1987 Haber B�lteni

G�KHAN G�NAYDIN

Yay�n No:47

Yay�n Yeri: ANKARA

Sayfa Say�s�:38

Sunu�

1980. Y�l�ndan bu yana s�rd�r�len `yap�sal uyarlama politikalar�`, geli�mekte olan �lkeleri .k�resel sermayenin k�reselle�me istemine uygun hale getirmek amac� g�tm��t�r. Bu �er�evede, geli�mekte olan �lkelerin �retim g��leri, �ncelikle K�T sistemi tasfiye edilerek zay�flat�lm��t�r. K�reselle�meye uyarlanma politikalar�, �lkemizi bir yandan k�resel �irketlerin pazar�na d�n��t�r�rken, bir yandan da �retim alanlar�m�z�n, bu �irketlerin k�resel i� stratejileri neyi gerektiriyorsa o y�nde y�netilmesini zorlam��t�r. Ulusal de�il k�resel ama�lan i�in y�netme bask�s�, K�T sisteminden sonra merkezi y�ntemini �rg�tlenme bi�imini ve siyaset - y�netim yap�s�n� da etkilemektedir. �retim alanlar�ndan �retim kararlar�na, y�netsel ve siyasal karar verme sisteminden bakanl�k tipi �rg�tlenme ve parlamenter demokrasinin temel kurallar�na kadar t�m ulusal �rg�tlenme, k�resel stratejilerin bask�s� alt�ndad�r. Bu bask�, bir yandan IMF standby - niyet mektuptan, D�nya Bankas� kredi anla�malar�yla, bir yandan Avrupa Birli�i kat�l�m belgeleri, OECD `regulasyon reformlar�`yla geni�letilmektedir. Uygulaman�n ara�lar� ise, zarnan zaman 15 g�nde 15 yasayla s�k��t�r�lm�� bir yasama g�ndeminde y�r�rl��e konulan yeni yasalar olmaktad�r.

Ekonomi, siyaset ve y�netim d�nyam�z�, ayn� anda ve kapsaml� bi�imde, ulusal ama�lardan k�resel ama�lara ba��ml� k�lan bu geli�meler, tek tek ana ve alt sekt�r �rneklerinde t�m boyutlar� ile a��k�a izlenebilmektedir. Geli�meleri olanca yal�nl�� i�inde g�rmek bak�m�ndan uygun bir y�ntem, s�reci tek tek sekt�r �zerinde incelemektir.

Bu �al��ma, �eker sekt�r�ndeki geli�meleri anlamak �zere, bir uzmanl�k �al��mas� olarak okunabilir. Ama daha do�ru olan, bu �al��man�n �retim alanlar�m�z� k�resel stratejilere do�rudan ba�lama ser�venini anlatan ve bunun i�in �eker sekt�r�nden yararlanan bir inceleme olarak okunmas�d�r. �al��ma, �zelle�tirme ile ba�layan s�recin, d��a ba��ml�l�k ile sonu�land��n� g�stermektedir. �eker �rne�inde, �zelle�tirmelerle do�an a��n �zellikle Avrupa Birli�i �lkelerinden kar��lanmas�yla �lkemiz tam bir pazara d�n��mekte; m�s�rdan �retilen ni�asta bazl� �ekere d�n�lmesiyle �r�n deseni d�� unsurlar lehine de�i�tirilmekte; temel yem kaynaklar�ndan birinin kurutulmas�yla hayvanc�l�k bir darbe daha almakta; sekt�rde �al��an 30 bin i��i i�lerini yitirmektedir.

K�resel s�zde i�b�l�m�, yaln�zca ekonomik ve toplumsal yap�y� alt-�st etmekle kalmamaktad�r. Siyasal - y�netsel sistemi de k�resel ama�lara uygun hareket edecek bi�imde yeniden kurmaktad�r: �eker Kurumu ve bunun karar organ� �eker Kurulu, bu yeniden kurulu�un organlar�d�r. K�resele uyarlanm�� y�netim yap�s�, yaln�zca yerli sermayeye de�il yabanc�lara da kamu ad�na karar g�c� vermi� durumdad�r. �eker Kurulu 7 �yelidir; iki �ye T�rkiye`deki fabrikalar�nda son �� y�ll�k ortalama �retimi en y�ksek iki �irketten gelen temsilcilerdir. Hemen hemen b�t�n temel sekt�rlerde yayg�nla�an `�st kurullar`,ekonomiyi siyaset mekanizmas�ndan ay�rma sav�yla kurulmaktad�r. Ger�ekten de bunlar `ekonomi`yi siyasetten ay�rmaktad�rlar; ekonomiyi, ulusal siyasetten ay�rmakta ve k�resel siyasete ba�lamaktad�rlar. K�resel siyasetin ba� rol oyuncular� k�resel �irketlerdir; bu �irketlerin temsilcileri governance modeli �zerinden i�te bu �st-kurullarda kamu iktidann� tekellerine almaya ba�lam��lard�r. T�rkiye �eker Sekt�r� Analizi, Sn. G�khan G�NAYDIN`�n �zenli �al��mas�yla tarihe tan�kl�k belgemiz ve k�reselle�meye m�dahele arac�m�zd�r.

K�GEM - TMMOB / ZMO

�cindekiler

Giri� (S.3)
1. Osmanl�`dan devral�nan ekonomik-toplumsal yap� (S.3)
�eker Sanayi`nin Tarih�esi (S.4)
1. D�nya`da �eker Sanayi (S.4)
2. Osmanl� Devleti`nde �eker Sanayi (S.5)
3. T�rkiye Cumhuriyetinde �eker Sanayi (S.6)
�eker Sekt�r�n�n Durumu (S.9)
1. D�nyada �eker Sekt�r� (S.9)
2. Avrupa`da �eker Sekt�r�. (S.11)
3. T�rkiye`de �eker Sekt�r� (S.12)
  1. �eker Pancar� �retimi (S.12)
  2. �eker �retimi (S.15)
  3. Sekt�r�n Yaratt�� Katma De�er (S.16)
T�rkiye �eker Fabrikalar� A.� (S.17)
Ni�asta Bazl� �ekerler (NB�) (S.20)
T�rkiye �eker Sekt�r�ndeki Son Geli�meler (S.22)
1. �� Fabrikan�n �zelle�tirilmesi (S.22)
2. 09 Aral�k 199 Tarihi Niyet Mektubu� (S.23)
3. 22 Haziran 200 Tarihi Niyet Mektubu (S.23)
4. 18 Aral�k 200 Tarihi Niyet Mektubu (S.23)
5. �zelle�tirme Y�ksek Kurulu`nun 20.12.200 Tarih, 2000/92 Say�l� Karar� (S.24)
6. �eker Kanunu (S.24)
Sonu� ve Genel De�erlendirme (S.25)

G�KHAN G�NAYDIN

Sunu�

�cindekiler

�ubeler

H�zl� Ula��m

Sosyal Medya

E-Liste