SAYIN AHMET NECDET SEZER
CUMHURBAÞKANI
ANKARA

SAYIN CUMHURBAÞKANIM,

TBMM TARAFINDAN KABUL EDÝLEN VE ONAYINIZA SUNULAN “YAPI DENETÝMÝ HAKKINDA KANUN” ÝLE ÝLGÝLÝ ODA GÖRÜÞLERÝMÝZ, AÞAÐIDA SUNULMUÞTUR.

TBMM’NÝN, MUHALEFETÝN KATILMADIÐI BÝR OTURUMDA, ANAYASA MAHKEMESÝ’NÝN GEREKÇELÝ KARARININ RESMÝ GAZETEDE YAYIMLANMASINI BEKLEMEDEN, ACELE ÝÇÝNDE BU YASAYI KABUL ETMESÝ, HUKUK DEVLETÝ ÝLKESÝ ÝLE BAÐDAÞMAMAKTADIR. ONAYINIZA SUNULAN YASA, ANAYASA MAHKEMESÝ’NÝN 24.06.2001 TARÝHLÝ KARARIYLA ÝPTAL ETTÝÐÝ VE YÜRÜTMEYÝ DURDURDUÐU 595 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENÝN, BAZI DEÐÝÞÝKLÝKLER YAPILARAK YASA OLARAK DÜZENLENMÝÞ ÞEKLÝDÝR. 595 SAYILI KHK'nýn iptali üzerine yasal boþluk oluþtuðu savýnýn aksine, 3194 sayýlý Ýmar Yasasý'NIN HÜKÜMLERÝ HALEN GEÇERLÝDÝR. "MUHTELÝF AFETLERDE CAN VE MAL GÜVENLÝÐÝNÝ SAÐLAMAK" GEREKÇESÝNE KARÞIN, BU YASA ÝLE ÜLKEMÝZDE 1. DERECE DEPREM BÖLGESÝNE GÝREN 32 ÝLDEN, SADECE 13 PÝLOT BÖLGE SEÇÝLMÝÞTÝR. ONAYLAMANIZ HALÝNDE; BU YASA 19 ÝLDE; 3194 SAYILI ÝMAR YASASI ÝSE DÝÐER ÝLLERDE UYGULANACAKTIR KÝ, BU DURUM YASAL BOÞLUÐUN DOLDURULMASININ AKSÝNE, YENÝ BÝR YASAL KARGAÞA YARATACAKTIR. ODA'mýz, bu yasanýn amacýnýn, 595 sayýlý KHK gereðince kurulmuþ ve yapý denetimi konusunda ticari faaliyetlerine son verilmiþ yapý denetim kuruluþlarýnýn çalýþmalarýný sürdürmelerine olanak saðlanmasýna yönelik olduðunu düþünmektedir.

Gerek iptal edilen 595 sayýlý KHK, gerekse onayýnýza sunulan Yasa; yaþadýðýmýz depremlerden sonra toplumun tüm kesimlerince benimsenen yapý denetimini düzenleme amacýyla hazýrlanmasýna karþýn, denetimi kamunun elinden alarak, kâr amaçlý þirketlere devreden düzenlemelerdir. TMMOB ve baðlý odalarýn etkinliði ortadan kaldýrýlmakta, yapý denetimi alaný bakanlýk ile özel þirketlere devredilmektedir. Müteahhitliði tanýmlamayan ve sýnýrlandýrmayan, yapý denetiminin bedelini yapý sahibine ödeten, kamuya ait yapý ve tesisleri kâr amaçlý denetim þirketlerinin denetimi dýþýnda býrakarak bu alaný özel inþaatlarla sýnýrlayan, yapý denetim kuruluþlarýnýn sigorta yaptýrmasý zorunluluðunu kaldýran, yapýlan sigorta bedellerinin iade durumunu belirtmeyen, TMMOB Yasasýna karþýn vize ve onay koþulunu ilgili idare ile sýnýrlayan (Md.2/a), Yapý Denetim Komisyonunu sadece Bakanlýk yetkililerinden oluþturan bu Yasa; Anayasanýn bir çok maddesine açýkça aykýrýdýr.

Yasanýn 13. maddesinin b) ve c) bendleri, daha önce Bayýndýrlýk ve Ýskan Bakanlýðý’nýn tek yanlý tasarrufu ile gündeme getirilen ve TMMOB ve baðlý odalarýn tepkisini çeken “uzman mühendis ve mimarlýk” koþullarýný düzenleyen 601 sayýlý KHK ile, 6235 sayýlý TMMOB Yasasý ve 3458 sayýlý Mühendislik ve Mimarlýk Yasalarýna eklenen, ek ve geçici maddeleri kaldýrmaktadýr. Bu ülke, yaz-boz yöntemiyle hazýrlanarak gündeme getirilip uygulamaya konulan, sonra da kaldýrýlan yasalar mezarlýðý olmayý hak etmemektedir.

Sayýn Cumhurbaþkaným,

Zemin özellikleri uygun olmayan alanlarda yapýlan binalarýn dayanýklýlýðý ve saðlamlýðý ne olursa olsun, deprem hasarý kaçýnýlmazdýr. Yapý denetimi, bu anlamda sürecin son ve önemli bir halkasýdýr. Bilindiði gibi, yapýlaþmanýn mekaný topraktýr ve çaðdaþ bir yapýlaþma süreci uygun yer seçimi ile baþlar. Bölge ve kent planlamasý, uygun yer seçimi, arazi kullanýmý, çevre özellikleri ve zemin etüdünden sonra kurulacak yapýnýn denetimi ile saðlýklý bir yapýlaþma sürecinden söz etmek olanaklýdýr. Söz konusu yasa, yapý denetimini sadece proje denetimi boyutuna indirgemekte ve bu alanda da, meslek odalarýnýn toplum yararýna, bilim ve tekniðe göre yapacaklarý denetimi iþlemez kýlmaktadýr.

ODA’mýz, çaðdaþ bir yapýlaþma sürecini tüm boyutlarýyla kapsayacak ve toprak rantý kaygýsý yerine kamu yararýný ön planda tutacak yasal düzenlemelerin yaþama geçirilmesiyle, yapý denetimi de dahil, saðlýklý bir yerleþme politikasýna ulaþýlacaðýna inanmaktadýr.

Belli þirketlerin kâr amaçlý faaliyetlerine devam etmesine olanak saðlayacak bu yasayý bir kez daha görüþülmek üzere iade etmenizi diliyoruz. Günümüze kadar, hukuk devleti olmamýz yönünde sergilediðiniz olumlu tavýrdan aldýðýmýz güç, bizlere bu konuda umut vermektedir.

En derin saygýlarýmla.

Prof. Dr. Gürol ERGÝN
Baþkan
Yönetim Kurulu Adýna