Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Dr.Fevzi Çakmak, dolu toplarının meyve bahçelerinde dolu riskini azalttığını ancak çevrede yaşayanların gürültüden rahatsız olduğunu belirtti. Uygulamanın bilimsel olarak araştırılması gerektiğini vurguladı.

Bursa’da meyve bahçelerinde dolu zararını önlemek amacıyla kullanılan dolu topları, çiftçilere gözlemlere göre fayda sağlıyor.Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Dr.Fevzi Çakmak, özellikle Orhangazi ve Gürsu bölgelerinden yaygınlaşan bu yöntemi değerlendirdi.

Çakmak, dolu toplarının meteorolojik verilere dayanarak dolu riskinin yüksek olduğu dönemlerde devreye girdiğini belirtti. Patlamalarıyla bulutları dağıttığı ve dolu yağışını engellediği öne sürülen bu yöntemin, bilimsel olarak bugüne kadar kanıtlanmış bir veriyle desteklenmediğini söyledi: “Şu an elimizde sadece çiftçilerin gözlemleri var. Yani faydası gözlemleniyor ama bilimsel olarak kanıtlanmış değil”dedi.

Çevreyi rahatsız eden gürültü

Topların belirli dönemlerde sık sık patlaması çevredeki yerleşim alanlarında yaşayan insanları rahatsız ediyor. Çakmak, “Bir yandan vatandaşlar gürültüden şikâyet ediyor, diğer yandan çiftçiler ‘Bundan fayda görüyorum’ diyor. Bu topların resmi olarak izinli olduğunu duymadım; genellikle gayriresmi üretim söz konusu” dedi.

Bilimsel araştırma ihtiyacı

Uygulamanın bilimsel olarak araştırılmasının önemine dikkat çeken Çakmak, “Gerçekten faydası var mı? Başka zararlara yol açıyor mu? Bunların ortaya konması gerekiyor. Bir taraftan fayda sağlanırken, diğer taraftan zarar verilmemeli” ifadelerini kullandı.

ÇKS ve TARSİM desteği

Çakmak, don zararlarının çiftçiler için ciddi bir mali yük oluşturduğunu belirtti. Mevcut zirai don ödemelerinin yetersiz olduğunu ifade ederek ÇKS (Çiftçi Kayıt Sistemi) ve TARSİM (Tarım Sigortaları Havuzu) konusuna değindi:

ÇKS, çiftçilerin devlet desteklerinden yararlanabilmesi için kayıtlı olmaları gereken bir sistem. Türkiye’de çiftçilerin yalnızca yaklaşık yüzde %50'si ÇKS’ye kayıtlı. Kayıtsız çiftçiler, devletin sağladığı desteklerden faydalanamıyor.

TARSİM, tarım sigortalarını organize eden bir havuz. Çiftçiler TARSİM’e kayıtlı olduklarında destek alabiliyor, ancak ödemeler genellikle yeterli gelmiyor.

Don sonrası bakım maliyetleri

Çakmak, “Don olayı sadece o yılki üretimi etkilemiyor; hasar gören ağaçların gelecek yıl tekrar üretim verebilmesi için budama, gübreleme, aşı ve bakım masrafları gerekiyor. Hormonal tedaviler de gerekebiliyor ve çiftçiler bunu karşılayamıyor. Bu nedenle kapsamlı destek ve sigorta uygulamaları şart” dedi.

Çiftçilere destek çağrısı

Son olarak Çakmak, tarımsal felaketler sonrası çiftçilerin tekrar ayağa kalkabilmesi için kapsamlı destek sağlanması gerektiğini vurguladı: “Çiftçilere destek olunmalı, köylerde gençlerin yaşam koşulları iyileştirilmeli, faaliyet alanları sağlanmalı ve iyi bir eğitim almaları temin edilmeli. Böylece hem tarımsal üretim güvence altına alınır hem de köylerde sosyal yaşam güçlenir" diyerek sözlerini noktaladı.

Haberin kaynağına ulaşmak için lütfen :  TIKLAYINIZ