GAP BÖLGESİ İÇİN KURAKLIK EYLEM PLANI HAZIRLANMALI
KURAKLIK ÇİFTÇİYİ BİTİRDİ
GAP BÖLGESİNDE KURAKLIK YAŞANIYOR
BASIN AÇIKLAMASI
28.04.2008 YEREL GAZETELER
Küresel ısınmayla birlikte kuraklık, dünyadaki tarım alanlarının büyük bir bölümünde bitkisel üretimi sınırlayan en önemli faktördür. Buğday üretimi genellikle kuru tarım alanlarında yapılmakta ve kuraklık bu alanlardaki buğday üretiminde sık sık ciddi problemlere neden olmaktadır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi ülkemiz tarımsal üretiminin önemli bir parçasıdır özellikle Şanlıurfa ülkenin hububat alanında defosudur. Yaklaşık 3 milyon hektara yakın ekilebilir tarım alanına sahip olması, bu alanın yaklaşık yarısının sulanabilir özellikte olması, söz konusu bölgede verimin artırılmasında yeni teknolojik paketlerin uygulanmasını gerekli kılmaktadır. Bölgede sulanabilir ürün deseni profilleri çıkartılmalıdır. Türkiye‘nin tarımsal üretim artışı, diğer bölgelerdeki artışla birlikte iki katına çıkabilecektir.
Şanlıurfa‘da, 2007 yılı Aralık Ayı‘nın ve 2008 Nisan ayının geçmiş yıllara oranla normalin 1/10‘ü oranında düşük yağış alarak geçirmiştir. Toprakta nem eksikliği yaratan bu durum, 2008 yılında özellikle serin iklim tahıllarında (buğday, arpa, çavdar ve yulaf) verim ve üretim kayıplarını ortaya çıkartacaktır.
Serin iklim tahılları, yıllık yağış ortalaması 450 mm. düzeyinde olan alanlarda, ek bir sulama yapılmaksızın yetiştirilebilir. Bununla birlikte, yıllık yağışın aylar itibariyle dağılımının da düzenli olması istenir. Yağış rejiminde ortaya çıkan normal dışı gelişmeler, verim ve üretim üzerinde sınırlayıcı etkiler yapar.
Şanlıurfa‘da, Kasım, Aralık ve Ocak ayının ilk haftasına kadar kışlık buğday ekimi yapılmaktadır.
Tohumlar toprağa ekildikten sonra; sırasıyla çimlenme - kardeşlenme - sapa kalkma - başaklanma ve olgunlaşma dönemi yaşamaktadırlar. Bunlardan özellikle ilk üç dönemde uygun miktarda yağışın alınması beklenir. Sonraki iki dönemde ise, yağışın özellikle kalite üzerinde olumsuz etkileri söz konusu olmaktadır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye‘nin önemli tahıl üretim merkezleridir. Şanlıurfa illinde Kasım ve Aralık aylarında yaşanan ve Ocak Ayının sonuna devam eden kuraklık, kışlık buğday ekiminde çimlenme kapasitesini önemli ölçüde etkilemiştir. Türkiye"nin 20 milyon tonluk toplam buğday üretiminde Şanlıurfa‘nın 1,4 milyon ton paya sahip olduğu düşünüldüğünde, sorunun ciddiyeti ortaya çıkmaktadır.
GAP bölgesinde kuraklık hat safhadadır sadece Şanlıurfa da yaklaşık 3900 da alanda mahsul alınamayacaktır. Zaten çiftçi artık ektiği toprağı sürmektedir. Çiftçi çok zor durumdadır bugün 1 kğ 18/46 gübrenin fiyatı 1.90 YTL, 1 lt mazotun fiyatı 2.98 YTL bulmuş. Çiftçinin %80 2008 pamuk tarımında taban gübresi kullanmamıştır. Devletin bir an önce gübre ve mazotta geçmiş yıllarda olduğu gibi çiftçiye %50 süspansiyon uygulaması gerekir.
10.00 YTL olan DGD ödemesini 7.00 YTL ye düşürmüştür, 0.67 YKR olan Mısır desteklenmesi 0.20 YKR çekilmiştir hükümette çiftçiye de ayrı bir kuraklık yaşatmaktadır. Kuraklıktan dolayı Hükümet çiftçinin DGD, Pamuk, Mısır desteklenmesini bir an önce ödemelidir.
Güneydoğu Anadolu‘da ve Şanlıurfa"da % 40-50‘a varan bir üretim düşüşünü öngörmek ve buna göre bir önlem gereksinimi alınması ortaya çıkmıştır.
Kışlık buğday ekiminde yaşanan kuraklık sorunu nedeniyle üretim düşüşünün 1 milyon tonla sınırlı olmayacağı varsayıldığında, bunun genel ekonomiye olumsuz etkisinin 400 milyon YTL düzeyinde gerçekleşeceği beklenebilir.
Tarımsal ürünlerde meydana gelebilecek zarar dikkate alındığında, kuraklık Türkiye `de doğal afet niteliği kazanmalıdır.Tarım sigortası kapsamına alınmalıdır.
Geçen yıl kuraklığın maliyeti ve çiftçiye zararını 5 milyar YTL olarak belirledi.2008 yılı daha da fazla olacaktır. GAP alanındaki çiftçilerin buğday yetiştiriciliğinden beklenen faydayı temin edilebilmeleri için en önemli koşul toprak, su ve bitki arasındaki ilişkilerin iyi değerlendirilmesi, yağışın düzensiz ve yetersiz olduğu dönemlerde çıkısın sağlanabilmesi ve bitkilerin kışa daha dayanaklı bir kök ve fide gelişimi için ekim öncesi veya ekim sonrası mutlaka sulanmalıdır.
Abdullah MELİK
Ziraat Mühendisleri Odası
Şanlıurfa Şube Başkanı