G�NEYDO�U ANADOLU KURAKLIKTAN KAVRULUYOR !.. KIRMIZI MERC�MEKTE “KIRMIZI” ALARM…

GENEL MERKEZ ( )
27.04.2008 (Son G�ncelleme: 08.07.2008 17:30:47)

G�NEYDO�U ANADOLU KURAKLIKTAN KAVRULUYOR !..

KIRMIZI MERC�MEKTE "KIRMIZI" ALARM...

27 Nisan 2008

��

2007 - 2008 tar�m y�l�nda G�neydo�u Anadolu B�lgemizde h�k�m s�rmekte olan kurakl�k, bir taraftan b�lge �reticisinin ya�am�n� daha da g�� hale getirmekte, di�er taraftan T�rkiye‘nin ba�ta k�rm�z� mercimek ve bunun yan�nda bu�day - arpa �retiminde ciddi sorunlar�n do�aca��na i�aret etmektedir.��

2007 y�l�nda ya�anan kurakl�k �ncesinde, y�l�n ba��nda, 20 Ocak 2007 tarihinde kamuoyunu bilgilendiren ve bug�n ya�anan tar�m ve g�da krizi konusunda yetkilileri uyaran Ziraat M�hendisleri Odas�, 2008 y�l� hasad�nda ortaya ��kacak �retim eksikli�i nedeniyle hasat sonras� ya�anacak fiyat art��lar� konusunda H�k�meti uyarmakta ve ivedi �nlemler almaya �a��rmaktad�r.

Son derece kurak olan 2006/2007 tar�m y�l�n�n aksine, 2007/2008 tar�m y�l�, �lkenin genelinde normal y�llara yak�n ya�� ve s�cakl�k de�erleri ile seyretmektedir.

Buna kar��l�k; �lkemizin G�neydo�u Anadolu B�lgesi‘nde �anl�urfa, Diyarbak�r, Mardin ve Batman illeri yan�nda Gaziantep ve Kahramanmara� illerimizde, i�inde bulundu�umuz tar�m y�l� ya�� ortalamalar�nda, ola�an y�llara g�re % 70‘lere varan d��ler kaydedilmi�tir. Say�lan illerin kuru tar�m alanlar�nda, �r�n vermeyece�i kesinle�mi� olan tarlalara hayvan sal�m�na ba�lan�lm��t�r. Bing�l, Bitlis, Siirt, Hakkari, Mu�, Van ve ��rnak illerinde ise, �n�m�zdeki on g�nl�k periyotta ya�� al�namazsa, halen h�k�m s�ren kurakl�k tablosu daha da derinle�ecektir.

Bu durum bir taraftan y�re �reticisinin gelir olanaklar�n� s�n�rlarken, di�er taraftan T�rkiye‘nin �zellikle k�rm�z� mercimek �retiminde ciddi tehlike sinyallerinin do�mas�na neden olmakta, bu�day ve arpada ise genel �retim miktar�n� geriye �ekmektedir.

T�rkiye son yirmi y�lda baklagil �r�nleri ekim alanlar�n�n neredeyse yar�s�n� kaybetmi� olup, baklagille kapl� alan 2 milyon hektardan 1.2 milyon hektara gerilemi�tir. Buna paralel olarak �retim miktar� da 2.2 milyon tondan 1.6 milyon ton d�zeyine d��m��, 2007 kurak y�l�nda ise �retim 1.3 milyon ton olmu�tur. Son yirmi y�l i�indeki �retim gerilemesinin �r�nler baz�ndaki sonu�lar� ise ��yledir;

�

�retim (bin ton)	1987	2006	2007
Nohut	725	551	505
Fasulye	210	196	154
Ye�il mercimek	375	42	27
K�rm�z� mercimek	550	580	508
Bakla	80	21	21
Bezelye	5	5	4

�

Baklagil �r�nleri i�inde, a��rl�kl� olarak G�neydo�u Anadolu B�lgesi‘nde yeti�tirilen �r�n k�rm�z� mercimektir. K�rm�z� mercimek b�lgenin �anl�urfa, Diyarbak�r, Mardin, Gaziantep, Ad�yaman ve ��rnak illerinde ekim alan� bulmaktad�r. Bunun yan�nda� fasulye‘nin Kahramanmara�, nohut‘un ise� Diyarbak�r ve Gaziantep‘te ekimi yap�lmaktad�r. G�neydo�u Anadolu B�lgesi, bu�day ve arpa i�in T�rkiye‘nin �nemli �retim merkezlerindendir.�

2007 / 2008 tar�m y�l�nda G�neydo�u Anadolu B�lgesi‘nde ya�anan kurakl�k nedeniyle, normal �retim y�llar�na g�re kaydedilece�ini �ng�rd��m�z �retim d��leri a�a��daki tabloda g�sterilmektedir;

