GDO'LAR MASUM DE��L! - CUMHUR�YET TARIM/HAYVANCILIK

GENEL MERKEZ ( )
14.03.2006 (Son G�ncelleme: 14.03.2006 14:26:45)

Prof. Dr. Kamil Okyay SINDIR
Ziraat M�hendisleri Odas� �zmir �ubesi B�k.

Biyoteknolojik y�ntemlerle kendi t�r� d��ndaki bir t�rden gen aktar�larak belirli �zellikleri de�i�tirilen bitki- hayvan ya da mikroorganizmalara "transgenik" ya da "geneti�i de�i�tirilmi� organizma" denilmekte ve bu �r�nler k�saca GDO olarak adland�r�lmaktad�r. Bu kapsamda, �rne�in domuza ait gen domatese, bakteri veya vir�se ait gen de bir bitkiye aktar�labilmektedir.

GDO'LU �R�NLER �ZER�NE �ALI�MALAR, ABD K�KENL� ��RKETLER TARAFINDAN BA�LATILMI�TIR. TARLA DENEMELER�NE 1985 YILINDA ALINAN GDO'lar�n ticari anlamda ekimine 1996 y�l�nda ba�lanm��t�r. Bug�n t�m d�nyada T�rkiye y�z�l��m�ne yak�n bir alanda transgenik ekim yap�lmakta olup ekim alanlar�n�n y�zde 99'U ABD, ARJANT�N, KANADA, ��N VE BREZ�LYA'da bulunmaktad�r.

GDO'LU B�TK�LER A�ISINDAN DA B�Y�K ORANDA B�R TOPLANMA S�Z KONUSUDUR. D�NYADA GDO'lu olarak �retilen bitkilerin y�zde 99'UNU SOYA, MISIR, KOLZA VE PAMUK OLU�TURMAKTADIR. BUNLARIN YANINDA PATATES, DOMATES, P�R�N�, BU�DAY, BALKABA�I, AY��E��, YER FISTI�I, BAZI BALIK T�RLER�, KASAVA VE PAPAYA DA GDO'lu olarak �retiliyor. Muz, ahududu, �ilek, kiraz, ananas, biber, kavun ve karpuzda halen �al��malar devam ediyor.

GDO'LU �R�NLER�N �RET�LME AMA�LARI ARASINDA A�LIKLA M�CADELE, HAMMADDEDEN ��LENM�� MADDEYE KADAR OLAN Z�NC�RDE, �EVREYE DAHA AZ ZARARLI, BESLEY�C� DE�ER� DAHA Y�KSEK, RAF �MR� DAHA UZUN �R�NLER ELDE ETME G�B� S�YLEMLER YER ALMAKTADIR. OYSA BU �R�NLER BU DENL� MASUM DE��LD�R.

GDO'lu �r�nler �evre, biyolojik �e�itlilik ve ekolojik denge, insan ve hayvan sa�l��, �lkelerin sosyo-ekonomik yap�lar� �zerine bir�ok olumsuz etkiler do�uruyor, varolan ili�kileri � dengeleri bozuyor ve yeni ba��ml�l�k ili�kileri yarat�yor.

GDO'LU �R�NLER�N D�NYADA A�LIK SORUNUNA B�R �ARE OLAMAYACA�I, D�NYANIN MEVCUT TOPRAK KAYNAKLARININ VE �RET�M KAPAS�TES�N�N HERKES� FAZLASIYLA DOYURAB�LECE�� VE VAR OLAN A�LIK SORUNUN ESASEN D�NYADAK� �RET�MDE VE DA�ITIMDAK� ADALETS�ZL�KTEN KAYNAKLANDI�I B�L�NMEKTED�R. SORUNA TEKNOLOJ� VE M�LK�YET �L��K�LER� A�ISINDAN DA BAKMAK GEREK�R. GDO TEKNOLOJ�S�, M�LK�YET�NE SAH�P OLANLAR A�ISINDAN, �OK B�Y�K B�R "SERMAYEN�N YEN�DEN �RET�M ALANI" DIR, TEKNOLOJ�Y� SATIN ALANLAR A�ISINDAN �SE BA�IMLILIK DER�NLE�MEKTED�R. TERM�NAT�R TOHUM TEKNOLOJ�S� �LE �REME YETENE�� ALINMI� TOHUMLARI, ��FT��LER HER YIL PARA VEREREK YEN�DEN SATIN ALMAK ZORUNDA KALMAKTA VE BU ALANLARDA KULLANILMAK ��N �RET�LM�� B�RKA� �E��T K�MYASALA DA BA�IMLI OLMAKTADIRLAR.

