝÐÝN HAZMETME KAPASÝTESÝ

BU BAÐLAMDA, TARIM YANINDA SERBEST DOLAÞIMA VE YAPISAL POLÝTÝKALARA GETÝRÝLEBÝLECEÐÝ ÝFADE EDÝLEN KALICI DEROGASYONLAR VE ÝLK KEZ BÝR ADAY ÜLKEYE UYGULANAN “BÝRLÝÐÝN HAZMETME KAPASÝTESÝ”, TARIM SEKTÖRÜNDEN DOLAYIMLANAN KONULARDIR. BU DURUM, “KOPENHAGH KRÝTERLERÝNÝN YERÝNÝ TARIM KRÝTERLERÝ ALDI” YOLUNDAKÝ AÇIKLAMAMIZIN GEREKÇESÝNÝ OLUÞTURMAKTADIR.

YÝNE ADAY ÜLKELERDEN YALNIZCA TÜRKÝYE’YE UYGULANAN BÝR BAÞKA YAPTIRIM, HER MÜZAKERE BAÞLIÐININ AÇILMASINDA VE KAPATILMASINDA, ÜYE ÜLKELERÝN ONAYLARININ ZORUNLU TUTULMASIDIR. BU DURUM, “TARIM VE KIRSAL KALKINMA”, “GIDA GÜVENLÝÐÝ, HAYVAN VE BÝTKÝ SAÐLIÐI” ÝLE “BALIKÇILIK” OLMAK ÜZERE TARIMLA ÝLGÝLÝ ÜÇ MÜZAKERE BAÞLIÐINDA, 25 ÜYE ÜLKEDEN TOPLAM 150 ONAYIN GEREKLÝ OLDUÐUNU ORTAYA KOYMAKTADIR.

TEKNÝK ÇALIÞMALARIN ÖTESÝNDE, SÝYASÝ DEÐERLENDÝRMELERÝN ÖNE ÇIKTIÐI ORTAMDA, BU ONAYLARIN ALINMASINDA OLUÞABÝLECEK ZORLUKLARI ÖNGÖRMEK ZOR DEÐÝLDÝR…

KALDI KÝ, ÝLGÝLÝ AB BELGELERÝNDE SÖZÜ EDÝLEN; “MÜKTESEBATI ÜSTLENME KAPASÝTESÝNÝ TAM OLARAK YERÝNE GETÝREMEMESÝ DURUMUNDA, MÜMKÜN OLAN EN KUVVETLÝ BAÐLA TOPLULUK YAPILARINA DEMÝRLEMESÝ SAÐLANACAKTIR” ÝBARESÝ, AVUSTURYA’NIN 3 EKÝM SÜRECÝNDE GÖSTERDÝÐÝ ÇABALARIN MADDÝ TEMELÝNÝN KURGULANDIÐINA ÝLÝÞKÝN AÇIK BÝR GÖSTERGE NÝTELÝÐÝNDEDÝR.

TÜM BU ÇERÇEVE ÝÇÝNDE, AB SÜRECÝNÝN SÝYASÝ – SOSYAL VE EKONOMÝK ÝÇERÝÐÝNDEN UZAK, “SALT TEKNÝK” BÝR ÇALIÞMA SÜRECÝNÝN, TÜRKÝYE’NÝN ORTA DÖNEM ÇIKARLARINA AYKIRI BÝR POLÝTÝKA SEÇÝMÝ OLACAÐI BÝLÝNMELÝDÝR.