�retim (bin ton)	Bu�day		Arpa		K.mercimek
��	Normal �retim	�retim Kayb�	Normal �retim	�retim Kayb�	Normal �retim	�retim Kayb�
Diyarbak�r	1 300	900	430	350	150	75
Gaziantep	400	200	135	70	30	10
Kahramanmara�	600	200	100	40	-	-
�anl�urfa	1 350	600	750	350	205	100
Batman	200	180	25	25	6	6
Mardin	630	500	200	200	92	80
TOPLAM	4 480	2 580	1640	1 035	483	271

�

G�r�ld�� gibi, �ng�r�len �retim d�� bu�dayda 2.5 milyon ton, arpada ise 1 milyon ton‘dur. K�rm�z� mercimek �retim d�� tahminimiz ise 271 bin ton d�zeyindedir.

G�neydo�u Anadolu b�lgesinde bu�day ve arpa i�in bu �retim d�� ng�r�lerine ra�men, di�er b�lgelerinde ge�en y�la g�re daha iyi �retim ko�ullar� nedeniyle, T�rkiye‘nin bu�dayda kendine yeterlik noktas� olan 18.5 milyon tonluk bir �retimi ger�ekle�tirebilece�ini de�erlendirmekteyiz. Arpada ise, ayn� �ekilde, 8.5 milyon ton‘luk bir �retim beklentisi ger�ek�idir.

Buna kar��l�k, normal y�llardaki 580 bin tonluk k�rm�z� mercimek �retiminin neredeyse yar�s� olan 271 bin tonluk �retimin kaybedilmesi, i� piyasada ve t�ketici fiyatlar�nda ciddi bozulmalara yol a�abilecek kadar �nemlidir. Nisan 2007 Ay�‘nda 0.90 YTL/kg olan k�rm�z� mercimek fiyat�n�n Nisan 2008 Ay�‘nda % 133‘l�k bir fiyat art��yla 2.10 YTL/kg‘a ��kmas�, piyasan�n buna g�re pozisyon almaya ba�lad��n�n a��k i�aretidir.

Bu �er�evede, zaman ge�irilmeksizin Toprak Mahsulleri Ofisi baklagil piyasas�n�n d�zenlenilmesi ile g�revlendirilmelidir. Hasat s�ras�nda �reticinin �r�n�ne y�ksek fiyat verilerek kamusal depolamaya gidilmesi, piyasa spek�lasyonunun �nlenmesi a��s�ndan �ok �nemlidir. Aksi takdirde, hasattan hemen sonra f�ze gibi f�rlayacak fiyatlar kar��s�nda Kanada, Hindistan ve Avustralya‘dan �ok y�ksek fiyatlarla ithalat yap�lmas� zorunlulu�u do�acak; bunun yan�nda bu �lkelerin getirilebilece�i ihracat yasaklar� - k�s�tlamalar� nedeniyle i� piyasan�n doyurulmas� m�mk�n de olmayabilecektir.

T�rkiye 2006 y�l�nda 300, 2007 y�l�nda ise 184 bin tonluk k�rm�z� mercimek ihracat� yapm��t�r. Bu ba�lamda, T�rkiye‘nin kendi gereksiniminin �zerinde k�rm�z� mercimek �retimi yapmakta ve fazlay� ihra� etmektedir. K�sa vadedeki en ivedi �nlemlerden birisi de, k�rm�z� mercimek d��sat�m�n�n derhal yasaklanmas�d�r. �retimde ya�anan geli�meler, bu yasa��n D�nya Ticaret �rg�t� taahh�tlerine ayk�r� olmadan uygulanabilece�i bir zemin olu�turmaktad�r.

B�t�n bunlar�n yan�nda, orta vadede, 1980‘li y�llarda uygulanan Nadas Alanlar�n�n Daralt�lmas� Pojesi‘ne tekrar ba�lan�lmal�, bu ba�lamda ekim alanlar� ve verimlilik y�kseltilerek T�rkiye t�m baklagil �r�nlerinde d�nya lideri konumuna tekrar y�kseltilmelidir.

Ayr�ca, G�neydo�u Anadolu B�lgesi‘nde ya�anan kurakl��n tazmini i�in derhal uygun �nlemler geli�tirilmeli ve �retici ma�duriyeti giderilmelidir. Bilinmelidir ki, g�n�m�z d�nyas�nda �retmeden doymak prati�i ortadan kalkm��t�r...��

Kamuoyuna sayg� ile duyurulur.

��

�� G�khan G�NAYDIN

�� Ba�kan

(Y�netim Kurulu Ad�na)

Okunma Say�s�: 2711

Payla�:

Facebook Twitter Whatsapp

T�m Bas�n A��klamalar�

G�NEYDO�U ANADOLU KURAKLIKTAN KAVRULUYOR !.. KIRMIZI MERC�MEKTE “KIRMIZI” ALARM…

�ubeler

H�zl� Ula��m

Sosyal Medya

E-Liste