NÖBETÇİ GAZETE: "O" MARKETLERDE NEDEN KURU SOĞAN YOK! - 11 NİSAN 2023
"O" marketlerde neden kuru soğan yok!
“Kuru soğan ekmek yerim, yeter ki huzurum yerinde olsun”
Bir zamanlar insanların paranın önemsizliğini, huzurun önemini tarif etmek için kullandığı bir deyimdi.
Burada kuru soğan her kesimin alabileceği, hatta çok yoksul insanlar hiçbir şey alamasa bile;
Yanına ekmeği katık yapıp, karnını doyurabileceği ucuz bir gıda maddesi olarak görülürdü.
Ama iki yıldır bu ürünü yemek; artık huzur vermiyor.
Geçen yıl yüzde 314.6 fiyat artışı ile zam şampiyonu olan soğan, 2023’de de namını koruyacak gibi duruyor.
Çünkü daha yılın ilk yarısını tamamlamadan, en fazla fiyat artışı yine kuru soğanda oldu!
Son birkaç haftada gelen zam yüzde 50’lere ulaştı.
Şaka gibi değil mi?
Ama maalesef değil!
…
Evet, hayat pahalılığı günden güne artarken, baş edeceğimiz durumdan çıkalı çok oldu!
Aldığımız her ürünü, ikinci kez aynı fiyata almamız mümkün değil artık!
Fakat her yemeğin ana maddesi, fakirin vaz geçilmezi kuru soğan, bu maratonda iki yıldır açık ara önde gitmeye devam ediyor.
Konuyu Bursa Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Feyzi Çakmak’ a sordum:
Çakmak: ”Aslında bunların asıl sebebi; Öncelikle üretimdeki plansızlık. Ne kadar ürüne ihtiyacımız olduğunu saptamak zor değil. 2 yıl önce ihtiyacın fazlası ekilen soğan tarlalarda kalmıştı. Maliyetin altına düşen fiyatlar, işçi maliyetini bile karşılayamamıştı.
Bu yüzden ertesi yıl daha az ekildi. Bu kez de az geldi ve fiyatlar arttı.
Ayrıca çiftçiye desteklerin düzenli bir şekilde verilmeyişi de önemli!
2006’da çıkan kanunla yüzde 1’in altında destek olmayacağı belirlenmişken; verilen destekler binde3-5’i geçmiyor. Bu destekler bile zamanında verilmiyor.
Bakın; 2022 yılında alınması gereken destek ancak 2023’de verilmiş. Hal böyle olunca çiftçi üretim zamanında, borçlanarak masraflarını ödemeye çalışıyor. Kimi zaman tefecilerle bile muhatap olanlar var.
Tarım politikaları, her yeni gelen bakanla değişikliğe uğradı. Artık bu konunun ciddi olarak ele alınarak konunun paydaşları olan üretici, akademik odalar ve devlet yetkilileri bir araya gelerek, kararlı politikalar uygulanmalıdır. Aksi halde tarım piyasasının 3-5 holdingin eline geçmesi muhtemel” şeklinde yanıtladı sorumu.
Aslında son yıllarda tarım arazilerinin satış ilanlarındaki artışa bakıldığında ve bunları genelde büyük şirketlerin alması, Feyzi Bey’in söylediklerini doğrular nitelikte.
Çiftçiye destek vermezsek, toprağımıza sahip çıkmazsak, belli ki büyük para babalarının elinden soğanımızı, ekmeğimizi, etimizi, sütümüzü almak için onların bize reva gördüğüne razı olma durumunda kalmamız olası!
Tarım, holding, şirketler demişken;
Hani açıldığında “vatandaşın kesesine en uygun fiyatlarla hizmet vereceğiz” diyen market zincirleri vardı ya;
Hani artık sadece iki bisküvi, gofret dışında hiçte ucuz ürün bulunmayan “O” marketler!
Bu marketlerde uzun süredir kuru soğan yok!
Evet yok!
Konuyla alakalı yetkili ağızlardan edindiğim bilgiler ise şu şekilde;
Evet, `Üreticinin elinde şu an ürün olmadığını, tüccarın eline geçtiğini ve onlardan bazılarının ise taktiksel olarak piyasaya arz yapmamalarından dolayı fiyat artışına sebep oluyor’ diyorlar.
Peki sonra!
Eh piyasada ürün azaldıkça, fiyatlarda istedikleri kıvama geliyor ve sahibi oldukları işletmelerde de piyasaya sürüyorlarmış.
Beklenen bir zam dalgasının haberi alınmış da bekletiliyor olabilir mi bu durumda…
Ne diyelim!
Yoksulun katığı olan kuru soğanın, bir gün holdinglerin sermayesi olacağını kim düşünebilirdi ki!
NÖBETÇİ GAZETE: ÇAĞLA ŞAHİN
Haber kaynağına ulaşmak için lütfen TIKLAYINIZ.