ÇİFTÇİNİN GÖZÜ FİYATTA - MERHABA GAZETESİ - 19.08.2016
Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanımız Celil ÇALIŞ, ayçiçeği hasadı ve fiyatları hakkında Merhaba Gazetesine değerlendirmelerde bulundu.
Çiftçinin gözü fiyatta Hububat mesaisini tamamlayan Ova çiftçisi, ayçiçeği hasadına hazırlanıyor. Hasat öncesi en çok merak edilen konu ise ayçiçeği taban fiyatları oldu. Üretici, artan maliyetler nedeniyle yüksek fiyat bekliyor. Birçok bölgede ayçiçeği hasadı başladı. Konya Ovası‘nda ise hasada 3 hafta sonra başlanacak. Türkiye‘nin ihtiyacı olan yağlık ürünler içinde önemli bir yere sahip olan ayçiçeğinin üretimi ise artıyor. Ayçiçeği ekim alını 2014 yılında gözle görülür oranda arttı. Ayçiçeği ekim alanında geçtiğimiz yıllarda yaşanan olumsuzluklar nedeniyle ciddi bir düşüş görülürken bu yıl ekiliş alanında ciddi bir artış gözleniyor. Konya Ovası‘nda son yıllarda ayçiçeği üretimi hızla artıyordu. Çiftçi, ayçiçeği üretimine yönelmişti. Ayçiçeği, ekim alanında ve üretiminde aranan ve kabullenilen bir alternatif bitki oldu. Ekimi yüzde 20 arttı. Ancak geçen yıllarda ayçiçeğinde yaşanan olumsuz fiyat politikaları nedeniyle üretici geçtiğimiz yıl başka ürünlere yöneldi. Bu yıl ayçiçeği ekim alanı yüzde 20 oranında arttı. Trakya ve İç Anadolu Bölgesi‘nde ayçiçeği tarımının yaygınlaşmasının ardından Türkiye‘nin ham yağ ihtiyacındaki dışa bağımlılığı da büyük ölçüde bitiyor. Türkiye, ayçiçeğinde en fazla üretim yapan 10 ülke içinde bulunuyor. Hasat süresinin erken olması ve girdilerinin düşük olması nedeniyle ayçiçeği üretimine karşı yoğun bir ilgi oluştu. Yağlık ürünlerden olan ayçiçeğini, üreticiler düşük maliyeti ve yüksek fiyatından dolayı tercih ediyor. Türkiye‘de petrolden sonra en çok döviz harcayarak ithal edilen ham yağ için ayçiçeği ekimine büyük ihtiyaç duyuluyor. Ayrıca Türkiye‘nin ayçiçeği tohumunun yüzde 90‘ı Konya‘dan karşılanıyor. Yağ açığını kapatma noktasında Konya önemli bir misyon yükleniyor.250 bin ton rekolte Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Konya Şube Başkanı Celil ÇALIŞ, ayçiçeği hasadı ve fiyatları hakkında değerlendirmelerde bulundu. Geçen yıla göre ayçiçeği ekim alanında Türkiye genelinde ve Konya`da 20‘lik bir artışın olduğunu söyleyen ÇALIŞ, geçen sene Konya‘da yaklaşık 60 bin dekarı tohumluk, 400 bin dekarı yağlık olmak üzere 460 bin dekar alanda ayçiçeğinin ekildiğini belirtti. Geçen yıl toplamda 210 bin ton verim elde edildiğini ifade eden ÇALIŞ, "Bu yıl ise yaklaşık 550 bin dekarlık alanda ekim yapıldığı tahmin ediliyor. Türkiye genelinde geçen yıl 5 milyon 690 bin dekar alanda ekiliş gerçekleşmiş ve 1 milyon 500 bin ton veri elde edilmiştir. Bu yıl 1,8 milyon ton, Konya‘da ise 250 bin ton rekolte beklenmekte" sözlerini kullandı. Düşük fiyat verilmesin Konya‘nın ayçiçeği ekiminde Trakya‘dan sonra ikinci sırada olduğunu dile getiren ÇALIŞ, Türkiye‘de verim ortalaması dekarda 265 kilogram iken Konya bölgesinde dekardan 400 kilogram civarında verim beklendiğini ifade etti. ÇALIŞ, "Bölgemizde kıraç alanda ayçiçeği ekilişi bulunmamaktadır. Bu da verimin Türkiye geneline göre yüksek olmasının en önemli etkenidir. Özellikle Trakya bölgesinde sulu şartlarda üretim yapılmamaktadır. Geçen sene Çukobirlik ve Trakyabirlik ton başına bin 550 TL fiyat verdi. Konya Şeker tarafından 44 yağ oranına tonu bin 650 TL fiyat verildi. Geçen yıl göz önüne alındığında fiyatlar uygundu. 2015 yılı için Bakanlık ayçiçeğinde ton başına 300 TL destekleme yapmıştır. Bu yıl Bakanlığın ton destekleme fiyatını 400 TL olarak belirlemesi sevindirdi. Geçen yıl olduğu gibi bu yılda çiftçiyi fiyat konusunda umutlandıran ülkemizin tarımda katalizör kurumu Konya Şeker‘in ayçiçeği alımına müdahil olmasıdır. Üreticinin beklentisi ayçiçeği fiyatlarının geçen yıl ki fiyatların gerisinde kalmamasıdır" diye konuştu. Ekim masrafları arttı. Yağış azlığı nedeniyle ekim masraflarının arttığına da dikkat çeken ÇALIŞ, şunları söyledi: "Burada yapılması gereken münavebeye, ayçiçeğinin vejetasyon süresi olan 120-130 günde gübrelemeye hasat zamanına dikkat etmek gerekmektedir. En büyük sorun açıklanan fiyatlarda yağ oranında ürünün yeterince elde edilememesi gözüküyor. Konya‘da ayçiçeği üretim maliyeti ortalama 400 TL. Bu yıl yağış azlığı nedeniyle sulama masrafları yüzde 10 arttı. Bu yılki iklim koşulları ve yağışlar ayçiçeği başta olmak üzere baharlık ürün eken üreticiye fazla bir fayda sağlamadı. 2013-2014 yılında aynı beklentinin karşılanmaması çiftçiyi hem mağdur etti hem de karamsarlığa itti. Ama Konya çiftçisi ayçiçeği üretimini benimsedi. Ayçiçeğinin yaygınlaşmasında destekler önemli. Bölgede kurulan yağlık ürünler işleme fabrikasının çiftçiyi umutlandırıyor."