GDO'lu �r�nleri tar�msal �retim alanlar�n�za soktu�unuzda, genetik �e�itler kayboluyor, yerel t�rler GDO'LU �R�NLERLE REKABET EDEMED��NDEN HIZLA KAYBOLUYOR, DO�ADAK� YABANIL VARYETELER DE DOM�NANT �ZELL�KL� GDO'lu �r�nler taraf�ndan kirletiliyor. Bir kez gen aktar�m� ba�lam��sa, geneti�i de�i�tirilmi� �r�n�n de�i�tirilmemi� �r�nlere bula�mas� �nlenemez hale geliyor. Bir s�re sonra, zengin biyo�e�itlili�in yerini, GDO'LU HOMOJEN �R�NLER ALIYOR. AYRICA, TARIMSAL �RET�ME ZARARLI OLDU�U KABUL ED�LEN B�CEKLERE KAR�I DAYANIKLI OLMALARINI SA�LAMAK ��N B�TK�LERE AKTARILAN TOKS�N (ZEH�R) KARAKTERL� GENLER, O B�CEKLER� Y�YEREK BESLENEN YARARLI B�CEK T�RLER�N�N DE YOK OLMASINA NEDEN OLAB�L�YOR. BUNUN YANINDA, YABANCI OT �LA�LARINA DAYANIKLILIK GEN� AKTARILMI� B�R B�TK�N�N BU GENLER�N�N R�ZGAR YA DA KU�, ARI G�B� ETKENLERLE BA�KA B�TK�LERE BULA�MASI SONUCUNDA BU GEN� ALAN YABANCI OTLAR SAVA�ILMASI G�� B�R �EK�LDE �O�ALAB�L�YOR.

GDO'lar�n insan ve hayvan sa�l�� a��s�ndan do�urdu�u risk ve tehditler aras�nda, yatay gen transferi, yiyecek alerjileri, insan b�nyesinde antibiyotiklere diren�, toksin birikimi ve do�urdu�u metabolizma de�i�ikleri gelmektedir.

GDO teknolojisi, "ya�am� patent alt�na alma esas�na" dayan�yor. Birka� gen aktar�lan "yeni �e�it", firmalar�n m�lkiyetine giriyor ve sonra "yeni piyasa" kurgulanmaya ba�lan�yor. Tohumlar kendini yeniden �retemiyor. Bu ba�lamda, art�k �ift�inin �r�n�nden tohumluk ay�rma hakk� ortadan kalkmaktad�r.

GDO'LU �R�NLER, 1998 YILINDAN BU YANA, H��B�R DENET�ME TAB� OLMADAN, T�RK�YE'ye rahat�a girmektedir. �rne�in, yaln�zca 2003 y�l�nda T�rkiye 1.8 milyon ton m�s�r, 800 bin ton soya ithal etmi�tir. M�s�r�n y�zde 81'�, SOYANIN �SE Y�ZDE 88'i ABD ve Arjantin'DEN GELM��T�R; NEREDEYSE TAMAMI GDO'ludur. T�rkiye'N�N G�MR�KLER�NDE, GDO'lu �r�n ayr�m� yapabilecek laboratuvar altyap�s� yoktur. Ankara ve Bursa'DA KURULU LABORATUVARLAR �LE ETK�N B�R DENET�M�N YAPILAB�LMES� OLANAKSIZ.

GEREK GDO'lu hammaddeden T�rkiye'DE ��LENEN, GEREKSE YURTDI�INDAN �THAL ED�LEN ��LENM�� R�NLERDEN �NEML� B�R KISMI GDO ��ER��NE SAH�P. MISIR VE SOYADAN �RET�LEN YA�, UN, N��ASTA, GL�KOZ �URUBU, SAKKAROZ, FRUKTOZ ��EREN GIDALAR; B�SK�V�, KRAKER, KAPLAMALI �EREZLER, PUD�NGLER, B�TK�SEL YA�LAR, BEBEK MAMALARI, �EKERLEMELER, ��KOLATA VE GOFRETLER, HAZIR �ORBALAR, MISIR VE SOYAYI YEM OLARAK T�KETEN TAVUK VE BENZER� HAYVANSAL GIDALAR �LE PAMUK GDO'lu olma riski ta��yan g�dalar�n ba��nda geliyor.

Sadece m�s�rdan �retilen ve �e�itli g�dalarda "bile�en" veya katk� maddesi olarak kullan�lan yan �r�n say�s� 700'�, SOYADAN �RET�LEN T�REVLER�N�N SAYISI �SE 900'� buluyor. Yani bu yan �r�nleri i�eri�inde kullanan her bir i�lenmi� �r�n�n GDO'LU OLMA R�SK� BULUNUYOR.

Okunma Say�s�: 563

Payla�:

Facebook Twitter Whatsapp

T�m Yaz�l� Bas�nda Odam�z

GDO'LAR MASUM DE��L! - CUMHUR�YET TARIM/HAYVANCILIK - 14.03.2006

�ubeler

H�zl� Ula��m

Sosyal Medya

E-Liste